Kathimerini.com.cy
Διαστάσεις φαίνεται να λαμβάνει η δημόσια συζήτηση αναφορικά με τα κτίρια της παλιάς πόλης που βρίσκονται στην κατοχή της Αρχιεπισκοπής. Το πρώτο ζήτημα που προέκυψε ήταν με το κτίριο της Φανερωμένης. Αν και αρχικά αναμενόταν να στεγαστεί η Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, στη συνέχεια έγινε λόγος ότι θα δοθεί στο παράρτημα του Καποδιστριακού Ιδρύματος στην Κύπρο (ΕΚΠΑ), ωστόσο ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου με παρέμβαση του, θέλησε να ξεκαθαρίσει το ζήτημα.
Συγκεκριμένα, ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος μιλώντας στον «Φιλελεύθερο», σημείωσε ότι εν τέλει το εν λόγω κτίριο δε θα αξιοποιηθεί από κανένα πανεπιστημιακό ίδρυμα, αφού όπως είπε θα λειτουργήσει Δημοτικό ή γυμνάσιο της Αρχιεπισκοπής.
Το δεύτερο ζήτημα που προέκυψε είναι αναφορικά με το κτίριο που στεγάζεται η Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων, και Τεχνών. Πιο συγκεκριμένα ο Ανδρέας Δημητρίου, Ομότιμος Καθηγητής των Πανεπιστημίων Κύπρου και Λευκωσίας, με επιστολή προς τον Αρχιεπισκοπή άσκησε κρητική αναφορικά για τις παραχωρήσεις κτιρίων από την Εκκλησία προς Καποδιστριακό, σημειώνοντας αυτό είναι αποτελεί κλασικό παράδειγμα σύγκρουσης συμφερόντων, αφού ο Αρχιεπίσκοπος είναι μέλος του Συμβουλίου του ιδρύματος.
Παράλληλα ο κ. Δημητρίου μιλώντας στον ΣΠΟΡ FM 95.00 και την εκπομπή «Διασπορά Ειδήσεων», σημείωσε ότι νοικιάζαν το εν λόγω κτίριο από την Αρχιεπισκοπή για τα επόμενα δυο χρόνια μέχρι να μεταφερθεί η Ακαδημία στην Ιερατική Σχολή, ωστόσο εξέφρασε την δυσφορία για το ότι εκτοπίζονται από κτίριο λόγω του ΕΚΠΑ. Μάλιστα έλαβαν επιστολές για να φύγουν από το κτίριο. Όπως είπε, δεν είναι αποδεκτό να εκτοπιστεί ένα δημόσιο ίδρυμα.
Από πλευράς της, η Αρχιεπισκοπή με απάντηση της, στην επιτολή του κ. Δημητρίου σημειώνει ότι εν λόγω αναφορές, ουδόλως ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αφού συμφωνίες περιέχουν όρο περί πρόωρου τερματισμού με ειδοποίηση.
Επιπρόσθετα, σημειώνεται οι η Εκκλησία της Κύπρου και συγκεκριμένα η Ιερά Μονή Κύκκου έχει πρόσφατα αποφασίσει την παραχώρηση του ιστορικού χώρου της Ιερατικής Σχολής, ενός τεράστιου και ιδιαίτερα λειτουργικού κτιριακού συγκροτήματος, για τη στέγαση της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών.
Αυτούσιες οι δυο επιστολές
Η επιστολή του κ. Δημητρίου
Παρακολουθούμε με ανησυχία και ενόχληση την εμπλοκή σας στη δημιουργία παραρτήματος στην Κύπρο από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η ενόχληση προκύπτει από τους πιο κάτω λόγους:
Μετέχετε στο Συμβούλιο του παραρτήματος αυτού, ως μη οφείλατε, εμπλεκόμενος σε οικονομικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες ενός Πανεπιστημίου, έστω του ΕΚΠΑ, ιδιότητα που δεν συνάδει με την ιδιότητα και τον ρόλο του Αρχιεπισκόπου. Ενώ μετέχετε στο συμβούλιο αυτό, παραχωρείτε στο ΕΚΠΑ κτήρια που ανήκουν στην εκκλησία, γεγονός που αποτελεί κλασικό παράδειγμα σύγκρουσης συμφερόντων. Αφενός, είστε εκπρόσωπος ευρύτερων συμφερόντων, που περιλαμβάνουν την Κυπριακή Δημοκρατία, την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, τα δημόσια ιδρύματα της Κύπρου και φυσικά την Κυπριακή Εκκλησία. Αφετέρου, μετέχοντας στο συμβούλιο αυτό, γίνεστε εκπρόσωπος των συμφερόντων ενός πανεπιστημιακού παραρτήματος. Δεν είναι απαραίτητο τα συμφέροντα και οι προτεραιότητες όλων αυτών των θεσμών στην Κύπρο να ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα του παραρτήματος ενός πανεπιστημίου, έστω του ΕΚΠΑ, που θα λειτουργεί ως ιδιωτικό πανεπιστήμιο.
