Τα φώτα έχουν στραφεί στην Κωνσταντινούπολη. Θα είναι η ερχόμενη Πέμπτη η «ιστορική μέρα» που υπόσχεται ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; Θα συναντηθούν εκεί ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολόντιμιρ Ζελένσκι για πρώτη φορά μετά από την έναρξη του πολέμου, το 2022, ώστε να συζητήσουν για τον τερματισμό του;
Η κατάσταση είναι τόσο περίπλοκη που μπορεί να περιγραφεί με τη φράση «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη».
Ο Ζελένσκι φοβάται ότι ο Πούτιν επιχειρεί να τον παρασύρει σε μια άνευ όρων εκεχειρία στην οποία είτε θα του επιβάλλει επαχθείς όρους, είτε θα προσπαθήσει να δείξει ότι η Ουκρανία δεν είναι αξιόπιστη και δεν θέλει τερματισμό του πολέμου, βάζοντας τέλος στην αμερικανική βοήθεια.
Ο Πούτιν φοβάται ότι ο Ζελένσκι θέλει να χρησιμοποιήσει μια εκεχειρία για να ανασυνταχθούν οι ουκρανικές δυνάμεις, ή αν δεν προσέλθει η Μόσχα σε αυτές, να καταδείξει το Κρεμλίνο ως την πλευρά που δεν θέλει να τερματιστεί ο πόλεμος. Και οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι η ειρηνευτική συμφωνία που θα προτείνει ο Πούτιν είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να προκαλέσει ρήγμα στη Δύση.
Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα ρήγματα άρχισαν να διαφαίνονται από την Ουάσινγκτον. Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, με ανάρτησή του στο Truth Social, ουσιαστικά «γέρνει» προς τη ρωσική πλευρά, πιέζοντας το Κίεβο να δεχθεί τη ρωσική πρόταση για εκκίνηση των συνομιλιών χωρίς κατάπαυση του πυρός και άνευ όρων.
Κι όμως! Μόλις το Σάββατο, οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Πολωνίας, μετά τη συνάντησή τους με τον Βολόντιμιρ Ζελένσκι, απαίτησαν από τον πρόεδρο της Ρωσίας να δεχθεί μια εκεχειρία 30 ημερών -η οποία θα άρχιζε από σήμερα το πρωί- για να αποφύγει «τεράστιες», όπως τις αποκάλεσαν, κυρώσεις -με τη Ρωσία να αγνοεί το τελεσίγραφο. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ συμφωνούσε μαζί τους.
Ξαφνικά όμως, πριν από μερικές ώρες, ο Αμερικανός πρόεδρος έγραψε στον λογαριασμό του στο Truth Social ότι «Η Ουκρανία θα έπρεπε να το δεχθεί αυτό ΑΜΕΣΩΣ. Τουλάχιστον θα είναι σε θέση να διευκρινίσουν εάν μια συμφωνία είναι πιθανή ή όχι και, εάν δεν είναι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και οι ΗΠΑ θα ξέρουν ο καθένας που στέκεται και θα μπορούν να προχωρήσουν ανάλογα». Αυτό εκλαμβάνεται ωστόσο ως «άδειασμα» από τους Ευρωπαίους και όχι μόνο, αφού έπιασε εξ απίνης ακόμα και τους συνεργάτες του.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Αμερικανός απεσταλμένος Κιθ Κέλογκ αναδημοσίευε λίγο πριν την ανάρτηση του Τραμπ, αναρτήσεις του Εμάνουελ Μακρόν, αλλά και του πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας, Κρίστοφερ Λούξον, σημειώνοντας: «Και ο πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας το κατανοεί. Όπως επανειλημμένα είπε ο πρόεδρος Τραμπ, σταματήστε τους σκοτωμούς! Μια άνευ όρων 30ήμερη εκεχειρία πρώτα και, στη διάρκεια αυτής, να προχωρήσετε σε πιο βατές ειρηνευτικές συνομιλίες. Όχι ανάποδα».
Το άλλο μεγάλο ερώτημα είναι το εάν θα συμμετάσχει όντως σε συνομιλίες ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Κι αυτό γιατί έχει χαρακτηρίσει εδώ και αρκετό καιρό τον Βολόντιμιρ Ζελένσκι ως «δικτάτορα» και «παράνομο πρόεδρο νεοναζιστικού καθεστώτος», ενώ αρνείτο να τον συναντήσει παρά τις εκκλήσεις του, για τουλάχιστον έναν χρόνο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (η πρώτη τους συνάντηση είχε γίνει το 2019, ενώ η πλήρους κλίμακας εισβολή ξεκίνησε το 2022).
