Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ξέρει να διαβάζει τον χρόνο με τρόπο σπάνιο. Το 2025 δεν ήταν χρόνος «άνεσης» για τον ίδιο άσχετα με το τι έχει καταφέρει ο μακροβιότερος πρωθυπουργός του Ισραήλ να παράξει τόσο για τον ίδιο όσο και για την χώρα του. Για πολλοστή φορά μέσα στη χρονιά -η σημερινή θα είναι η 6η κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο- ανέβηκε στο αεροπλάνο για τις ΗΠΑ. Ο στόχος του σταθερός: να υπενθυμίσει ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι «ο καλύτερος φίλος του Ισραήλ» και ταυτόχρονα να τον «σπρώξει» προς πιο σκληρές αποφάσεις απέναντι στη Χαμάς και το Ιράν.
Αυτή τη φορά, όμως, το έδαφος δεν μοιάζει και δεν είναι το ίδιο πρόσφορο ή φιλικό...
Η συνάντηση στο Μαρ-α-Λάγκο δεν γίνεται σε κλίμα θριάμβου. Γίνεται σε κλίμα αμοιβαίας καχυποψίας. Και αυτό λέει περισσότερα από τις δηλώσεις.
Πρόεδρος ειρήνης - Πρωθυπουργός πολέμου
Ο Τραμπ έχει επενδύσει πολιτικά στην εικόνα του «προέδρου της ειρήνης». Το έχει πει. Το έχει «πουλήσει». Το έχει κάνει κεντρικό αφήγημα της δεύτερης θητείας του. Η Γάζα είναι το πιο δύσκολο τεστ αυτής της στάσης και η εκεχειρία που ο ίδιος πέτυχε και διαφήμισε, ταξιδεύοντας στην περιοχή τον Οκτώβριο, παραμένει εύθραυστη. Οι ισραηλινές επιχειρήσεις συνεχίζονται. Η δεύτερη φάση της συμφωνίας που περιλαμβάνει τον αφοπλισμό της Χαμάς, την ανοικοδόμηση της Γάζας και τη μεταπολεμική διοίκηση παραμένει θολή. Στην Ουάσιγκτον δεν είναι πλέον μόνο ψίθυροι αλλά φωνές ότι το Ισραήλ κερδίζει χρόνο. Όχι για λόγους ασφάλειας μόνο. Αλλά και για λόγους πολιτικής επιβίωσης του ίδιου του Νετανιάχου.
Ο Νετανιάχου και το εσωτερικό μέτωπο
Ο Νετανιάχου δεν πηγαίνει στον Τραμπ μόνο ως ηγέτης εν πολέμω. πηγαίνει και ως πρωθυπουργός υπό πίεση. Οι υποθέσεις διαφθοράς παραμένουν ανοιχτές. Οι φωνές για παραίτηση δεν έχουν σιγήσει και το πολιτικό του μέλλον είναι δεμένο με την εικόνα του «αναγκαίου ηγέτη σε ώρα κρίσης». Σε αυτό το πλαίσιο, ο Τραμπ δεν είναι απλώς σύμμαχος. Είναι πολιτική ασπίδα.
Όταν ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε επίσημα και δημόσια χάρη για τον Νετανιάχου από την Κνεσέτ, δεν έκανε διπλωματία -δεν είναι άλλωστε του γούστου του- έκανε παρέμβαση.
Ρωγμές κάτω από τα χαμόγελα
Πίσω από τις φωτογραφίες και τα θερμά λόγια, οι διαφωνίες είναι πραγματικές:
– Στη Συρία, ο Τραμπ μιλά με τον αλ-Σαράα. Το Ισραήλ βλέπει απειλή.
– Στον Λίβανο, η Ουάσινγκτον πιέζει για διπλωματία. Το Τελ Αβίβ προετοιμάζεται για επόμενο γύρο.
– Στο Κατάρ, ισραηλινά πλήγματα απειλούν ανοιχτά την αμερικανική διαμεσολάβηση.
Και στο Ιράν, το ρήγμα είναι πιο βαθύ απ’ όσο φαίνεται.
Ο Τραμπ έδωσε εντολή για βομβαρδισμούς το περασμένο καλοκαίρι. Αλλά δεν θέλει πόλεμο διάρκειας. Το Ισραήλ, αντίθετα, βλέπει το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα να τρέχει - και το παράθυρο να κλείνει.
Αμοιβαία εξάρτηση αλλά όχι εμπιστοσύνη
Είναι μάλλον ξεκάθαρο πλέον πως Τραμπ και Νετανιάχου δεν εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον. Ίσως πλέον να μην υπάρχει καν η συμπάθεια της πρώτης θητείας Τραμπ. Είναι όμως πρόδηλο πως χρειάζονται ο ένας τον άλλον. Ο Τραμπ χρειάζεται τον Νετανιάχου για να μην καταρρεύσει το δικό του σχέδιο ειρήνης στη Γάζα. Ο Νετανιάχου χρειάζεται τον Τραμπ για να επιβιώσει πολιτικά. Δεν υπάρχει καμία συμμαχία αξιών αλλά ξεκάθαρα μία συμμαχία αμοιβαίας επιβίωσης κάτι που ιστορικά ίσως να είναι και το πιο «στέρεο» σχήμα.
Η συνάντηση στο Μαρ-α-Λάγκο δεν θα τινάξει τις σχέσεις στον αέρα. Αλλά δεν θα τις ενισχύσει ουσιαστικά. Είναι μια συνάντηση διαχείρισης φθοράς. Όχι οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Και όσο ο πόλεμος στη Γάζα παραμένει ανοιχτός, όσο το Ιράν πιέζει τα όρια, και όσο η αμερικανική κοινή γνώμη κουράζεται, η σχέση Τραμπ - Νετανιάχου θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Όχι επειδή έπαψαν να είναι σύμμαχοι. Αλλά επειδή δεν έχουν πια περιθώριο να αποτύχουν.
Πηγή: Protothema
