ΚΥΠΕ
Την Πέμπτη οδηγείται στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση πρόταση για άμεση διαμόρφωση του χώρου των ανοικτών φυλακών σε χώρο κλειστής φυλακής και μεταφορά της ανοικτής φυλακής σε άλλο χώρο.
Όπως ανέφερε η Υπουργός Δικαιοσύνης Άννα Κουκκίδη Προκοπίου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που συζήτησε το θέμα των συνθηκών κράτησης στις Κεντρικής Φυλακές, με στόχο την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος του υπερπληθυσμού των φυλακών, θα μετατραπεί η πτέρυγα της ανοικτής φυλακής χωρητικότητας 220 ατόμων, σε χώρο κλειστής φυλακής. Παράλληλα η ανοιχτή φυλακή που σήμερα φιλοξενεί γύρω στα 25 άτομα θα μεταφερθεί σε άλλο χώρο.
Όπως αναφέρθηκε στην Επιτροπή ενώ οι φυλακές είναι χωρητικότητας 600 ατόμων σήμερα φιλοξενούν γύρω στα 1000, με πολλά προβλήματα, τόσο για την ασφάλεια και τα δικαιώματα των κρατουμένων, όσο και των δεσμοφυλάκων.
Παράλληλα η Υπουργός ανέφερε ότι εξετάζουν με το Υπουργείο Μεταφορών και τα δημόσια έργα, το θέμα της δημιουργίας νέων φυλακών, ενώ υπάρχει και μια πρόταση από τον ιδιωτικό τομέα για ανέγερση φυλακών.
Όσον αφορά τη στελέχωση των φυλακών, η Υπουργός ανέφερε ότι εξασφαλίστηκε έγκριση για 50 θέσεις δεσμοφυλάκων, όταν θα είναι έτοιμοι με την κτηριακή εγκατάσταση, ενώ λαμβάνοντας υπόψη τα αιτήματα των συντεχνιών των δεσμοφυλάκων αποσύνδεσαν τις εξετάσεις των δεσμοφυλάκων από τις γενικότερες εξετάσεις στη δημόσια υπηρεσία και πλέον θα γίνεται ξεχωριστή διαδικασία.
Παράλληλα αναφέρθηκε σε επιμορφωτικά προγράμματα που ήδη τρέχουν στις φυλακές με επιτυχία και σε συζητήσεις που γίνονται με το Υπουργείο Υγείας και την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων για θέματα αποθεραπείας στις φυλακές, αλλά και αποθεραπείες αυτών που εμπλέκονται σε σεξουαλικά αδικήματα και για συνεργασία με την ΟΕΒ για σκοπούς επανένταξης μετά την αποφυλάκιση.
Η κ. Κουκκίδη – Προκοπίου ανέφερε επίσης ότι μετά από συζητήσεις με ειδικούς από το Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ), ήρθε πρόταση για να υπάρχει ανεξάρτητο παρατηρητήριο για τις φυλακές, που να εξετάζει τα αιτήματα φυλακισμένων και συγγενών, αλλά θα μπορεί να κάνει και διαβήματα προς το Υπουργείο, την οποία θα ακολουθήσουν. Σημείωσε επίσης ότι θα γίνει προσπάθεια για αναθεώρηση αναχρονιστικών κανονισμών των Φυλακών που δεν συνάδουν με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η Υπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε ότι για το θέμα της μετατροπής της ανοικτής φυλακής σε κλειστή έχουν ληφθεί υπόψη όλα τα ζητήματα ασφαλείας και έγιναν ειδικές μελέτες. Για το πρόβλημα των κινητών τηλεφώνων στις φυλακές ανέφερε ότι βρίσκονται σε συνεννόηση με το Υπουργείο Συγκοινωνιών που χειρίζεται το θέμα.
Διευθυντής Φυλακών: Υπήρξε πλήρης σεβασμός των δικαιωμάτων του Κενάν Αγίας
Σε σχέση με την κράτηση του Κούρδου αγωνιστή Κενάν Αγίας, η Υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη, ότι βρισκόταν στην απομόνωση, κάτι που ουδέποτε έγινε.
Σημείωσε επίσης ότι βρισκόταν σε επαφή με τον γιατρό της φυλακής και ουδέποτε υπήρξε άρνηση να εξεταστεί από δικό του γιατρό.
Ο διευθυντής των Φυλακών Γιάννης Καπνουλλάς, αναφέρθηκε σε λεπτομέρεια στις συνθήκες κράτησης του κ. Αγίας, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι βρισκόταν στο κελί του και όταν άρχισε την απεργία πείνας, μετακινήθηκαν από εκεί οι δύο συγκρατούμενοί του που έμεναν μαζί του, αλλά είχε επαφή με τον περιβάλλοντα χώρο, ενώ έπαιζε ακόμα και σκάκι με συγκρατούμενούς του.
