Kathimerini.com.cy
Της Δωρίτας Γιαννακού
Σε νηπιακό στάδιο βρίσκεται προς το παρόν το φιλόδοξο πλάνο εμπλοκής κυπριακών εταιρειών στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας. Η ανακοίνωση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη για συμμετοχή κυπριακών εταιρειών στην προσπάθεια ανοικοδόμησης της περιοχής καταδεικνύει την πρόθεση της κυβέρνησης να συμμετέχει σε αυτό το μεγαλεπήβολο πρότζεκτ. Μέσα από τη σαφή πρόθεση της κυβέρνησης να βάλει πλάτη στην ανοικοδόμηση της περιοχής μέσω του κυπριακού επιχειρείν απουσιάζει, ωστόσο, το συγκεκριμένο πλαίσιο μέσα από το οποίο η πρόθεση θα μετουσιωθεί σε πράξη από τις κυπριακές εταιρείες.
Η πρόταση και τα ατού
Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης κατέθεσε πρόταση με τρεις τομείς στους οποίους η Κύπρος μπορεί να αναπτύξει έξι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Οι εισηγήσεις του Προέδρου αφορούν τους τομείς ασφάλειας, ανοικοδόμησης, ανθρωπιστικού πεδίου και είναι πλήρως εναρμονισμένες με το σχέδιο ειρήνης του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλτ Τράμπ. Πρόκειται για μια πρόταση, η οποία δεν έχει ακόμα λάβει τελική μορφή και θα διαμορφωθεί με στόχο η χώρα μας να πάρει το μερίδιο που της αναλογεί από την πρώτη φάση της συμφωνίας που επιτεύχθηκε.
Όπως αναφέρουν στην «Κ» κυβερνητικές πηγές, η Κύπρος με την πρωτοβουλία έξι σημείων επιδιώκει να αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα προκειμένου να παρουσιάσει στη διεθνή κοινότητα συγκεκριμένες λύσεις και προτάσεις προς υλοποίηση. Στα ατού της χώρας είναι οι υποδομές και η εμπειρία που κατέχει μέσω της πρωτοβουλίας «Αμάλθεια», αλλά και η γεωστρατηγική της θέση. Ειδικότερα, ο Πρόεδρος επικαλείται την εμπειρία της Κύπρου από τον θαλάσσιο διάδρομο «Αμάλθεια», που ενεργοποιήθηκε το 2024 και τον επιχειρησιακό έλεγχο και εκπαίδευση που παρέχει το κέντρο CYCLOPS (Cyprus Center for Land, Open-Seas and Port Security). Ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε και τη θεσμική διάσταση, καθώς σε λιγότερο από τρεις μήνες η Κύπρος αναλαμβάνει την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., στοιχείο που αναμένεται να ενισχύσει την αξιοπιστία της χώρας ως παίκτη στην περιοχή.
Παράλληλα, η Κυπριακή Δημοκρατία κατέχει τεχνογνωσία, εξειδίκευση και εμπειρογνωμοσύνη σε σειρά πτυχών που άπτονται των σημείων του Σχεδίου Τραμπ, που μπορεί να τύχει αξιοποίησης.
Συμμετοχή επιχειρείν
Επιδίωξη του προέδρου Χριστοδουλίδη είναι η συμμετοχή κυπριακών εταιρειών σε έργα υποδομής, στέγασης και δικτύων. Από την άλλη, το κυπριακό επιχειρείν, που δηλώνει άγνοια αναφορικά με την πρόταση έξι σημείων του Προέδρου, αναμένει σαφή πλαίσιο προκειμένου να αξιολογήσει τη συμμετοχή του, θέτοντας ταυτόχρονα συγκεκριμένους προβληματισμούς.
Όπως πληροφορούμαστε από κυβερνητικές πηγές, σε πρώτη φάση ο ρόλος του κυπριακού επιχειρείν θα περιοριστεί στην αποστολή οικοδομικών υλικών, ενώ εντοπίζεται ευρύτητα του φάσματος των τομέων που μπορεί να εμπλακούν στη συγκεκριμένη προσπάθεια. Ειδικότερα, η κρούση από κυβερνητικής πλευράς προς τις εταιρείες θα αφορά τον κατασκευαστικό κλάδο, τις μεταφορές και τις προμήθειες και τα logistics. Όπως αναφέρουν στην «Κ» κυβερνητικές πηγές, οι επιχειρήσεις μας με την εξωστρέφεια που τις χαρακτηρίζει και τις καλές σχέσεις που διαθέτουν με τις αραβικές χώρες αναμένεται ότι θα αξιοποιήσουν τυχόν ευκαιρίες για ανάπτυξη δραστηριοτήτων στην περιοχή. Παράλληλα, συνεχίζουν οι ίδιες πηγές, η Κύπρος είναι έτοιμη να αξιοποιήσει συνέργειες και με τους άλλους παίκτες της περιοχής όπως είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Παλαιστινιακή Αρχή, με στόχο να πάρουν σάρκα και οστά οι προτάσεις του Προέδρου για την εμπλοκή της χώρας στην ανοικοδόμηση της Γάζας.
Την ίδια ώρα, τα ερωτήματα που θέτουν ορισμένοι φορείς του επιχειρείν για την πρόθεση της κυβέρνησης να εμπλακεί στην ανοικοδόμηση της περιοχής αφορούν το ζήτημα της ασφάλειάς τους, του ελέγχου διαχείρισης της ανοικοδόμησης, των όρων πρόσβασης για τις κυπριακές εταιρείες και το θέμα της στελέχωσής τους.
Τα επόμενα βήματα
Ο τρόπος με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στη Μέση Ανατολή αναμένεται να απασχολήσει τους ηγέτες των «27» κατά το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα πραγματοποιηθεί στις 23 Οκτωβρίου.
Στο πλαίσιο της συζήτησης για τη Γάζα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παρουσιάσει στους Ευρωπαίους ηγέτες την πρότασή του για τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος, ως ανθρωπιστικός και γεωπολιτικός κόμβος σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο λογαριασμός
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και ειδικότερα της UNOPS, της υπηρεσίας που εξειδικεύεται στη μετάβαση εμπόλεμων ζωνών στην ειρήνη, η ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας προϋποθέτει έναν προϋπολογισμό περίπου 52 δισ. δολαρίων. Εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών και η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονίας (IAGS), δυο οργανισμοί που έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Ισραηλινών στη Λωρίδα της Γάζας, εκτιμούν ότι το Ισραήλ κατέστρεψε το 90% των κτιρίων με την ισοπέδωση νοσοκομείων, πανεπιστημίων και ολόκληρων γειτονιών. Εκτός από τις τραγικές διαστάσεις του εγχειρήματος, η ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας απαιτεί τεράστια έργα προκειμένου να διαμορφωθούν ξανά ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Μόνον η εκκαθάριση της περιοχής από τα ερείπια θα κοστίσει τουλάχιστον 1,2 δισ. δολάρια, όπως είχε δηλώσει ο Ραμί Αλάσεφ, αξιωματούχος και οικονομολόγος της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), στο αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera.
