24news team
Σε τοποθέτησή της η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αναφέρει- μεταξύ άλλων- ότι "ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι δεδομένος. Είναι κατάκτηση που κάθε γενιά έχει καθήκον να τα προστατεύει και να διευρύνει".
Παράλληλα, τονίζει ότι "η προστασία των δικαιωμάτων δεν είναι στατική, αλλά διαδικασία συνεχούς εξέλιξης. Απαιτεί θεσμική προσήλωση, κοινωνική ευαισθητοποίηση και διαρκή επαγρύπνηση, ώστε οι αξίες που καθιέρωσε η Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να παραμένουν ζωντανές, ουσιαστικές και αποτελεσματικές στο σύγχρονο κοινωνικό και νομικό περιβάλλον".
Αυτούσια η ανακοίνωση
Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι δεδομένος. Είναι κατάκτηση που κάθε γενιά έχει καθήκον να τα προστατεύει και να διευρύνει.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που τιμάται στις 10 Δεκεμβρίου, αποτελεί κάθε χρόνο μια υπενθύμιση της κοινής μας ευθύνης να προστατεύουμε την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου, χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς προϋποθέσεις και χωρίς διακρίσεις.
Από την υιοθέτηση της Οικουμενικής Διακήρυξης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 1948, αναπτύχθηκε ένα εκτεταμένο θεσμικό πλαίσιο, τόσο σε διεθνές και ευρωπαϊκό, όσο και σε εθνικό επίπεδο, το οποίο επιδιώκει να εξασφαλίσει ότι τα κράτη θα τηρήσουν τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν αναφορικά με την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το νομικό αυτό πλαίσιο, κατοχυρώνει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αδιαίρετα και απαραίτητα για τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να απολαμβάνει δικαιώματα και ελευθερίες, ανεξαρτήτως των χαρακτηριστικών του, συνιστά sine qua non ενός κράτους δικαίου. Η πολιτεία, ως ο κύριος φορέας των υποχρεώσεων που απορρέουν από τα ανθρώπινα δικαιώματα, οφείλει να διαμορφώνει θεσμούς και διαδικασίες που εξασφαλίζουν την ουσιαστική ισότητα, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την πρόληψη κάθε μορφής αυθαιρεσίας.
Όμως, παρά το εκτενές θεσμικό πλαίσιο, η πραγματικότητα καταδεικνύει ότι οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική πρόκληση παγκόσμια. Η πολυπλοκότητα των σύγχρονων κοινωνιών, οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, οι συνεχιζόμενες ένοπλες συγκρούσεις, καθώς και οι υπάρχουσες κοινωνικές δυναμικές, οδηγούν συχνά σε καταστάσεις όπου τα δικαιώματα ατόμων ή ομάδων παραβιάζονται ή/και περιορίζονται αθέμιτα.
Η προστασία των δικαιωμάτων δεν είναι στατική, αλλά διαδικασία συνεχούς εξέλιξης. Απαιτεί θεσμική προσήλωση, κοινωνική ευαισθητοποίηση και διαρκή επαγρύπνηση, ώστε οι αξίες που καθιέρωσε η Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να παραμένουν ζωντανές, ουσιαστικές και αποτελεσματικές στο σύγχρονο κοινωνικό και νομικό περιβάλλον. Η, δε, φετινή επέτειος, σε μια εποχή που οι κοινωνικές, τεχνολογικές και γεωπολιτικές προκλήσεις πολλαπλασιάζονται, μας καλεί να επαναβεβαιώσουμε τη δέσμευσή μας προς τις θεμελιώδεις αρχές που βρίσκονται στον πυρήνα του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής μας παράδοσης.
Η ανάγκη συνεχούς παρακολούθησης και άμεσης παρέμβασης καθίσταται, επομένως, ουσιώδης.
Στα πλαίσια της άσκησης των διευρυμένων αρμοδιοτήτων του Γραφείου μου, διαπιστώνεται καθημερινά ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι μια αφηρημένη έννοια· είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς, η κοινωνική συνοχή και η ισότητα ευκαιριών. Είναι επίσης ο καθρέφτης της ποιότητας της δημοκρατίας μας. Κάθε καταγγελία, κάθε παράπονο, κάθε υπόθεση που εξετάζουμε αντανακλά μια πραγματική ανθρώπινη ιστορία και μας θυμίζει ότι η προστασία των δικαιωμάτων είναι έργο διαρκές και απαιτητικό.
Κατά το 2025, το Γραφείο μου προέβη σε σειρά παρεμβάσεων και τοποθετήσεων, τόσο κατόπιν εξέτασης υποβληθέντων παραπόνων όσο και μέσω αυτεπάγγελτων ερευνών, σε ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων.
Ως Ανεξάρτητος Μηχανισμός για την Προώθηση, Προστασία και Παρακολούθηση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, το Γραφείο μου τοποθετήθηκε αναφορικά με την προσβασιμότητα των ατόμων με ακουστική και οπτική αναπηρία σε οπτικοακουστικά μέσα, και εξετάστηκαν περιορισμοί που αφορούσαν τη συμμετοχή αντιπροσωπευτικών οργανώσεων ατόμων με αναπηρίες στη δημόσια διαβούλευση, την άσκηση του δικαιώματος στην εκπαίδευση δύο παιδιών με αναπηρία, καθώς και ζητήματα ένταξης των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας.
