Ο Ντόναλντ Τραμπ έφτασε στην Αλάσκα τον Αύγουστο με στόχο να εξασφαλίσει μια συμφωνία ειρήνης με τον Βλαντίμιρ Πούτιν για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αντί αυτού, συνάντησε την πλήρη άρνηση του Ρώσου προέδρου, που απέρριψε το αμερικανικό σχέδιο και προχώρησε σε μακροσκελή ιστορική ανάλυση.
Οι δύο ηγέτες μίλησαν ξανά την Πέμπτη και συμφώνησαν να συναντηθούν στη Βουδαπέστη χωρίς να ορίσουν ημερομηνία, αλλά η τεταμένη σύνοδος κορυφής στο Άνκορατζ, από την οποία ο Τραμπ παραλίγο να αποχωρήσει, είχε ήδη αναδιαμορφώσει τους όρους της.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Financial Times, η συνάντηση κορυφής στο Άνκορατζ κατέληξε σε έντονη αντιπαράθεση, με τον Τραμπ να απειλεί να αποχωρήσει και τελικά να ακυρώνει το προγραμματισμένο γεύμα εργασίας. Σύμφωνα με άτομα που ενημερώθηκαν για τη συνάντηση, ο Πούτιν απέρριψε την πρόταση των ΗΠΑ για άρση κυρώσεων με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός, επιμένοντας ότι ο πόλεμος θα σταματήσει μόνο αν η Ουκρανία παραχωρήσει περισσότερα εδάφη στο Ντονμπάς.
Ο Ρώσος ηγέτης, κεκλεισμένων των θυρών, έκανε μια μακρά ιστορική αναδρομή, αναφέροντας μεσαιωνικές μορφές όπως ο Ρούρικ του Νόβγκοροντ και ο Γιαροσλάβ ο Σοφός, επιχειρώντας να στηρίξει το επιχείρημα ότι Ρωσία και Ουκρανία αποτελούν «ένα έθνος». Η στάση του προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια στον Τραμπ, ο οποίος ύψωσε αρκετές φορές τη φωνή του, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες.
Αναπροσαρμογή σχέσεων και ευρωπαϊκή ανησυχία
Μετά τη σύνοδο, ο Τραμπ χαρακτήρισε την ημέρα «μεγάλη και επιτυχημένη», προκαλώντας άμεση κινητοποίηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών, που έσπευσαν στην Ουάσινγκτον για να αποτρέψουν ενδεχόμενο συμβιβασμό εις βάρος της Ουκρανίας. Η συνάντηση, ωστόσο, αποτέλεσε σημείο καμπής: η σχέση Τραμπ - Πούτιν ψυχράνθηκε και η αμερικανική πολιτική άρχισε να μετατοπίζεται υπέρ του Κιέβου.
Ο Ζελένσκι, που αναμένεται να συναντήσει σήμερα τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, προσέρχεται με αισιοδοξία για νέες οικονομικές συμφωνίες και ενισχυμένη στρατιωτική υποστήριξη. Η κυβέρνηση Τραμπ επέτρεψε στους Ευρωπαίους συμμάχους να προμηθεύονται όπλα από αμερικανικά αποθέματα, να συμβάλλουν σε επιθέσεις κατά ρωσικών ενεργειακών υποδομών και έχει απειλήσει τη Μόσχα με την παροχή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στο Κίεβο.
Η νέα στρατηγική της Ουάσινγκτον
Παράλληλα, η Ουάσινγκτον επέβαλε πρόσθετο δασμό 25% στις ινδικές εισαγωγές λόγω των συνεχιζόμενων αγορών ρωσικού πετρελαίου, ενώ πιέζει και άλλες χώρες να ακολουθήσουν. Αν και δεν έχουν επιβληθεί κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, η τάση είναι σαφής: άσκηση πίεσης στον Πούτιν ώστε να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Σύμφωνα με Ουκρανούς και δυτικούς αξιωματούχους, ο Πούτιν απέρριψε την αμερικανική πρόταση στην Αλάσκα, που προέβλεπε αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας και αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από ορισμένες θέσεις στο Ντονμπάς, με αντάλλαγμα τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Ο Ρώσος πρόεδρος όμως επέμεινε ότι καμία συμφωνία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς «ανατροπή καθεστώτος στο Κίεβο», τερματισμό της επέκτασης του ΝΑΤΟ και διακοπή της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Ευρωπαϊκή αντίδραση και επόμενα βήματα
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανησύχησαν μήπως ο Τραμπ εγκαταλείψει την Ουκρανία, όμως η στάση του άλλαξε μετά την παρέμβασή τους. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε να υποστηρίξει εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο και πρότεινε νέα συνάντηση με τον Ζελένσκι και τον Πούτιν.
Ωστόσο, ο Τραμπ αποφεύγει προς το παρόν την επιβολή νέων αμερικανικών κυρώσεων, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να υπονομεύσει τον ρόλο του ως μεσολαβητή.
Ο Πούτιν, από την πλευρά του, εξακολουθεί να εκφράζει δημόσια την εκτίμησή του προς τον Τραμπ, ακόμη και προτείνοντάς τον για το Νόμπελ Ειρήνης. Παρά τις φιλοφρονήσεις, ωστόσο, οι διπλωμάτες της Δύσης θεωρούν ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν προτίθεται να κάνει παραχωρήσεις, πιστεύοντας πως διατηρεί πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης.
Η επερχόμενη συνάντηση των δύο ηγετών στη Βουδαπέστη θεωρείται κρίσιμη, αλλά η έκβασή της παραμένει αβέβαιη. Όπως σχολίασε ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης, «ο Πούτιν βλέπει τον εαυτό του ως διάδοχο του Μεγάλου Πέτρου δεν ενδιαφέρεται για το κόστος, αλλά για την υστεροφημία του».
Πηγή: Protothema
