24news team
Έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ είχε τα τελευταία χρόνια η Κυπριακή Δημοκρατία, από τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων για την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, με κύρια δραστηριότητα την ηλεκτροπαραγωγή. Το κόστος των ρύπων το επωμίζονται οι καταναλωτές, μέσω του λογαριασμού της ΑΗΚ, σημαντικό μέρος του οποίου καταλήγει εν τέλει στο κυβερνητικό ταμείο.
Η ευρωπαϊκή οδηγία προς τα κράτη μέλη, μέχρι τον Ιούνιο του 2023 ήταν χαλαρή καθώς ζητούσε να επενδύουν το 50% των εσόδων από τους ρύπους για τη βιομηχανική απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, στον ενεργειακό μετασχηματισμό και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Από τον Ιούλη του ίδιου έτους και εντεύθεν, απαιτεί δαπάνες στο 100% προς τον σκοπό της πράσινης μετάβασης.
Μια ματιά στα επίσημα media της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρκετή για να επιβεβαιώσει τις φωνές ειδικών σε θέματα για το περιβάλλον και την ενέργεια, πως η Κύπρος δεν εφαρμόζει την οδηγία, τουλάχιστον στα επίπεδα που ζητείται.
Καταλήγουν σε υπουργεία
Ουσιαστικά, τι κάνουμε; Αντλούμε από τα έσοδα των ρύπων για τη δημιουργία κονδυλίων συγκεκριμένων υπουργείων, όπως του Γεωργίας, του Μεταφορών, του Ενέργειας και του Υφυπουργείου Καινοτομίας, για δράσεις και ενέργειες που δεν αποσκοπούν στην απαλλαγή από τον άνθρακα ή με την καθαρή ενέργεια. Τουλάχιστον οι περισσότερες.
Δίδονται για τις ανάγκες λεωφορείων, για στάσεις λεωφορείων, για πεζόδρομους, για ποδηλατόδρομους, για την ενοικίαση πυροσβεστικού εξοπλισμού, για οδικό φωτισμό, για καμπάνιες ενημέρωσης για την εξοικονόμηση ενέργειας, για έρευνες, πλατείες, πάρκα και ό,τι άλλο θεωρούν ότι μπορούν να συνδέσουν με το αντικείμενο.
«Επειδή περνούν λεωφορεία»
Θύμισαν την αναφορά του προέδρου της κοινοβουλευτικής επιτροπής περιβάλλοντος, Χαράλαμπου Θεοπέμπτου, ο οποίος είχε ρωτήσει παλαιότερα συγκεκριμένους υπηρεσιακούς, πώς η συμπερίληψη της κατασκευής λωρίδων λεωφορείου στην Αγλαντζιά, σχετίζεται με την ενεργειακή μετάβαση, για να του απαντήσουν «επειδή θα περνούν λεωφορεία, όποτε περνούν».
Σύμφωνα λοιπόν με επίσημα ενωσιακά στοιχεία, για το 2022, η Κύπρος δεν έδωσε λεπτομέρειες, πού δαπάνησαν τα υπουργεία της, τα έσοδα από τους ρύπους, που ήταν €102.89 εκατομμύρια. Για το έτος 2024, μέχρι προ ημερών, ήμασταν το μόνο κράτος μέλος που είχε κλειδωμένη την πρόσβαση σε αυτά τα στοιχεία.
Ενδεικτικές πληρωμές του 2023
Πρόσβαση υπάρχει ωστόσο στα δεδομένα του 2023, για το οποίο γίνεται λόγος για έσοδα από τους ρύπους €114 εκατομμυρίων. Ανάμεσα σε άλλα, είδαμε και τα ακόλουθα:
- €72.7 εκατομμύρια για παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας για τακτικές επιβατικές γραμμές, μεταφορά μαθητών και στάσεις λεωφορείων, για το Υπουργείο Μεταφορών
- €6.6 εκατομμύρια για ενοικίαση πυροσβεστικού εξοπλισμού για το Τμήμα Δασών
- €538.000 για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον μεταποιητικό τομέα και σε άλλες στοχευμένες οικονομικές δραστηριότητες σε περιοχές και αναβάθμιση σε κατοικίες εντός των Βρετανικών Βάσεων, για το Υπουργείο Ενέργειας
- €146 χιλιάδες για αναβάθμιση του οδικού φωτισμού με λαμπτήρες LED σε αυτοκινητόδρομους, για το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών.
- €29 χιλιάδες για κατασκευή πεζοδρομίων και ποδηλατοδρόμων σε Αρεδιού, Μαλούντα, Κλήρου, καλό Χωριό, για το Τμήμα Δημοσίων Έργων.
Δεν συμφέρει σε όλους η απεξάρτηση
Φαίνεται για ακόμη μια φορά πως δεν συμφέρει σε όλους η απεξάρτηση από το μαζούτ και το πετρέλαιο για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής. Κι ας έχουν πληρώσει οι καταναλωτές ηλεκτρισμού, ένα δισεκατομμύριο, 173 εκατομμύρια ευρώ (€1.173 δισ.) από το 2018 μέχρι σήμερα, μέσω του λογαριασμού της ΑΗΚ, για τους ρύπους από τη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή. Τόσα μας κόστισε ως νοικοκυριά, επιχειρήσεις, βιομηχανίες, οργανισμούς, δημόσιο, τοπική αυτοδιοίκηση.
