
24news team
Αυτή την Κυριακή η «Καθημερινή» τιμά τον Κώστα Καββαθά (1939-2025), μια μεγάλη μορφή του εκδοτικού χώρου και του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Στο Ασημόσπιτο, την καθηλωτική αυτοβιογραφία του, ο εμβληματικός δημοσιογράφος, εκδότης και πιλότος ξεδιπλώνει με ανεπανάληπτο τρόπο τις μνήμες μιας πολυσχιδούς, περιπετειώδους και γεμάτης από κάθε άποψη ζωής.
«Κάποια στιγμή», γράφει ο Κ. Καββαθάς, «το 2019, σαν άλλος Δον Κιχώτης αποφάσισα να πολεμήσω τους ανεμόμυλους και στα χέρια κρατάτε την περιγραφή της μάχης. Ένιωθα πως έπρεπε να μιλήσω για την εποχή που με οδήγησε στο σημείο που είμαι σήμερα – χωρίς να μπορώ να πω πού είναι/ήταν αυτό το “σήμερα”».
Γεννημένος στον Λόφο του Κυνοσάργους το 1939, μεγάλωσε στα συντρίμμια που άφησαν πίσω τους ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η Κατοχή και ο Εμφύλιος, παρατηρώντας τον κόσμο να αλλάζει γύρω του, ζώντας συντροφιά με τον τρόμο, την πείνα, αλλά και την επίμονη λάμψη ενός παιδικού βλέμματος που αναζητούσε εξηγήσεις στα αστέρια, στα μηχανικά σχέδια και στα σύννεφα. Το πάθος του για ό,τι κινείται —στον δρόμο ή στον αέρα— αλλά και για την επιστήμη και τις τεχνολογικές καινοτομίες τον οδήγησε πρώτα στον μοντελισμό, έπειτα στην αεροπορία και στο τιμόνι των 4Τροχών, του πιο επιδραστικού περιοδικού αυτοκίνησης στην Ελλάδα, και στη συνέχεια στη δημιουργία των Τεχνικών Εκδόσεων και στην ίδρυση μιας σειράς περιοδικών.
Η αφήγηση του Καββαθά είναι αφοπλιστικά προσωπική, ζωντανή και ταυτόχρονα διαυγώς πολιτική, συνδυάζοντας τις γνώσεις και το βάθος του ειδικού με την αμεσότητα ενός απλού ανθρώπου Από το παιδί που μάζευε κάλυκες στην ταράτσα του σπιτιού του μέχρι τον δημοσιογράφο που περιέγραψε το 1969 την αποστολή του «Απόλλων 11» και την προσελήνωση, κι επίσης τα 10g στον φυγοκεντριστή της Star City και τις αποστολές στο Μιλάνο και στη Μόντζα, το βλέμμα του παρέμεινε ανήσυχο και ανατρεπτικό. Δεν χαρίζεται σε κανέναν. Ούτε στους «δικούς του», ούτε σε ένα κράτος που απέτυχε να στηρίξει την τεχνική καινοτομία, ούτε στο εκδοτικό κατεστημένο που φοβόταν την τεχνολογική αρθρογραφία.
«Στο βιβλίο λέω την ιστορία ενός παιδιού που γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στους χωματόδρομους του Νέου Κόσμου, της Λεύκας και του Μετς, και κατάφερε να “κάνει κάτι” στη ζωή», γραφει ο Κ. Καββαθάς. «Το περιεχόμενο ίσως βοηθήσει κάποιους ν’ ακολουθήσουν τον δικό τους δρόμο σ’ όποιον τομέα έχουν επιλέξει. Το ταξίδι ξεκίνησε στα χρόνια της Κατοχής και των Δεκεμβριανών και μπήκε στον σωστό δρόμο την ημέρα που, πάνω απ’ την Αθήνα, πέταξαν δύο εγγλέζικα αεριωθούμενα “Γκλόστερ Μέτεορ”. Ο ήχος και η εικόνα των αεροπλάνων που πέρασαν “ξυστά” πάνω απ’ το σπίτι μας με ταρακούνησαν. Ορκίστηκα πως, όταν μεγαλώσω, θα γίνω αεροπόρος, πράγμα που κατάφερα μερικά χρόνια αργότερα.
«Ο καιρός ψήλωσε και άρχισα να γράφω, ανασύροντας απ’ τα αρχεία κείμενα από περιοδικά, εφημερίδες και, τελευταία, ηλεκτρονικά Μέσα, στα οποία εργάστηκα ή δημιούργησα. Έτσι μπορώ να πω πως το αποτέλεσμα είναι ένα μείγμα πραγματικότητας και παραμυθιού και έτσι να το δείτε», μας συμβουλεύει για το πώς να διαβάσουμε το Ασημόσπιτο.
Το βιβλίο ξεχωρίζει για τη μοναδική γραφή του. Δεν πρόκειται για συμβατική καταγραφή γεγονότων, αλλά για έναν συνδυασμό δημοσιογραφικού χρονικού, στοχαστικής αναδρομής και ημερολογίου. Γράφει χαρακτηριστικά: «Το βιβλίο δεν είναι νουβέλα, διήγημα, μυθιστόρημα, αλλά συλλογή από εμπειρίες, εικόνες και γεγονότα μιας ζωής», σημειώνει. Γι’ αυτό, παρακαλώ, μην με κρίνετε για τις λογοτεχνικές, αλλά τις καταγραφικές και (σε πολλά σημεία) χιουμοριστικές μου ιδιότητες». Οι αναμνήσεις από την πρώτη φορά που οδήγησε, που πέταξε, που έγραψε, είναι τόσο ζωντανές ώστε ο αναγνώστης νιώθει συνεπιβάτης του.
Το Ασημόσπιτο είναι ένας θησαυρός όχι μόνο για τους φίλους της αυτοκίνησης ή της αεροπορίας, αλλά για κάθε αναγνώστη που θέλει να κατανοήσει τι σημαίνει να επιμένεις με πάθος, να εργάζεσαι με ακρίβεια και να ζεις με αξίες. Είναι το πορτρέτο ενός ανθρώπου που δεν βολεύτηκε ποτέ, αλλά πάλευε να δώσει υπόσταση στα όνειρα του παιδιού που ήθελε να πετάξει.
Και τα κατάφερε.
Το βιβλίο «Ασημόσπτιτο» του Κώστα Καββαθά κυκλοφορεί την Κυριακή 1η Ιουνίου με την «Καθημερινή».