ΚΥΠΕ
Το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου είναι υποχρεωμένο να παρέχει όλες τις απαραίτητες διευκολύνσεις σε ευάλωτους εργαζόμενους και εργαζόμενους με αναπηρίες, ανέφερε σήμερα η Επίτροπος Διοικήσεως, Μαρία Λοττίδου, στην τοποθέτησή της ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αναφορικά με ζήτημα που προέκυψε με τη δημοσιογράφο Δέσποινα Ρούσου. Από πλευράς του Ιδρύματος, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Γιώργος Κέντας, ζήτησε δημόσια συγνώμη τόσο από την κ. Ρούσου, όσο και από το προσωπικό του ΡΙΚ, αλλά και από το κοινό για την εικόνα που δημιουργήθηκε.
Ο κ. Κέντας υπογράμμισε, τόσο κατά την τοποθέτησή του ενώπιον της Επιτροπής, όσο και σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ότι πληγώθηκαν πολλοί άνθρωποι μέσα από την εξέλιξη που είχε η υπόθεση αυτή και ότι στόχος είναι να επουλωθούν οι πληγές, όπως είπε. Στο πλαίσιο αυτό, ανέφερε κατά τη συνεδρίαση ότι έχει ήδη συνταχθεί μία έκθεση γεγονότων από πλευράς του Ιδρύματος, η οποία θα κατατεθεί και ενώπιον της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ανέφερε, ακόμα, ότι ο θέμα θεωρείται λήξαν, με την κ. Ρούσου να παραμένει κανονικά στα καθήκοντά της και υπογράμμισε ότι υπάρχει ζήτημα με την κουλτούρα στο ΡΙΚ και ότι θα υπάρξουν μέτρα για να προωθήσουν αλλαγές στον τομέα αυτό.
Η Επίτροπος Διοικήσεως, κατά την τοποθέτησή της στη συνεδρίαση, ανέφερε ότι από την επιστολή της κ. Ρούσου ως παραπονούμενης και τα πρώτα στοιχεία που υπήρχαν, προέκυψαν τα προκαταρτικά συμπεράσματα ότι η κ. Ρούσου απομακρυνόταν από τη συγκεκριμένη εκτέλεση καθηκόντων για λόγους που σχετίζονταν με την αναπηρία της. «Με την υποβολή των αρχικών συμπερασμάτων μας, υπενθυμίσαμε στο ΡΙΚ ότι όχι απλά υποχρεούται να μεταχειρίζεται ισότιμα τα άτομα με αναπηρία, αλλά και για να αντισταθμιστούν τα μειονεκτήματα που υπάρχουν, πρέπει να προσφέρει τις απαραίτητες προσαρμογές», είπε η κ. Λοττίδου.
Υπογράμμισε ότι η άρση εμποδίων για τους εργαζόμενους από ευάλωτες ομάδες, είναι υποχρέωση και στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, επισημαίνοντας ότι ιδίως στον δημόσιο τομέα, το κράτος δεσμεύεται να παίρνει όλα τα μέτρα για άρση των εμποδίων. Πρόσθεσε ότι «η ευνοϊκότερη μεταχείριση δεν συνιστά παραχώρηση, λύπηση ή κατά χάρη διευκόλυνση, αλλά υποχρέωση» και ότι «είναι απαραίτητο κάθε μέτρο που θα αίρει οποιαδήποτε δυσκολία, ώστε να μας επιτρέπει όλοι να αρχίζουμε από την ίδια βάση».
Κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής προέκυψαν εντάσεις κατά τις τοποθετήσεις των καλεσμένων. Κατά την τοποθέτησή του ο Διευθυντής Ειδήσεων του ΡΙΚ, Γιαννάκης Νικολάου, εξέφρασε την πρόθεση να υποβάλει την παραίτησή του από τα καθήκοντά και τη θέση του στο Ίδρυμα. Παίρνοντας τον λόγο μετά και τις τοποθετήσεις της Επιτρόπου, του Προέδρου του ΔΣ και του Γενικού Διευθυντή του ΡΙΚ, ο κ. Νικολάου είπε ότι κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε, διατυπώθηκαν «ασύστολα ψεύδη» και «μισές αλήθειες». Συνέχισε λέγοντας ότι για την προστασία της κ. Ρούσου δεν μπορούσε να τοποθετηθεί όπως θα ήθελε και κατέληξε λέγοντας ότι αναλαμβάνει την ευθύνη, παραδεχόμενος «αστοχίες και σφάλματα» στον χειρισμό της υπόθεσης. Σε συνέχεια αυτών, ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι προτίθεται να υποβάλει την παραίτησή του.