Η προτίμηση σας προς το παράρτημα αυτό εις βάρος δημόσιων ακαδημαϊκών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Κύπρου, όπως είναι η Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων, και Τεχνών, η Κυπριακή Βιβλιοθήκη και, όπως φαίνεται, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, προκαλεί ιδιαίτερη ενόχληση γιατί δείχνει ότι η Εκκλησία της Κύπρου υποτιμά την προσφορά και τον ρόλο αυτών των ιδρυμάτων στην ανάπτυξη του τόπου και την διατήρηση του εθνικού και του διεθνούς ρόλου τους, που είναι ιδιαίτερα σημαντικός στην σημερινή συγκυρία. Είναι απλώς αδιανόητο ότι η Εκκλησία της Κύπρου θα προβεί στην έξωση Δημόσιων Κυπριακών Ιδρυμάτων απο τα κτήρια στα οποιά στεγάζονται για να στεγαστεί το ΕΚΠΑ. Είναι επίσης αδιανότητο ότι το ΕΚΠΑ εγείρει τέτοιες αξιώσεις.
Αντιλαμβάνομαι ότι έχετε πεισθεί ότι η έλευση του ΕΚΠΑ στην Κύπρο αποτελεί σημαντική εθνική και ακαδημαϊκή εξέλιξη για την Κύπρο. Είναι φανερό ότι η ερμηνεία αυτή προκύπτει από ατελή κατανόηση του τι σημαίνει η ίδρυση αυτού του ιδιωτικού δικαίου παραρτήματος. Το παράρτημα αυτό δεν θα αποτελέσει ποτέ πρώτη προτεραιότητα για τους Ελλαδίτες ή τους Ελληνοκύπριους μαθητές για πολλούς λόγους. Οι δύο κυριότεροι είναι, πρώτον, το γεγονός ότι οι καλοί μαθητές πάντα θα έχουν ως προτεραιότητα τα μητρικά δημόσια ιδρύματα, το ΕΚΠΑ στην Αθήνα και όλα τα άλλα Ελληνικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και τα δύο δημόσια Πανεπιστήμια στην Κύπρο, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Δεύτερον, το παράρτημα αυτό θα έχει δίδακτρα, γεγονός που το θέτει σε μη ανταγωνιστική θέση ως προς όλα τα δημόσια ιδρύματα.
Ενοχλεί ιδιαίτερα ότι ως Αρχιεπίσκοπος Κύπρου ακολουθείτε τον λαϊκισμό του Πρύτανη του ΕΚΠΑ, ο οποίος, προκειμένου να ικανοποιήσει τους δικούς του σχεδιασμούς, δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι η ίδρυση του παραρτήμαστος αυτού εξυπηρετεί έναν μεγάλο εθνικό στόχο. Δεν ισχύει. Όλα τα ιδρύματα εξυπηρετούν τους στόχους αυτούς. Επιπλέον, επιτρέπετε στον Πρύτανη του ΕΚΠΑ να παραβιάζει κάθε ακαδημαϊκή δεοντολογία. Η στάση του Πρύτανη είναι και εθνικά ακροβατική γιατί υπονομεύει τις καλές σχέσεις των Κυπριακών ιδρυμάτων και θεσμών με τους Ελληνικούς θεσμούς.
Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων επιθυμώ να ορίσω το πλαίσιο στο οποίο γράφεται η επιστολή αυτή. Δεν έχω καμία αρνητική στάση ως προς την κάθοδο του ΕΚΠΑ ή άλλων Ελληνικών Πανεπιστημίων στην Κύπρο. Υπήρξα Καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο επί εικοσαετία και μετέχω ενεργά ακόμη και σήμερα σε πολλές ακαδημαϊκές και ερευνητικές δραστηριότητες στην Ελλάδα—ων και Έλλην υπήκοος. Ως Ομότιμος όμως Καθηγητής δύο Κυπριακών Πανεπιστημίων και ιδρυτικό μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας αισθάνομαι ότι έχω χρέος να προστατεύσω το κύρος, την αξιοπρέπεια και τις λειτουργίες της Κυπριακής Ακαδημαϊκής κοινότητας που τραυματίζονται από την εκτός δεοντολογίας στάση του Πρύτανη του ΕΚΠΑ και τη δική σας ενίσχυση αυτής της στάσης—θέλω να πιστεύω από ατελή κατανόηση του ακαδημαϊκού τοπίου στην Κύπρο, την Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Ελπίζω ότι η επιστολή αυτή θα συμβάλει στην άρση των λαθών που ακόμη γίνονται ως προς το θέμα, τραυματίζοντας την εμπιστοσύνη σε πολλά επίπεδα, που περιλαμβάνουν και την Εκκλησία της Κύπρου.
Η επιστολή της Αρχιεπισκοπής
Σε μίαν εποχή όπου οι δημόσιες τοποθετήσεις συχνά θολώνουν την πραγματικότητα από βεβιασμένες κρίσεις, είναι σημαντικό να υπενθυμίζεται ότι τέτοιου είδους παραπλανητικά δημοσιεύματα δεν συμβάλλουν στην πρόοδο ούτε της παιδείας ούτε της κοινωνίας.
Η Εκκλησία της Κύπρου υπήρξε διαχρονικά ο θεμέλιος λίθος της κυπριακής παιδείας, στηρίζοντας τα ελληνικά γράμματα σε περιόδους ιδιαίτερα δύσκολες για την επιβίωση του κυπριακού ελληνισμού, δίνοντας φωνή στον υπόδουλο ελληνισμό. Στο πλαίσιο της ανθρωποκεντρικής αυτής προσφοράς ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός ίδρυσε το 1812 την πρώτη Ελληνική Σχολή. Η προσφορά της Εκκλησίας Κύπρου δεν περιορίζεται μόνο στο παρελθόν, αλλά συνεχίζει ενεργά και στο παρόν, με πρωτοβουλίες που ενισχύουν την Ακαδημαϊκή Εκπαίδευση της Νήσου μας.
Αναφέρεστε σε λαϊκισμούς του Πρύτανη του ΕΚΠΑ και σε παγίδευση του Μακαριωτάτου, προβαίνοντας σε σχολιασμούς και εκτιμήσεις που δεν ευσταθούν. Μάλιστα, τέτοιου είδους σχολιασμοί δεν ανταποκρίνονται στο ακαδημαϊκό επίπεδο.
Ως Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου δεν εστιάζουμε σε πρόσωπα και αξιώματα, αλλά δρούμε με ευγνωμοσύνη για την πολύχρονη ανεκτίμητη προσφορά τόσο του ΕΚΠΑ όσο και άλλων Πανεπιστημίων της Ελλάδος προς τον Κυπριακό Ελληνισμό, αφουγκραζόμενοι τις ανησυχίες των νέων μας και παραμένοντας συντονισμένοι με τις ανάγκες της εποχής.
Σχετικά με τα όσα αναφέρονται στην επιστολή σας περί έξωσης δημοσίων κυπριακών ιδρυμάτων από τα κτίρια της Εκκλησίας της Κύπρου, ουδόλως ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αφού οι μεταξύ μας συμφωνίες περιέχουν όρο περί πρόωρου τερματισμού με ειδοποίηση, όπως και έχει γίνει. Δηλαδή ουδέποτε η Εκκλησία της Κύπρου θα ενεργήσει αντισυμβατικά στους αντισυμβαλλομένους της των οποίων τα δικαιώματα σέβεται κατ’ απόλυτο τρόπο.
Επιπρόσθετα, η Εκκλησία της Κύπρου και συγκεκριμένα η Ιερά Μονή Κύκκου έχει πρόσφατα αποφασίσει την παραχώρηση του ιστορικού χώρου της Ιερατικής Σχολής, ενός τεράστιου και ιδιαίτερα λειτουργικού κτιριακού συγκροτήματος, για τη στέγαση της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών.
Η Αρχιεπισκοπή Κύπρου παραμένει, και θα παραμείνει, σταθερά δίπλα στην εκπαιδευτική κοινότητα, επιδεικνύοντας υψηλό δείκτη ενσυναίσθησης στις ανάγκες των νέων μας και στο δικαίωμά τους για ίση μετοχή στο αγαθό της παιδείας. Κι αυτό, γιατί η παιδεία είναι υπόθεση όλων μας και απαιτεί ενότητα, σοβαρότητα και αφοσίωση.
