
Kathimerini.com.cy
Των Βασίλης Νέδος και Μανώλης Κωστίδης
Τη νευρικότητα που επικρατεί στην Αγκυρα σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις προδίδει η νέα NAVTEX που εξέδωσε χθες ο σταθμός Σμύρνης της υδρογραφικής υπηρεσίας της Τουρκίας (0947/25) και ουσιαστικά προαναγγέλλει έρευνες του ωκεανογραφικού «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο.
Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη NAVTEX (0863/25) παρέμεινε στα χαρτιά, προκειμένου να διευκολυνθεί η συζητούμενη, τότε, συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη που, βεβαίως, τελικά δεν έγινε.
Η προηγούμενη NAVTEX είχε λήξει στις 25 Σεπτεμβρίου και με τη νέα ανακοινώνονται έρευνες στις ίδιες περιοχές, δηλαδή δυτικά της Λέσβου και της Χίου, στο κέντρο του Αιγαίου, από τις 4 έως και τις 14 Οκτωβρίου.
Η συνάντηση των δύο ηγετών δεν πραγματοποιήθηκε και εκείνο που αναμένεται από την Αθήνα είναι αν αυτή τη φορά το γηραιό τουρκικό ερευνητικό πλοίο θα εκτελέσει το έργο που έχει προαναγγελθεί.
Δεδομένου ότι η τουρκική πλευρά ουσιαστικά οδήγησε την προγραμματισμένη συνάντηση στη Νέα Υόρκη σε ναυάγιο, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια επαναπρογραμματισμού στην ελληνική πλευρά, είναι εύλογο το ερώτημα για το ποιες είναι μακροπρόθεσμα οι προθέσεις της Αγκυρας.
Ιδιαίτερα, καθώς ο συμβολισμός του πλου ενός ωκεανογραφικού πλοίου στο μέσον του Αιγαίου είναι βαρύς και, εν προκειμένω, ιστορικός. Είναι απολύτως προφανές ότι η Αθήνα θα παρακολουθήσει το επόμενο χρονικό διάστημα όλη αυτή την κινητικότητα.
Στην Τουρκία με προσοχή παρατηρούν τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη στην Κοπεγχάγη σχετικά με το casus belli και τον τρόπο που συνδέει την άρση του με την παράλληλη ακύρωση εκ μέρους της Αγκυρας αυτής της απειλής για πόλεμο σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο.
Στην Αγκυρα είναι γνωστό ότι υπάρχει εκνευρισμός για τη σκληρή ελληνική στάση στο ζήτημα του κανονισμού SAFE, ιδιαίτερα διότι η συντριπτική πλειονότητα των υπολοίπων Ευρωπαίων εταίρων (με εξαίρεση το μπλοκ Ελλάδα, Γαλλία, Κυπριακή Δημοκρατία) τάσσεται υπέρ της συμμετοχής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Την ίδια στιγμή, σε κάποιες τουρκικές ιστοσελίδες με ειδίκευση στα αμυντικά θέματα, αναπαράγεται ο ισχυρισμός ότι ελληνικά μαχητικά F-16 Viper που επέστρεφαν από την Κύπρο πέταξαν πάνω από το Καστελλόριζο, «σε απόσταση αναπνοής από το Κας».
Η ιστοσελίδα Τrhaber, που δημοσιεύει και σχετικό βίντεο, έχει τίτλο «επικίνδυνη πρόκληση με τα αεροσκάφη F-16 Viper που αναβαθμίστηκαν από τις ΗΠΑ». Η αναφορά στην αναβάθμιση των αεροσκαφών από τις ΗΠΑ είναι ενδεικτική του κλίματος που υπάρχει στην Τουρκία για την εξαιρετικά αργή προώθηση της αντίστοιχης διαδικασίας, στην οποία Αγκυρα και Ουάσιγκτον έχουν συμφωνήσει.
Ο ισχυρισμός πτήσης πάνω από το Καστελλόριζο είναι βέβαια πραγματικός, καθώς δύο F-16 Viper της Πολεμικής Αεροπορίας πέταξαν την 1η Οκτωβρίου έως τη Λευκωσία, προκειμένου να πετάξουν πάνω από την παρέλαση που γίνεται κάθε χρόνο κατά την επέτειο της Κυπριακής Ανεξαρτησίας.
Και, βεβαίως, η πτήση πάνω από το Καστελλόριζο είναι κάτι που όλοι οι χειριστές που πετούν στην Ανατολική Μεσόγειο κάνουν, όταν βρεθούν σε αυτό το σημείο της Ελλάδας. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι την επόμενη εβδομάδα θα διεξάγεται και η αεροναυτική άσκηση «Θαλασσόλυκος» (Deniz Kurdu) των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, η οποία δεν είναι έκτακτη αλλά περιλαμβάνεται στη λίστα εκείνων που έχουν προαναγγελθεί στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).