Νωρίτερα, ο κ. Κέντας είχε ζητήσει από την Πρόεδρο της Επιτροπής να αναλάβει ο ίδιος να τοποθετηθεί και να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις εκ μέρους του Ιδρύματος. Διατύπωσε, επίσης, την πρόταση να εξελιχθεί η συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών, μόνο με τα μέλη της Επιτροπής παρόντα, ώστε να μην εκτεθούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Τελικά η συνεδρίαση συνεχίστηκε κανονικά. Παρούσα ήταν και η ίδια η κ. Ρούσου, η οποία συνοδευόταν από τον προσωπικό της νοσηλευτή, ο οποίος την παρακολουθεί το τελευταίο διάστημα, μετά την όξυνση της κατάστασης της υγείας της. Η κ. Ρούσου παρενέβη στη συζήτηση μόνο όταν χρειάστηκε να διευκρινίσει τις επιπτώσεις που είχε στην υγεία της η υπόθεση.
Από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ, Θανάσης Τσώκος, εξέφρασε την επιθυμία να τοποθετηθεί, λέγοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα αποχωρούσε από τη συνεδρίαση. Κατά την τοποθέτησή του, ο κ. Τσώκος ανέφερε ότι δεν αποδέχεται «τους όρους εξευτελισμός, διασυρμός, απάνθρωπη μεταχείριση και στοχοποίηση, όσον αφορά τη διαχείριση της υπόθεσης της κ. Ρούσου». Πρόσθεσε, ακόμα, ότι δεν ισχύουν τα προκαταρτικά συμπεράσματα της Επιτρόπου Διοικήσεως, αναφορικά με την παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία και την απασχόληση λόγω αναπηρίας, στην περίπτωση της κ. Ρούσου, σημειώνοντας ότι «κανένας θεσμός δεν επικοινώνησε και δε ζήτησε επίσημα από το ΡΙΚ τις απόψεις και τις θέσεις του, πριν την έκδοση της προκαταρτικής έκθεσης». Ανέφερε, δε, ότι αν είχε ζητηθεί η θέση του ΡΙΚ, πριν την ετοιμασία της έκθεσης, η πορεία της υπόθεσης θα ήταν διαφορετική.
Απαντώντας αργότερα στον κ. Τσώκο, η κ. Λοττίδου ανέφερε ότι η εξαγωγή προκαταρτικών συμπερασμάτων είναι μέρος της εργασίας που ακολουθείται κατά την εξέταση παραπόνου από το Γραφείο της και ότι στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής κοινοποιήθηκαν με επιστολή στο ΡΙΚ, αναμένοντας σχόλια και απόψεις. Η Επίτροπος ανέφερε ότι στην επιστολή αυτή, το ΡΙΚ ανταποκρίθηκε με μίας σελίδας απάντηση, η οποία «είχε στοιχεία που ενίσχυαν ότι τα οποιαδήποτε μέτρα που, είτε λήφθηκαν είτε επρόκειτο να ληφθούν εναντίον της κ. Ρούσου, δυστυχώς σχετίζονταν με την αναπηρία της», όπως είπε. Εξήγησε ότι η διερεύνηση δεν προχώρησε περαιτέρω, αφού το Γραφείο ενημερώθηκε ότι αναμένεται να αποκατασταθεί η κ. Ρούσου στα καθήκοντά της.
Η αναπληρώτρια διευθύντρια ραδιοφωνικών και μουσικών προγραμμάτων του ΡΙΚ, Κατερίνα Μηλιώτη, ανέφερε στη συνεδρίαση ότι στην κ. Ρούσου είχαν παρουσιαστεί εισηγήσεις σχετικά με τα καθήκοντά της κατά τη συνάντηση με στελέχη του Ιδρύματος. Υπογράμμισε, όμως, ότι είχε γίνει σαφές από τον Διευθυντή Ειδήσεων ότι καμία από τις εισηγήσεις δεν θα έμπαινε σε ισχύ, χωρίς τη συγκατάθεση της ίδιας της κ. Ρούσου.