Υπό την ιδιότητά μας ως Εθνικός Μηχανισμός Πρόληψης των Βασανιστηρίων, το Γραφείο μου διεξήγαγε επισκέψεις σε αστυνομικά κρατητήρια, σε κλινικές ψυχικής υγείας, σε θεραπευτικές κοινότητες, καθώς και σε κρατικές στέγες ηλικιωμένων, εξετάζοντας συνθήκες κράτησης, συμβίωσης υποδίκων και καταδίκων, κράτησης ανηλίκων και την ανάγκη εφαρμογής εναλλακτικών μέτρων αντί της στερητικής της ελευθερίας κράτησης. Τα πορίσματα και οι εισηγήσεις που διατυπώθηκαν, προωθήθηκαν στις αρμόδιες αρχές, και αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της πλήρους συμμόρφωσης με τα διεθνή πρότυπα αναφορικά με την απαγόρευση βασανιστηρίων και ταπεινωτικής ή εξευτελιστικής μεταχείρισης.
Ως Εθνική Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τελευταία μας παρέμβασή μας αφορούσε τα ζητήματα πρόσβασης αιτούντων διεθνούς προστασίας στις διαδικασίες ταυτοποίησης και στις ψηφιακές κρατικές υπηρεσίες.
Πέραν των θεσμικών παρεμβάσεων και της εξέτασης παραπόνων, το Γραφείο μου υλοποίησε κατά το υπό αναφορά έτος σειρά στοχευμένων εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, με σκοπό την ανάδειξη κρίσιμων ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενίσχυση της κοινωνικής επίγνωσης. Οι καμπάνιες αυτές αποτέλεσαν συμπληρωματικό εργαλείο στην αποστολή του Γραφείου για πρόληψη παραβιάσεων, ενδυνάμωση των πολιτών και προώθηση θεσμικών αλλαγών.
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Αναπηρίας, το Γραφείο μου προώθησε την εκστρατεία «ΜΑΖΙ ΓΚΡΕΜΙΖΟΥΜΕ ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ», μέσω διαφημιστικών πινακίδων στους δρόμους ,επικεντρωμένη στην καταπολέμηση των διακρίσεων και των προκαταλήψεων που συνεχίζουν να περιορίζουν την πρόσβαση και τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία. Η καμπάνια ανέδειξε τα επίμονα εμπόδια στην υγειονομική περίθαλψη, στην εκπαίδευση, στην απασχόληση και στην κοινωνική ένταξη, καθώς και τις ελλείψεις στις δομές φροντίδας.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, το Γραφείο μου υλοποίησε εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο την ευαισθητοποίηση για την έκταση και τη σοβαρότητα της έμφυλης βίας, όπως αυτή αποτυπώνεται στα πρόσφατα ευρωπαϊκά και εθνικά δεδομένα. Η καμπάνια βασίστηκε στη διάχυση σχετικού υλικού και στην ανάδειξη της αναγκαιότητας οι γυναίκες να ενθαρρύνονται να καταγγέλλουν κάθε μορφή βίας, ενώ παράλληλα υπογραμμίστηκαν οι θεσμικές ευθύνες της πολιτείας για στήριξη των θυμάτων και για αποτελεσματική διερεύνηση των περιστατικών.
Από τον Ιούνιο, το Γραφείο μου υλοποιεί συνεχή εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης κατά της ρητορικής μίσους και της παραπληροφόρησης,η οποία άρχισε μέσω διαφημιστικών πινακίδων και του διαδυκτίου με παρεμβάσεις που ανανεώνονται ανά δύο μήνες. Η δράση περιλάμβανε την ανάρτηση αφισών σε δημόσιους χώρους, τη διανομή έντυπου υλικού σε κρατικές υπηρεσίες και τη συστηματική αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Η συνολική δράση του Γραφείου μου αναδεικνύει τη σταθερή προσήλωσή του στην προάσπιση και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέσα από θεσμικές παρεμβάσεις, στοχευμένες εκστρατείες, συστηματικό έλεγχο κρατικών πρακτικών και ενίσχυση της πρόσβασης των πολιτών στη δικαιοσύνη και στην ισότητα.
Με την παρούσα Τοποθέτηση, επαναλαμβάνω τη δέσμευσή μου ότι το Γραφείο θα παραμείνει αδιάλειπτα προσηλωμένο στην προάσπιση των δικαιωμάτων κάθε προσώπου που βρίσκεται στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Η σημερινή μέρα μας καλεί να σταθούμε δίπλα σε όσους αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό, διακρίσεις, φτώχεια, βία ή περιορισμό των ελευθεριών τους. Μας καλεί να υπερασπιστούμε την αρχή ότι κανένα άτομο δεν πρέπει να μένει πίσω, ανεξαρτήτως καταγωγής, φύλου, αναπηρίας, ηλικίας, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού ή οποιασδήποτε άλλης ταυτότητας, ή ευαλωτότητας.
Η σημερινή μέρα αποτελεί υπενθύμιση σε όλους μας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι άμεσα συνυφασμένα με την φύση μας, γι αυτό δεν αναμένουμε από κανένα να μας τα δωρίσει αλλά απλά να τα σεβαστεί και να τα αναγνωρίσει.
