24news team
Η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας έδωσε στη δημοσιότητα την ειδική της έκθεση για την ηλεκτρονική ταυτότητα, έχοντας ως εξεταζόμενο φορέα το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής.
Ο έλεγχός της, όπως σημειώνει ο γενικός ελεγκτής, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου επικεντρώθηκε στην απευθείας ανάθεση από το αρμόδιο υφυπουργείο, σε ιδιωτική εταιρεία, της έκδοσης 100.000 ηλεκτρονικών ταυτοτήτων.
Τον Οκτώβριο του 2024, το συμβούλιο προσφορών ενέκρινε την ανάθεση του έργου σε συγκεκριμένη ιδιωτική εταιρεία με εκτίμηση κόστους €3.85 εκατομμύρια, χωρίς να προηγηθεί ανοιχτή διαδικασία προσφορών. Το υφυπουργείο αιτιολόγησε την απόφαση, υποστηρίζοντας ότι δεν υπήρχαν άλλοι οικονομικοί φορείς με την απαιτούμενη πιστοποίηση.
«Παρόλο που όντως τη δεδομένη στιγμή φαίνεται ότι δεν υπήρχε άλλος οικονομικός φορέας στην Κυπριακή Δημοκρατία», αναφέρει ο Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:
Οικονομικοί φορείς από την Ευρωπαϊκή Ένωση
«Δεν είναι ξεκάθαρο ότι άλλοι οικονομικοί φορείς από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε μια ανοιχτή προσφορά, ειδικά αν δινόταν επαρκής χρόνος, με δεδομένο ότι η σχετική νομοθεσία ψηφίστηκε το 2021. Πιθανή συμμετοχή και άλλων οικονομικών φορέων πιθανώς θα διασφάλιζε πιο ανταγωνιστική τιμή.
Η ανάγκη για τις ταυτότητες ήταν γνωστή στο υφυπουργείο πριν την ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας, οπότε οποιαδήποτε επίκληση του επείγοντος δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
«Ιδιάζουσα σχέσης υφυπουργού και εταιρείας»
Δεδομένης της ιδιάζουσας σχέσης του υφυπουργού με την ανάδοχο εταιρεία, κατά την άποψη μας, το υφυπουργείο θα έπρεπε να είχε επιδείξει μεγαλύτερη προσοχή στη διαδικασία ανάθεσης. Ακόμη κι όταν αποφασίστηκε να μην ακολουθηθεί η ανοιχτή διαδικασία προσφορών, το υφυπουργείο θα μπορούσε να ακολουθήσει εκούσια προκήρυξη, η οποία αφορούσε στην παραχώρηση 10 ημερών σε τρίτους να υποβάλουν τυχόν ενστάσεις».
Με δεδομένο ότι η προσφορά αφορούσε τις πρώτες 100.000 ηλεκτρονικές ταυτότητες, η Ελεγκτική Υπηρεσία ενημέρωσε ότι το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, «αναγνώρισε την ανάγκη ύπαρξης υγιούς ανταγωνισμού και έχει εκφράσει την πρόθεση του να προχωρήσει σε διαδικασίες που θα επιτρέψουν τη συμμετοχή και άλλων οικονομικών φορέων για την κάλυψη μελλοντικών αναγκών».
Η εφαρμογή του έργου έχει ξεκινήσει στις 20.1.2025 και μέχρι χθες, ο αριθμός έκδοσης ταυτοτήτων δεν έχει ξεπεράσει τις 10.000, παρότι η αίτηση για τις πρώτες 30.000 είναι δωρεάν.
Δεν υπήρχε άλλος με την απαραίτητη έγκριση
Ακολούθως, στη σύνοψη των αποτελεσμάτων ελέγχου, καταγράφεται πως στις 11/10/2024 είχε εγκριθεί από το συμβούλιο προσφορών του υφυπουργείου, η απευθείας ανάθεση στην εταιρεία για εξασφάλιση 100.000 ταυτοτήτων, με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και εκτίμηση δαπάνης ύψους €3.9 εκατομμυρίων αφού κρίθηκε ότι δεν υπήρχε άλλος οικονομικός φορέας που να διαθέτει την απαραίτητη έγκριση από το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών.
Μείωσαν €50.000 το ποσό της σύμβασης
Η εταιρεία υπέβαλε προσφορά με ποσό όσο και το ποσό της εκτίμησης δαπάνης: €3.9 εκατομμύρια. Η διαπραγμάτευση είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση κατά €0,5 ανά ταυτότητα, συνολικά €50.000 και τελικό ποσό σύμβασης τα €3.85 εκατομμύρια.
«Με δεδομένο ότι τελικά η σύμβαση υπογράφτηκε στις 20 Ιανουαρίου 2025 (ενώ η λειτουργός ενημέρωσε τον ΓΔ στις 30/10/2024), διαφαίνεται ότι το υφυπουργείο είχε επαρκή χρόνο ώστε να μπορούσε να παραχωρήσει τις 10 ημέρες για τη διαδικασία εκούσιας προκήρυξης.
Δεδομένης της ιδιάζουσας σχέσης που είχε ο υφυπουργός με τη συγκεκριμένη εταιρεία (ήταν ο εκτελεστικός διευθυντής της πριν διοριστεί ως υφυπουργός), το υφυπουργείο θα έπρεπε κατά την άποψη μας, να ακολουθήσει τουλάχιστον τη διαδικασία εκούσιας προκήρυξης», προστίθεται.
Δεν ήταν αρμόδιο το Υπουργικό Συμβούλιο»
«Με βάση την περί δημοσίων συμβάσεων νομοθεσία, αρμόδιο όργανο για να εγκρίνει την προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στην προκειμένη περίπτωση είναι το συμβούλιο προσφορών της κάθε αναθέτουσας Αρχής και όχι το Υπουργικό Συμβούλιο», το οποίο στις 9/10/2024 είχε εγκρίνει τη σχετική πρόταση που παρουσίασε το υφυπουργείο.