Ο Πρόεδρος του ΔΣ της Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου, Δημήτρης Λαμπριανίδης, κατά την τοποθέτησή του στη συνεδρίαση είπε ότι αυτό που διαχωρίζει τις ανθρώπινες κοινωνίες από τα ζώα «είναι ότι εμείς προστατεύουμε τους αδύναμους και τους προφυλάσσουν, για να συνεχίσουν να ζουν ενταγμένοι». Σημείωσε ότι, ακόμα κι αν τα άτομα που χειρίστηκαν την υπόθεση της κ. Ρούσου είχαν καλές προθέσεις, αυτό δεν εκφράστηκε στη διαχείριση.
Ο κ. Λαμπριανίδης επεσήμανε ότι το ΡΙΚ, που έχει ρόλο να προάγει τον πολιτισμό, πρέπει να ενισχύει και να υποστηρίζει έναν υπάλληλο, για να μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται, ειδικά εάν αποτελεί βασικό συντελεστή μίας επιτυχημένης παραγωγής για 30 χρόνια. «Αναμένουμε από τη διοίκηση του ΡΙΚ να απολογηθεί επίσημα και να δεσμευθεί ότι θα θεσπίσει σχετικές διαδικασίες που να συνάδουν με τη νομοθεσία και την επαγγελματική ηθική που το ΡΙΚ πρέπει να ακολουθεί και να εφαρμόζει», κατέληξε.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου, Γιώργος Φράγκος, ανέφερε ότι, μετά από διερεύνηση της καταγγελίας που έγινε από την κ. Ρούσου, διαπιστώθηκε ότι «η προσέγγιση ήταν, αν μη τι άλλο άδικη, ανάλγητη, άτσαλη και προσβλητική». Ακόμα, έκανε λόγο για «μεθόδευση της υπόθεσης», αναφερόμενος στην αλληλογραφία μεταξύ των στελεχών του ΡΙΚ, μετά από παράπονα που διατυπώθηκαν από μέλη του προσωπικού για τη συνεργασία με την κ. Ρούσου. Τέλος, χαιρέτισε την πρωτοβουλία του Προέδρου του ΡΙΚ να προχωρήσει σε λήψη μέτρων, εκφράζοντας την επιφύλαξη να μην είναι βραχύβια η λύση που θα δοθεί, αλλά να τεθούν ασφαλιστικές δικλείδες.
Οι δημοσιογράφοι της εκπομπής «Πρωινό Δρομολόγιο» του ραδιοφώνου ΡΙΚ, Ελένη Βρετού και Πόλα Σπόντα, με τις τοποθετήσεις τους στην Επιτροπή επεσήμαναν ότι είχαν ζητήσει βοήθεια, διευκολύνσεις και «εύλογες προσαρμογές», ώστε να αντιμετωπιστούν κάποιες δυσκολίες που παρουσιάζονταν. «Είχαμε προειδοποιήσει ότι αυτός ο άνθρωπος θέλει βοήθεια», είπε η κ. Σπόντα, ενώ η κ. Βρετού σημείωσε ότι υπήρχαν απαιτήσεις από την κ. Ρούσου, οι οποίες θα αντιστοιχούσαν σε δύο άτομα και ότι η συνάδελφός τους εργάζεται επτά ημέρες την εβδομάδα και δεν απουσίασε ούτε κατά την περίοδο της πανδημίας.
Ο εκπρόσωπος της ΣΥΤΥΡΙΚ, διαβεβαίωσε για τη στήριξη προς την κ. Ρούσου κατά τη συνεδρίαση. Ο εκπρόσωπος της ΕΥΡΙΚ εξέφρασε «την αγάπη προς τη συνάδελφο», λέγοντας παράλληλα ότι συμμερίζεται απόψεις όλων και ότι και τα άλλα μέλη του προσωπικού αξίζουν σεβασμό και την ίδια αντιμετώπιση.