Αναφέρθηκε επίσης ότι είχε το δικαίωμα στον προαυλισμό, δικαίωμα που δίνεται ακόμα και σε άτομα που βρίσκονται σε απομόνωση.
Είπε επίσης ότι έλαβε ακόμα και παράταση της έκδοσής του Αγιάς για να του γίνουν ιατρικές εξετάσεις τόσο με αίτημα των φυλακών στην αρχή, όσο και με αίτημα του δικηγόρου του στη συνέχεια.
Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι οι Κεντρικές Φυλακές έκαναν περισσότερα απ΄ ό,τι έπρεπε και στο τέλος στοχοποιήθηκαν.
Ο κ. Καπνουλλάς είπε ότι την περίοδο που ο Αγίας έκανε απεργία πείνας υπήρχε στις Κεντρικές Φυλακές κλιμάκιο της Επιτροπής Πρόληψης Βασανιστηρίων και Ταπεινωτικής Μεταχείρισης του Συμβουλίου της Ευρώπης και δεν διαπίστωσε οτιδήποτε αρνητικό.
Εκπρόσωπος της Επιτρόπου Διοικήσεως, ανέφερε στην Επιτροπή ότι ουδέποτε υπήρξε τοποθέτηση του Γραφείου της Επιτρόπου για εγκλεισμό του κ. Αγίας σε απομόνωση, κάτι που όπως είπε παρερμηνεύθηκε από τα ΜΜΕ. Σημείωσε επίσης ότι έκαναν σύσταση για τον προαυλισμό του και υπήρξε άμεση συμμόρφωση.
Εκ μέρους της κλαδικής των δεσμοφυλάκων της ΠΑΣΥΔΥ, αναφέρθηκαν τα διαχρονικά προβλήματα του επαγγέλματος, ενώ σημειώθηκε ότι το επάγγελμα και ο ρόλος του έχει αλλάξει και πλέον από βαριάνοι όπως ήταν στο παρελθόν πρέπει σήμερα να επιτελέσουν και το ρόλο του ψυχολόγου, του κοινωνικού λειτουργού και του νοσηλευτή.
Εκ μέρους τη συντεχνίας Ισότητα αναφέρθηκε ότι το σοβαρότερο πρόβλημα είναι οι εγκαταστάσεις των φυλακών και σημειώθηκε ότι εμμένουν στην ανέγερση νέων κτηρίων. Εκφράστηκε επίσης κάθετη διαφωνία με μετατροπή της ανοικτής φυλακής σε κλειστή, αφού σημειώθηκε ότι υπάρχει γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές, ενώ δεν υπάρχουν οι κατάλληλες κτηριακές προδιαγραφές.
Σημειώθηκαν επίσης και άλλα προβλήματα όπως ότι ένας δεσμοφύλακας είναι κλεισμένος όλη τη νύχτα με τους κρατούμενους και πρέπει να τους ανοίγει ξεχωριστά έναν - έναν σε περίπτωση που θέλουν να χρησιμοποιήσουν τουαλέτες, αφού πολλά κελιά δεν έχουν τουαλέτες, ενώ τέθηκαν κι άλλα ζητήματα που άπτονται τις συνθήκες ασφάλειας των δεσμοφυλάκων.
Η πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Φυλακισμένων και Αποφυλακισθέντων Άννα Αντωνίου επεσήμανε την ανάγκη εναλλακτικών ποινών όπως το ηλεκτρονικό βραχιολάκι, η ευρύτερη αξιοποίηση της ανοικτής φυλακής, ενώ αναφέρθηκε σε υπολειτουργία του θεσμού της επ’ αδείας αποφυλάκισης για αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη καλύτερης συμπεριφοράς προς τους συγγενείς των φυλακισμένων και στην ανάγκη ομαλής επανένταξης των αποφυλακισθέντων, ώστε να μην καταλήξουν πάλι στις φυλακές.
Εγγραφή θέματος για Παπακώστα
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαρλαμπίδου, ανέφερε ότι ενέγραψε θέμα για τις συνθήκες κράτησης του πρώην Υπουργού Άμυνας Κώστα Παπακώστα, ύστερα από την απόφαση του δικαστηρίου και μετά από σχετική επιστολή του γιού του κ. Παπακώστα.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος που συμμετείχε στην Επιτροπή, ανέφερε ότι ήταν ατυχής ο χειρισμός της περίπτωσης Παπακώστα από την προηγούμενη διακυβέρνηση. Παρά τις ευαισθησίες που υπήρχαν από τους συγγενείς των θυμάτων του Μαρί, ανέφερε, θα έπρεπε να του είχε απονεμηθεί χάρη, λόγω των προβλημάτων της υγείας του, επειδή ήταν ο μόνος που πλήρωσε για το ατύχημα, όπως επίσης επειδή είναι γνωστοί οι αγώνες του για τη δημοκρατία.
