Kathimerini.com.cy
Της Δωρίτας Γιαννακού
Δεν έκαναν τη χάρη στους εργοδότες και στην κυβέρνηση οι συντεχνίες να κάνουν αποδεκτό το διαφοροποιημένο πλαίσιο για την ΑΤΑ και να σφραγίσουν τη συμφωνία μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Μετά την αρχική θετική στάση των συνδικαλιστών απέναντι στο προσχέδιο μόνιμης συμφωνίας που παρουσίασε η κυβέρνηση, ακολούθησε υπαναχώρηση και απόρριψη του πλαισίου δηλώνοντας προβληματισμένοι σε σχέση με τις νέες προσεγγίσεις που συμπεριλήφθηκαν. Την ίδια ώρα, οι εργοδοτικές οργανώσεις, αν και αρχικά τοποθετήθηκαν αρνητικά, τελικά αποδέχθηκαν το διαφοροποιημένο πλαίσιο, καθώς ικανοποιήθηκαν σε δύο καίρια ζητήματα που είχαν θέσει.
Μετά από τους εργοδότες, ήρθε η σειρά των συνδικαλιστών να ζητήσουν διευκρινίσεις από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη σε σχέση με τις νέες προσεγγίσεις που διαφοροποιούν το πλαίσιο. Ως εκ τούτου, ενώ η κυβέρνηση δήλωνε αισιόδοξη για επιτυχή κατάληξη στο ζήτημα, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις εμφανίστηκαν ιδιαίτερα προβληματισμένες και δεν έκαναν αποδεκτό το πλαίσιο κατά τη σύσκεψη που πραγματοποίησαν χθες το απόγευμα οι τέσσερις οργανώσεις που μετέχουν στον διάλογο για την ΑΤΑ – ΠΑΣΥΔΥ, ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ. Παράλληλα, επισήμαναν ότι λόγω του ότι υπάρχουν ζητήματα που χρειάζονται περαιτέρω συζήτηση θα ζητήσουν άμεση συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τις επόμενες ημέρες.
Δύο αλλαγές
Ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 8 το βράδυ η κρίσιμη συνάντηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, με το θέμα της ΑΤΑ να παραμένει στην κορυφή της ατζέντας και την αγωνία να παρατείνεται και το ζήτημα να εξελίσσεται σε ένα θρίλερ για γερά νεύρα.
Παρότι οι συντεχνίες είχαν αποδεχθεί εξ αρχής το προσχέδιο μόνιμης συμφωνίας που κατέθεσε η κυβέρνηση, χωρίς να τροποποιηθεί ούτε λέξη, οι αλλαγές που επήλθαν το Σαββατοκύριακο –κατόπιν διαβουλεύσεων με τους εργοδότες– προκάλεσαν έντονο προβληματισμό και ανησυχία στους συνδικαλιστές. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιδίωξε τη βολιδοσκόπηση των συντεχνιών με στόχο τη συναίνεση στις δυο αλλαγές που επιτεύχθηκαν στο προσχέδιο της μόνιμης συμφωνίας για την ΑΤΑ. Ωστόσο, οι συντεχνίες εμφανίζονται επιφυλακτικές και ζητούν επίσημες, γραπτές δεσμεύσεις. Οι δύο βασικές αλλαγές που έκριναν θετικά οι εργοδότες και τους οδήγησαν στην αποδοχή του αναθεωρημένου πλαισίου, αφορούν πρώτον, την πρόνοια ότι απαιτούνται μέτρα από την εργοδοτική πλευρά ώστε οι υπουργοί να μπορούν να επεκτείνουν την εφαρμογή της ΑΤΑ και σε μη δικαιούχους· και δεύτερον, τη διευκρίνιση πως η αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού δεν θα ακολουθεί τον ίδιο μηχανισμό με την ΑΤΑ, αλλά τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος – δηλαδή ανά διετία. Οι συντεχνίες υποστηρίζουν ότι δεν είναι δυνατόν ο τρόπος αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού να διαφοροποιείται από τον τρόπο αναπροσαρμογής των υπόλοιπων μισθών μέσω της ΑΤΑ. Εξάλλου, η θέση αυτή αποτέλεσε και τη βάση πάνω στην οποία οι 13 συνδικαλιστικές οργανώσεις στήριξαν την τελική τους απόφαση.
