Ανδρέας Βιολάρης
Όταν ο Λαμίν Γιαμάλ εμφανίστηκε τον Απρίλιο του 2023 στην πρώτη ομάδα της Μπαρτσελόνα, σε ηλικία μόλις 15 ετών, οι περισσότεροι δεν τον πήραν στα σοβαρά. Και φυσικά, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί αυτά που θα ακολουθούσαν. Ήταν κάτι που έμοιαζε... τραβηγμένο, ακόμη και για μια ομάδα η οποία φημίζεται για τις ευκαιρίες που δίνει σε δικά της παιδιά σε μικρή ηλικία.
Το 15χρονο αστεράκι της Μασία αντιμετωπίστηκε ως μια εντυπωσιακή, πλην μεμονωμένη περίπτωση. Και για την εποχή του, ήταν τέτοια. Ωστόσο, δυο-τρία χρόνια αργότερα, φαίνεται ότι ο άσος της Μπαρσελόνα δεν ήταν απλώς μια όμορφη ποδοσφαιρική ιστορία που καταγράφτηκε στα βιβλία των ρεκόρ, αλλά η απαρχή μιας νέας τάσης, η οποία εξαπλώθηκε με ταχύτητα φωτός σε όλη την Ευρώπη. Το «φαινόμενο Γιαμάλ» χάλασε την… πιάτσα και πλέον οι οπαδοί κάθε ομάδας απαιτούν να δουν τους δικούς τους «Γιαμάλ» να παίρνουν ευκαιρίες. Όπερ και εγένετο. Στη μετά-Γιαμάλ εποχή οι σύλλογοι εμπιστεύονται όλο και περισσότερο ποδοσφαιριστές 15, 16 και 17 ετών και τολμούν να τους δώσουν ευκαιρίες σε επίπεδο πρώτης ομάδας. Και δεν το κάνουν απλά στα κάποια αδιάφορα παιχνίδια στο τέλος της σεζόν, αλλά εκεί που καίει η μπάλα!
Η μαγική βραδιά του Rio
Κάπως έτσι φτάσαμε στην ψεσινή, μαγική βραδιά στο St James' Park, όπου ο Άρνε Σλοτ έδωσε εντολή στον 16χρονο Rio Ngumoha να περάσει στο παιχνίδι ως αλλαγή και αυτός φρόντισε να τον δικαιώσει, πετυχαίνοντας το νικητήριο γκολ στο 100ο λεπτό (!), για να γίνει ο νεαρότερος σκόρερ στα 133 χρόνια ζωής της Λίβερπουλ! Τη δική του ιστορία έγραψε δύο μέρες νωρίτερα ένας άλλος πιτσιρικάς, ο Max Dowman, στο παιχνίδι της Άρσεναλ κόντρα στη Λιντς (5-0), κάνοντας ντεμπούτο σε ηλικία μόλις 15 ετών και 234 ημερών!
Το γεγονός ότι δύο μεγάλοι σύλλογοι, στην ίδια αγωνιστική, στο κορυφαίο επίπεδο εμπιστεύτηκαν δύο «μωρά» δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Και δεν μπορεί να συνδέεται με το «φαινόμενο Γιαμάλ». Η Μπαρσελόνα υπήρξε η «βιτρίνα» αυτής της αλλαγής, καταρχάς για τον ίδιο τον σύλλογο της Καταλονίας, αφού στους μήνες που ακολούθησαν πήραν ευκαιρίες αρκετοί 16χρονοι και 17χρονοι. Ο Γιαμάλ, όμως, άνοιξε το δρόμο και για άλλους πιτσιρικάδες σε όλη την Ευρώπη, αποδεικνύοντας ότι η ηλικία μπορεί να είναι απλώς ένας αριθμός.