Κέντας: Υπάρχει αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΡΙΚ, Γιώργος Κέντας, απολογήθηκε για την κατάσταση που έχει προκληθεί. «Δηλώνω υπεύθυνα ότι το ζήτημα έχει επιλυθεί και έχει γίνει ανάληψη πρωτοβουλιών, ώστε να αποκατασταθεί η αγαπητή κ. Ρούσου στα καθήκοντά της και πιστεύω ότι με καλή θέληση θα λύσουμε τα προβλήματα που υπάρχουν στο Ίδρυμα». Κατέληξε ότι προβλήματα υπάρχουν, υπάρχει όμως και καλή θέληση και αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα με ηρεμία και νηφαλιότητα.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την πρόθεση του κ. Νικολάου να υποβάλει παραίτηση, είπε ότι αυτό είναι θέμα που αφορά τον Γενικό Διευθυντή. Σημείωσε ότι κ. Νικολάου έχει αναλάβει την ευθύνη του και ότι προχώρησε στη δήλωση αυτή σε μία συναισθηματική στιγμή, ενώ κανείς δεν είχε ενημερωθεί προηγουμένως. «Θα το εξετάσουμε το ζήτημα, κανείς δεν περισσεύει στο ΡΙΚ», είπε, υπογραμμίζοντας ότι σκοπός είναι να διασφαλιστεί ότι το ΡΙΚ συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά και να προσφέρει την καλύτερη δυνατή υπηρεσία στον πολίτη.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου αναφορικά με «αλαλούμ» λόγω διαφορετικών απόψεων στο ΡΙΚ, απάντησε ότι δεν υπάρχει αλαλούμ και ότι είναι υγιές να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Υπογράμμισε, όμως, ότι ο ΡΙΚ πρέπει να εφαρμόζει τη νομοθεσία και να αντιμετωπίζει τα άτομα με ευαλωτότητα με τον τρόπο που πρέπει, να δίνονται ευκαιρίες και βοήθεια. Σημείωσε, δε, ότι και για την κ. Ρούσου και για άλλα ευάλωτα άτομα, το ΡΙΚ έχει συγκεκριμένη πολιτική και μέτρα, ενώ επανέλαβε ότι η όλη υπόθεση ήταν ένα «ατυχές γεγονός».
Δηλώσεις Βουλευτών
Την παρουσία του προέδρου του ΔΣ του ΡΙΚ, Γιώργου Κέντα, εξήρε στις δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, επισημαίνοντας ότι ο κ. Κέντας «είχε την ευθιξία να αναλάβει την ευθύνη εκ μέρους του ΡΙΚ και να απολογηθεί». Πρόσθεσε, όμως, ότι «την απολογία στη Δέσποινα Ρούσου κυρίως οφείλουν άλλοι αξιωματούχοι του Ιδρύματος, που χειρίστηκαν την υπόθεση και μέχρι σήμερα δεν έχουν αντίληψη των ατυχέστατων χειρισμών που έκαναν», λέγοντας ότι «αυτό ήταν εμφανές και από τις τοποθετήσεις τους ενώπιον της επιτροπής σήμερα και τις αντιπαραθέσεις που είχαν με την Επίτροπο Διοίκησης».
«Αυτό το οποίο διαφάνηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης, είναι ότι τα διευθυντικά στελέχη του ΡΙΚ δεν έχουν κατανοήσει το «έγκλημα» που διέπραξαν με τη συμπεριφορά τους, σε βάρος της αξιοπρέπειας μιας δημοσιογράφου που πρόσφερε για 30 ολόκληρα χρόνια στο ΡΙΚ», συνέχισε η κ. Χαραλαμπίδου, σημειώνοντας ότι τα στελέχη του ΡΙΚ «προσπαθούσαν να δικαιολογήσουν την παντελή έλλειψη ευαισθησίας που επέδειξαν με την συγκεκριμένη διαχείριση σε βάρος ενός ανθρώπου που διεκδικούσε απλά την αξιοπρέπεια του, κάτι που διασφαλίζεται και από την νομοθεσία».
Πρόσθεσε ότι το ΡΙΚ είχε υποχρέωση, μετά από έκκληση των δυο δημοσιογράφων - παραγωγών της εκπομπής «Πρωϊνό Δρομολόγιο» και με βάση τη νομοθεσία, να παραχωρήσει όλες τις απαραίτητες διευκολύνσεις στην κ. Ρούσου για να μπορεί να αντεπεξέρχεται στα καθήκοντα της, αντί να επιχειρήσουν να της αλλάξουν καθήκοντα.
«Η κουλτούρα διαχείρισης ευάλωτων προσώπων επιβάλλεται να αλλάξει στη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση», κατέληξε, αναγνωρίζοντας «καλή πρόθεση στον πρόεδρο του ΔΣ του ΡΙΚ και αποφασιστικότητα για να αλλάξει όλη αυτή την αρνητική κουλτούρα που υπάρχει στην κρατική τηλεόραση».