Στο επίκεντρο της συζήτησης τίθεται και η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η οποία εστιάζει στην αναγκαιότητα επαρκών κατώτατων μισθών και ενίσχυσης των συλλογικών συμβάσεων. Η απόφαση, σύμφωνα με τους συνδικαλιστές, ενισχύει τη θέση τους για αξιοποίηση του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων ως εργαλείου βελτίωσης της λειτουργίας της αγοράς εργασίας.
Η συνδικαλιστική πλευρά υπογραμμίζει πως τα νέα δεδομένα απαιτούν αναπροσαρμογές και εις βάθος αξιολόγηση. «Ο χρόνος και το περιεχόμενο έχουν σημασία», τονίζουν χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας την ανάγκη επίτευξης συμφωνίας που θα διασφαλίζει τη συλλογικότητα και την κοινωνική συνοχή.
Από την άλλη πλευρά, οι εργοδοτικές οργανώσεις δηλώνουν ικανοποιημένες από τις αλλαγές που έχουν συμπεριληφθεί στο προσχέδιο μόνιμης συμφωνίας για την ΑΤΑ, τονίζοντας τη σημασία της σταθερότητας και της προβλεψιμότητας στο εργασιακό τοπίο.
Το εργοδοτικό μέτωπο εμφανίζεται πλήρως συσπειρωμένο και ικανοποιημένο από τις αλλαγές που συμφωνήθηκαν με την κυβέρνηση στο προσχέδιο της μόνιμης συμφωνίας για την ΑΤΑ. Οι εργοδότες θεωρούν ότι οι βασικές τους θέσεις έγιναν αποδεκτές, με κύκλους να αναφέρουν χαρακτηριστικά πως «ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης τούς τα έδωσε όλα», υπονοώντας ότι πλέον η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο των συντεχνιών, οι οποίες «οφείλουν» να αποδεχθούν το τελικό πλαίσιο.
Κομβικό ζήτημα για την εργοδοτική πλευρά παραμένει ο τρόπος αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, ο οποίος –σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία– προβλέπεται κάθε δύο χρόνια, και όχι ετησίως. Οποιαδήποτε διαφοροποίηση στον μηχανισμό αυτό χαρακτηρίζεται από τους εργοδότες ως ζήτημα αρχής, και δηλώνουν κατηγορηματικά ότι δεν θα μπορούσαν να την αποδεχθούν.
Η επόμενη φάση του διαλόγου αναμένεται να είναι καθοριστική. Η δυναμική που έχει διαμορφωθεί γύρω από τις συλλογικές συμβάσεις και την ΑΤΑ δείχνει πως το «θρίλερ» απέχει πολύ από την ολοκλήρωσή του, με το ζητούμενο να παραμένει η επίτευξη μιας ισορροπημένης και λειτουργικής συμφωνίας για όλους.
Η απόφαση
Θετική απόφαση για τους εργαζομένους από το Δικαστήριο της Ε.Ε. σχετικά με τον ευρωπαϊκό κατώτατο μισθό, καθώς αυτό επικυρώνει το μεγαλύτερο μέρος της Οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ωστόσο, ακυρώνει τη διάταξη που απαριθμεί τα κριτήρια τα οποία πρέπει υποχρεωτικά να λαμβάνουν υπόψη τα κράτη μέλη με νόμιμους κατώτατους μισθούς όταν καθορίζουν και επικαιροποιούν τους μισθούς αυτούς, καθώς και τον κανόνα που εμποδίζει τη μείωση των νόμιμων κατώτατων μισθών στην περίπτωση αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής τους.
Η απόφαση ήρθε έπειτα από προσφυγή της Δανίας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητώντας να ακυρωθεί στο σύνολό της η οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ε.Ε. Η χώρα υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι η οδηγία παραβιάζει την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών, επειδή συνεπάγεται άμεση επέμβαση στους τομείς του καθορισμού των αμοιβών εντός της Ένωσης και του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι, για τους οποίους αρμόδια, σύμφωνα με τις Συνθήκες, είναι τα κράτη μέλη.
