Με σαφές μήνυμα κατά της αμερικανικής ηγεμονίας, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ κάλεσε ηγέτες χωρών όπως η Ρωσία, η Ινδία και το Ιράν να ενισχύσουν την οικονομική τους συνεργασία και να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός «πολυπολικού κόσμου». Η παρέμβασή του εχθές στο πλαίσιο της συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) στην Τιαντζίν, περίπου 150 χλμ. από το Πεκίνο ήταν απολύτως στοχευμένη στη στάση της Ουάσιγκτον το τελευταίο επτάμηνο και δείχνει ξεκάθαρα τη νέα στρατηγική από την πλευρά του «κόκκινου δράκου».
Χωρίς να κατονομάσει τις ΗΠΑ ή τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Σι εξαπέλυσε έμμεση επίθεση στην Ουάσιγκτον, ζητώντας από τους 20 ξένους ηγέτες που δίνουν το παρόν στη διάσκεψη να «επιδιώξουν ολοκλήρωση και όχι αποσύνδεση» και να «αντιταχθούν απερίφραστα στην πολιτική ισχύος».
Επενδύσεις και συμβολισμοί
Ο Σι πρότεινε τη δημιουργία αναπτυξιακής τράπεζας του SCO και υποσχέθηκε δάνεια 1,4 δισ. δολαρίων σε βάθος τριετίας, πέραν των 84 δισ. που έχει ήδη επενδύσει η Κίνα στις χώρες-μέλη. Παράλληλα, η εικόνα του Κινέζου προέδρου «χέρι-χέρι» με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, προβλήθηκε ως μήνυμα ενότητας απέναντι στις δυτικές πιέσεις.
Η φετινή παρουσία του Μόντι έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς πρόκειται για την πρώτη του επίσκεψη στην Κίνα εδώ και επτά χρόνια, σε μια περίοδο που το Νέο Δελχί αναζητεί τρόπους να ισορροπήσει τις σχέσεις του με Ουάσιγκτον και Πεκίνο. Την ίδια στιγμή η Ινδία σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη και με τους βαρύτερους Αμερικανικούς δασμούς στον κόσμο μετά την κίνηση Τραμπ στα τέλη της περασμένης εβδομάδας να «χτυπήσει» την ινδική οικονομία με ποσοστό 50% σε όλα τα εισαγόμενα στις ΗΠΑ προϊόντα.
Ενότητα μέσα από αντιθέσεις
Παρά τις δηλώσεις φιλίας, οι διμερείς σχέσεις Κίνας - Ινδίας εξακολουθούν να επισκιάζονται από συνοριακές εντάσεις. Ο Σι υπογράμμισε ότι οι διαφορές «δεν πρέπει να καθορίζουν συνολικά τη σχέση», ενώ ο Μόντι απάντησε πως «ειρήνη και ηρεμία στα σύνορα είναι προϋπόθεση για πρόοδο». Αναλυτές επισημαίνουν ότι το SCO δεν συγκροτείται τόσο γύρω από ένα κοινό όραμα, όσο από τη διάθεση να αντισταθεί στις ΗΠΑ. «Είναι μεγάλες χώρες με δικές τους ατζέντες, αλλά η απρόβλεπτη πολιτική Τραμπ τις έχει φέρει πιο κοντά», σημειώνει η Κάρλα Φρίμαν από το Johns Hopkins.
Επέκταση και όρια
Ο οργανισμός, που ιδρύθηκε το 2001 από Κίνα και Ρωσία για την αντιμετώπιση απειλών στην Κεντρική Ασία, αριθμεί πλέον δέκα πλήρη μέλη, με τη Λευκορωσία να εντάσσεται πρόσφατα και το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία να έχουν εγκριθεί ως νέοι υποψήφιοι. Η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος συμμετέχουν ως εταίροι διαλόγου, ενώ η Μογγολία και το Αφγανιστάν παραμένουν παρατηρητές. Η απουσία της Καμπούλ από τη φετινή σύνοδο αναδεικνύει τα όρια του οργανισμού: παρότι η Κίνα έχει αναγνωρίσει τον πρέσβη των Ταλιμπάν, οι διεθνείς κυρώσεις εμπόδισαν τη συμμετοχή τους.
Το όραμα του Πεκίνου
Για το Πεκίνο, το SCO αποτελεί προνομιακό πεδίο άσκησης επιρροής, συμπληρωματικό της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος». Καλύπτει, όπως τονίζει η κινεζική πλευρά, το 25% της παγκόσμιας οικονομίας και το 40% του πληθυσμού, παρότι οι εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ μελών παραμένουν αγεφύρωτες – προς το παρόν.
Αναλυτές θεωρούν ότι το φόρουμ λειτουργεί περισσότερο ως «χώρος πολιτικής νομιμοποίησης» για χώρες όπως το Ιράν, που αναζητούν στήριξη εν μέσω κυρώσεων. Ακόμη και αν μοιάζει με λέσχη συζητήσεων, δίνει στην Κίνα την ευκαιρία να εμφανίζεται γενναιόδωρη και να κερδίζει συμμάχους, ενώ η φετινή διοργάνωση περνά και στην ευρύτερη περιοχή πως το Πεκίνο είναι ο μοναδικός αξιόπιστος και αρκούντος μεγάλος «παίχτης» στην περιοχή. Για τον Σι Τζιπίνγκ είναι το ίδιο σημαντικό άλλωστε σήμερα να είναι σε όλους ξεκάθαρο πως πέρα από τη Δύση και τις δικές της στρατηγικές και στην Ανατολή υπάρχει αλλαγή «σκυτάλης».
Πηγή: Protothema