Τοποθετήσεις Βουλευτών
Σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρία της Επιτροπής η κ. Χαραλαμπίδου αναφέρθηκε σε σοβαρότατα ζητήματα στις φυλακές όπως ο υπερπληθυσμός, και σημείωσε την ανάγκη να ανεγερθούν νέα κτήρια φυλακών εκτός κατοικημένων περιοχών. Σημείωσε επίσης ότι οι φυλακισμένοι δεν πρέπει να στερούνται βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους, από τη στιγμή που στερούνται την ελευθερία διακίνησής τους.
Σημείωσε επίσης ότι δεσμοφύλακες έχουν καταγγείλει υποστελέχωση κάτι που δεν τους επιτρέπει να ανταποκριθούν όπως θα έπρεπε στα καθήκοντά τους. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη να υπάρχουν ψυχολόγοι, ψυχίατροι και κοινωνικοί λειτουργοί στις φυλακές, αλλά και να υπάρχει μια πιο εντατική επικοινωνία με το Υπουργείο Υγείας για το θέμα της διαχείρισης των φακέλων των κρατουμένων, ώστε να προλαμβάνονται φαινόμενα αυτοκτονιών.
Παράλληλα εξέφρασε έντονη αντίθεση με οποιαδήποτε σκέψη για ιδιωτικές φυλακές, αναφέροντας ότι το θέμα έτυχε εκμετάλλευσης στο εξωτερικό.
Μιλώντας εντός της Επιτροπής η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου ανέφερε ότι υπήρξε μεγάλη βελτίωση σε θέματα εκπαίδευσης στις Κεντρικές Φυλακές, ωστόσο η σημερινή κατάσταση χρήζει αλλαγών και αναμένουν να δουν πως θα προχωρήσει η νέα κυβέρνηση με το θέμα της αποσυμφόρησης.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκκης, μιλώντας μετά τη συνεδρία της Επιτροπής εξέφρασε ικανοποίηση για τα μέτρα που δρομολογούνται για αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού στις φυλακές, της αύξησης του αριθμού των δεσμοφυλάκων και της επιμόρφωσής και κατάρτισης των κρατουμένων για σκοπούς επανένταξης.
Εξίσου σημαντικό, πρόσθεσε, είναι ότι για τα προαναφερθέντα μέτρα υπάρχει εν εξελίξει διαβούλευση με το Συμβούλιο της Ευρώπης για σκοπούς συμβολής στη χρηματοδότηση.
Όσον αφορά τον Κενάν Αγιάς είπε ότι από το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έγινε ξεκάθαρη αναφορά ότι ο κ. Αγιάς ουδέποτε τέθηκε σε απομόνωση.
Η διαχρονική αλληλεγγύη του κυπριακού λαού στον αγώνα του κουρδικού λαού, πρόσθεσε, δεν θα πρέπει να τυγχάνει εκμετάλλευσης και να οδηγεί σε τοποθετήσεις που ισοδυναμούν με αυτομαστίγωμα και πλήττουν την εικόνα της χώρας μας.
Η Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Αλεξάνδρα Ατταλίδου, που ήταν και εισηγήτρια του θέματος προς συζήτηση, ανέφερε ότι η φύση των φυλακών καλλιεργεί την παραβίαση πολλών από τα ανθρωπινά δικαιώματα που έχει ένας κρατούμενος. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να αλλάξουν τα κτήρια των φυλακών, να μπουν νέες τεχνολογίες που θα βοηθήσουν να παρακολουθούνται παραβιάσεις από κρατουμένους και δεσμοφύλακες. Εξέφρασε επίσης τη διαφωνία της με προτάσεις για ιδιωτικές φυλακές, ενώ ανέφερε ότι όταν δόθηκε η διαχείριση του Πουρνάρα σε ιδιώτες δεν ήταν ό,τι καλύτερο.
Σημείωσε επίσης ότι ζήτησε στοιχεία για αυτοκτονίες και περιστατικά βίας στις φυλακές.
Παράλληλα είπε ότι το 2013 οι φυλακές της Κύπρου ήταν κολαστήριο και όνειδος, ενώ η Κύπρος για κάποια χρόνια μετά είχε πολύ καλές εκθέσεις και θεωρήθηκε παράδειγμα. Ανέφερε ότι θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για το τι λέμε για κάθε διευθυντή που υπηρέτησε και δεν πρέπει να ισοπεδώνεται το έργο που έχει επιτευχθεί.
Σημείωσε επίσης την ανάγκη να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα των κατοίκων της περιοχής γύρω από τις φυλακές σε περίπτωση χρήσης οποιουδήποτε συστήματος φραγής τηλεφώνων.
