Την επιτάχυνση της κοινής προσπάθειας για την ενίσχυση της άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δρομολογώντας μια σειρά από έργα σε κρίσιμους τομείς έως το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Σε ένα 16σέλιδο έγγραφο που παρουσιάζει το Euractiv απαριθμούνται οι προτεραιότητες που θα κληθούν να ακολουθήσουν οι χώρες της ΕΕ, ώστε να επιτύχουν την πολεμική τους ετοιμότητα έως το 2030, όπως προβλέπει η Λευκή Βίβλος για την Άμυνα που εγκρίθηκε τον περασμένο Μάρτιο.
Ο επίσημος οδικός χάρτης για την συγκεκριμένη προετοιμασία αναμένεται να παρουσιαστεί επισήμως αύριο, Πέμπτη 16 Οκτωβρίου, έπειτα από την ολοκλήρωση της συνάντησης των ευρωπαίων υπουργών Άμυνας και ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την επόμενη εβδομάδα.
Τι περιλαμβάνεται στην ατζέντα
Ο οδικός χάρτης θέτει ως προτεραιότητα τη δημιουργία τεσσάρων εμβληματικών έργων: το Παρατηρητήριο Ανατολικής Πλευράς, το Ευρωπαϊκό αντι-drone τείχος, την Ευρωπαϊκή Αεροπορική Αμυντική Ασπίδα και την Ευρωπαϊκή Διαστημική Αμυντική Ασπίδα. Επιπλέον, η Κομισιόν παραθέτει μια σειρά από προτάσεις για τη βελτίωση της ετοιμότητας της γηραιάς ηπείρου σε περίπτωση πολέμου, όπως η εξασφάλιση του εφοδιασμού με πρώτες ύλες, η βελτίωση της στρατιωτικής κινητικότητας, η καλύτερη σύνδεση των εταιρειών τεχνολογίας αιχμής με την άμυνα, καθώς και η υποστήριξη της βιομηχανίας της Ουκρανίας με κοινοπραξίες στην ΕΕ.
Μεταξύ των κυριότερων στόχων είναι οι χώρες της ΕΕ να καταφέρουν να εντάξουν τουλάχιστον το 40% των αμυντικών τους αγορών στις κοινές προμήθειες μέχρι το τέλος του 2027, έναν στόχο δηλαδή πιο φιλόδοξο από εκείνον που τέθηκε από την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αμυντική βιομηχανία του 2023, η οποία είχε ως ορίζοντα το 2030.
Στην κορυφή της λίστας, η Επιτροπή σημειώνει ότι οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να υποστηρίξουν ως προτεραιότητα τη δημιουργία ενός συστήματος παρακολούθησης της ανατολικής πλευράς έως το τέλος του έτους, το οποίο περιλαμβάνει ένα Ευρωπαϊκό αντι-drone τείχος.
Η πρώτη φάση του αντι-drone τείχους - όπως αναφέρεται - θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί «έως το τέλος του 2026» και να είναι πλήρως λειτουργική και ενταγμένη σε ένα δίκτυο με δυνατότητα ανίχνευσης drone έως το τέλος του 2027. Το σύστημα παρακολούθησης της ανατολικής πλευράς θα πρέπει να είναι «λειτουργικό έως το τέλος του 2028». Σημειώνεται πως το χρονοδιάγραμμα για το αντι-drone τείχος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από το Bloomberg.
Για την υλοποίησή του, η Επιτροπή σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP) για την αύξηση της παραγωγής και των κοινών προμηθειών, καθώς επιδιώκει τα κράτη μέλη της ΕΕ να αρχίσουν να χρησιμοποιούν τα δάνεια SAFE ύψους 150 δισ. ευρώ για την άμυνα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2026.
Επιπλέον, «θα πρέπει να επιταχυνθούν οι εργασίες» για την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής αμυντικής αεροπορικής ασπίδας με στόχο «την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης, πολυεπίπεδης αεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας» που θα είναι πλήρως διαλειτουργική με το σύστημα ελέγχου και διοίκησης (C2) του ΝΑΤΟ, αναφέρεται στο έγγραφο. Δεν γίνεται αναφορά στη δημιουργία ενός συστήματος C2 κατασκευασμένου από την ΕΕ.
Η ευρωπαϊκή αμυντική διαστημική ασπίδα θα πρέπει να «εξασφαλίζει την προστασία και την ανθεκτικότητα των διαστημικών πόρων και υπηρεσιών», επισημαίνεται.
Όλα τα κύρια έργα σε όλους τους τομείς προτεραιότητας θα πρέπει να ξεκινήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2026, ανέφερε επίσης αξιωματούχος της ΕΕ. Οι συμπράξεις χωρών της ΕΕ αναμένεται να πρωτοστατήσουν και να συνδιοργανώσουν τα έργα αυτά στις αρχές του επόμενου έτους.
Όσον αφορά στη χρηματοδότηση, η Κομισιόν προτίθεται να δημιουργήσει ένα ταμείο ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ μέσω ιδίων κεφαλαίων από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων για να «υποστηρίξει την ταχεία ανάπτυξη των επιχειρήσεων που σχετίζονται με την άμυνα, καθώς και τα σχετικά έργα έως το τέλος του 2025». Σε διαφορετική περίπτωση, επαφίεται στον μελλοντικό επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ που θα εκκινήσει το 2028 και θα εκταμιεύσει «τουλάχιστον το 50%» των δανείων SAFE «έως τον Μάρτιο του 2028».
Ποιες άλλες πρωτοβουλίες περιλαμβάνονται
Συνολικά, ο οδικός χάρτης απαριθμεί δεκάδες «ορόσημα», μεταξύ των οποίων:
Υποστήριξη της Ουκρανίας με στρατηγική για τη «διευκόλυνση των κοινοπραξιών και την εδραίωση της ουκρανικής βιομηχανίας στην ενιαία αγορά («κόκκινο χαλί») έως τα μέσα του 2026».
Εξασφάλιση της προμήθειας πρώτων υλών για την αμυντική βιομηχανία με βάση αναλύσεις κινδύνου.
Νέες συμμαχίες στον τεχνολογικό τομέα για την άμυνα με σκοπό τη σύνδεση των πρωτοπόρων στον τομέα της τεχνολογίας με τις χώρες της ΕΕ
Ανάλυση των κινδύνων στην αλυσίδα εφοδιασμού από την Επιτροπή.
Παρουσίαση από την Επιτροπή της ανάγκης για αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της βιομηχανίας προκειμένου να εξασφαλιστεί η αξιόπιστη επάρκεια εφοδιασμού το επόμενο έτος.
Προώθηση της δημιουργίας «μιας πραγματικής αγοράς αμυντικού εξοπλισμού σε επίπεδο ΕΕ», με «αξιολόγηση» των δημόσιων συμβάσεων.
Δημιουργία «ενός χώρου στρατιωτικής κινητικότητας σε επίπεδο ΕΕ»
Επικαιροποίηση του πλαισίου ανταγωνισμού και των κρατικών ενισχύσεων για να «προωθηθεί η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας»
Το έγγραφο, ωστόσο, δεν δίνει λεπτομερείς πληροφορίες για τα βήματα ή τα έργα που θα οδηγήσουν στην επίτευξη των παραπάνω στόχων.
Παρ' όλα αυτά, προβλέπει αυστηρή εποπτεία, με μια Ετήσια Έκθεση Αμυντικής Ετοιμότητας, όπως ήδη ανακοινώθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα.
Πηγή: Cnn