Άλλα παραδείγματα νέων «Γιαμάλ»
Περίπου την ίδια περίοδο (Νοέμβριο του 2023), στην Ιταλία, η Μίλαν μας σύστησε τον Φραντσέσκο Καμάρντα (15 ετών και 260 ημερών), τον νεαρότερο παίκτη στην ιστορία της Serie A και νεαρότερο Ιταλό που αγωνίστηκε στο Champions League! Σκυτάλη πήρε η Παρί ΣΖ ένα μήνα αργότερα, δίνοντας την ευκαιρία στον Ίθαν Εμπαμπέ (αδερφό του Κιλιάν) να κάνει ντεμπούτο σε ηλικία 16 ετών. Τις ίδιες μέρες πρωτοεμφάνισε και η Λιλ δύο δικά της 16χρονα ταλέντα, τους Αγιούμπ Μπουαντί και Μαξιμά Γκοφι.
Το δικό τους λιθαράκι για να μεγαλώσει το φαινόμενο έβαλαν και ομάδες στην Πορτογαλία και στην Ολλανδία. Κάποια από τα αρκετά παραδείγματα ποδοσφαιριστών 15-16 ετών ήταν οι Ροντρίγκο Μόρα (Πόρτο), Ρότζερ Φερνάντες (Μπράγκα), Αντόνι Μιλάμπο (Φέγενορντ), Τζόρθι Μόκιο (Άγιαξ), αλλά και ο νεαρότερος παίκτης όλων των εποχών στην Eredivisie, ο 15χρονο Ζαντιέλ Περέιρα ντα Γκάμα της Τσβόλε, σπάζοντας ρεκόρ που κρατούσε δεκαετίες.
Η… συντηρητική Αγγλία δεν θα μπορούσε παρά να ακολουθήσει την τάση της ευρωπαϊκής μόδας. O Μίκι Μουρ έγινε ο νεότερος παίκτης που φόρεσε ποτέ τη φανέλα της Τότεναμ στην Premier League, o Κρις Ριγκ ο νεαρότερος σκόρερ στην ιστορία της Championship, ενώ και ο Άρτσι Γκρέι (σ.σ. σήμερα παίκτης της Τότεναμ) έγινε ο νεαρότερος παίκτη που έκανε ντεμπούτο με τη φανέλα της Λιντς.
Πλέον, τα παραδείγματα είναι δεκάδες, το μοτίβο είναι σαφές και η εικόνα που σχηματίζεται στην Ευρώπη ξεκάθαρη! Οι σύλλογοι δεν φοβούνται πλέον να εμπιστευτούν έφηβους ποδοσφαιριστές. Κάτι που πριν από λίγα χρόνια θα έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
Ο Γιαμάλ, με τον δικό του τρόπο, έγινε ο σημαιοφόρος αυτής της νέας εποχής, όπου οι 15χρονοι και οι 16χρονο δεν είναι απλώς το μέλλον, αλλά μπορούν να γίνουν και το παρόν. Και δείχνουν να είναι πανέτοιμοι (και ίσως με άγνοια κινδύνου) για να κατακτήσουν το σήμερα!
Το παιδί-θαύμα της Μπαρσελόνα ήταν η σπίθα που εξάπλωσε τη «φωτιά» σε όλη την Ευρώπη. Από τη Βαρκελώνη μέχρι το Μιλάνο κι από το Άμστερνταμ μέχρι το Παρίσι.
Εν έτη 2025, είμαστε ενώπιον μιας νέας ποδοσφαιρικής κουλτούρας, όπου η εξαίρεση του παρελθόντος έγινε πλέον κανόνας. Και εκεί όπου υπάρχει ταλέντο και οι συνθήκες το ευνοούν, οι ομάδες δεν «κωλώνουν» να δώσουν το βήμα σε παιδιά-θαύματα. Και αφού όσο σιγά-σιγά συνηθίζουμε να βλέπουμε 15χρονους και 16χρονους να γράφουν ιστορία, ένα πράγμα γίνεται βέβαιο: το αύριο του ποδοσφαίρου είναι ήδη εδώ. Και μας κάνει να ανυπομονούμε για αυτά που θα δούμε τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες!