Κατά κάποιους, ο Ζελένσκι, ο οποίος έχει πολλάκις επιτεθεί στον Βλαντιμίρ Πούτιν με βαρείς χαρακτηρισμούς όπως «ο άρρωστος γέρος από την Κόκκινη Πλατεία που διαρκώς απειλεί τον κόσμο ότι θα πατήσει το κουμπί», δεχόμενος να τον συναντήσει και διαμηνύοντας ότι θα τον περιμένει στην Κωνσταντινούπολη, επιχειρεί να ξεσκεπάσει την μπλόφα του Ρώσου προέδρου. Ενδεικτικό του κλίματος και των προθέσεων των δύο πλευρών είναι ότι εκατέρωθεν ανταλλάσσονται κατηγορίες για παραβίαση των εκεχειριών όπως για το Πάσχα και τους εορτασμούς για την Ημέρα της Νίκης, με επιθέσεις με drones.
Παρόλα αυτά, ένα φως υπάρχει. Ο πρόεδρος Πούτιν, απορρίπτοντας το τελεσίγραφο των Ευρωπαίων ηγετών, πρότεινε διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου άνευ εκεχειρίας και άνευ προαπαιτούμενων.
«Δεν ήταν η Ρωσία που διέκοψε τις διαπραγματεύσεις το 2022. Ήταν το Κίεβο. Παρ’ όλα αυτά, προτείνουμε στο Κίεβο να επαναλάβουμε τις απευθείας διαπραγματεύσεις χωρίς προαπαιτούμενα», δήλωσε ο Πούτιν σε εκπροσώπους του Τύπου στο Κρεμλίνο. «Προτείνουμε στις αρχές του Κιέβου επανάληψη των διαπραγματεύσεων από την Πέμπτη, στην Κωνσταντινούπολη». Εδώ είναι και το σημείο για το οποίο η Μαρία Ζαχάροβα είπε ότι ο Ζελένσκι «δεν κατάλαβε καλά». Ο Πούτιν είπε ότι οι δύο πλευρές θα πρέπει να επικεντρωθούν πρώτα στα «βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης» και έπειτα να οδηγηθούν σε εκεχειρία, εάν οδηγηθούν.
Ο Ζελένσκι λέει ότι είναι θετική ένδειξη το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επιτέλους αρχίσει να σκέφτεται να τερματίσει τον πόλεμο (…) και το πρώτο βήμα για τον πραγματικό τερματισμό οποιουδήποτε πολέμου είναι η εκεχειρία. Δεν έχει νόημα να συνεχιστούν οι σκοτωμοί ούτε για μία ημέρα. Αναμένουμε από τη Ρωσία να επιβεβαιώσει την εκεχειρία – πλήρη, με διάρκεια και αξιόπιστη–, ξεκινώντας από τις 12 Μαΐου».
Από αυτό το «σκάκι», ο μόνος που -τουλάχιστον προς ώρας- φαίνεται να βγαίνει κερδισμένος από την παρτίδα, είναι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επέλεξε από την αρχή του πολέμου να διατηρήσει καλές σχέσεις και με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές.
Χθες, ο πρόεδρος της Τουρκίας, έλεγε ότι μίλησε με τον Πούτιν και ότι είναι έτοιμος να φιλοξενήσει συνομιλίες. Ο Ερντογάν περιέγραψε τη στιγμή ως «ιστορική καμπή» προς τον τερματισμό του πολέμου. Θα έρθει αυτή η στιγμή, ή θα είναι άλλη μια άδοξη προσπάθεια να τερματιστεί το αιματοκύλισμα;
Θα είναι η ερχόμενη Πέμπτη αυτή η «σπουδαία ημέρα για τη Ρωσία και την Ουκρανία» που προανήγγειλε ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, προαναγγέλλοντας τη σωτηρία «εκατοντάδων χιλιάδων ζωών με τον τερματισμό, ελπίζουμε, αυτού του ατέλειωτου λουτρού αίματος»;
Πηγή: Protothema