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, υπενθύμισε ότι την προηγούμενη εβδομάδα συζητήθηκε στην Επιτροπή η μη εφαρμογή της νομοθεσίας για ΑμεΑ στα σχολεία, επισημαίνοντας ότι αυτή τη φορά τέθηκε το θέμα της υπάλληλου του ΡΙΚ με κινητικά προβλήματα, «που είχε περιοθωριοποιηθεί και απαξιωθεί από τα καθήκοντά της, με άμεσο αντίκτυπο στην υγεία της», όπως υπογράμμισε η Βουλευτής.
«Ο ΔΗΣΥ με όλη την υπευθυνότητα, αλλά και την ευαισθησία που επιτάσσει το θέμα, καλεί ξανά όλους τους αρμόδιους φορείς και ειδικότερα την κυβερνητική πλευρά, όπως ενημερώσουν, εκπαιδεύσουν και ευαισθητοποιήσουν το προσωπικό τους, τόσο για τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας και των κανονισμών, αλλά και τις πρόνοιες της σχετικής οδηγίας», συνέχισε. Ζήτησε, ακόμα, «να ληφθούν όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα, ώστε τα ΑμεΑ να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα με όλους τους υπόλοιπους, να αποκτήσουν τις απαιτούμενες προσβάσεις έτσι όπως ο νόμος, η κοινή λογική και η ανθρώπινη ευαισθησία ορίζουν».
Κατά τη συνεδρίαση, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρήστος Σενέκης, έκανε λόγο για «άστοχο χειρισμό» της υπόθεσης της κ. Ρούσου και υπογράμμισε ότι πρέπει το ΡΙΚ να είναι πρωτοπόρο και στον σεβασμό των ιδιαιτεροτήτων κάθε ατόμου.
Συγχαρητήρια έδωσε στον Πρόεδρο του ΔΣ ΡΙΚ η Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Αλεξάνδρα Ατταλίδου για το γεγονός ότι «ανέλαβε την ευθύνη και προσπάθησε με θεσμικό τρόπο να λυθεί ένα πολύ δύσκολο θέμα». Σημείωσε, όμως, ότι στη συνεδρίαση της Επιτροπής «είδαμε και ένα άλλο ΡΙΚ, που αδυνατούσε να αντιληφθεί την υποχρέωση ενός δημόσιου οργανισμού, όταν υπάρχουν άνθρωποι με αναπηρία να εφαρμόσει όσα προνοεί η νομοθεσία, δηλαδή να στηρίξει για να εξασκούν το επάγγελμα στο οποίο υπηρετούν».
«Δεν πρέπει να επαφίεται ούτε στην κρίση, ούτε στη μεγαλοψυχία, ούτε στη φιλανθρωπία, ούτε στο αν είναι καλός άνθρωπος οποιοσδήποτε βρίσκεται σε διευθυντική θέση, για να εφαρμόσει νόμους, συμβάσεις και κανονισμούς, οι οποίοι έχουν να κάνουν με άτομα με αναπηρία», πρόσθεσε.
Τέλος, σημείωσε ότι «καλύτερα το ΡΙΚ να ακολουθήσει τη γραμμή του κ. Κέντα, να λύσει θεσμικά το ζήτημα, να καταγραφεί ότι υπάρχει μία κουλτούρα ετσιθελισμού από κάποιους και να βρουν τρόπους να λυθεί η κουλτούρα που έφερε και αυτό το πρόβλημα». Κλείνοντας, σημείωσε ότι, με βάση και τις εισηγήσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως, θα πρέπει το ΡΙΚ να δημιουργήσει πρωτόκολλο που θα πρέπει να ακολουθούν όλοι, ανεξαρτήτως βαθμίδας στις εργασιακές σχέσεις.
Ο ανεξάρτητος σοσιαλιστής Βουλευτής, Κωστής Ευσταθίου, επεσήμανε κατά την παρέμβασή του στη συνεδρίαση ότι στις εργασιακές σχέσεις γίνεται η μεγάλη κατάχρηση εξουσίας και προσβολή ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ζήτησε να παρουσιαστούν ποια ακριβώς είναι τα μέτρα που λήφθηκαν στην εν λόγω περίπτωση και ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από την οποιαδήποτε πράξη επανόρθωσης.
