Πέτρος Παπαγιώργης
Η εισήγηση της Ομόνοιας για τη χρήση της τεχνολογίας VAR σε ποδοσφαιρικούς αγώνες είναι καλοδεχούμενη. Η εφαρμογή της σε άλλες χώρες είναι, για την ώρα, πειραματική.
Η χρήση της τεχνολογίας VAR (Video Assistant Referee) στο ποδόσφαιρο επανήλθε στο προσκήνιο με την πρόσφατη ανακοίνωση της Ομόνοιας με αίτημα την εφαρμογή του στα καθ’ ημάς. Ζητά επίσης το σωματείο της Λευκωσίας την εφαρμογή της GLT (Goal Line Technology).
Εισήγηση που δεν βρίσκει κανένα υγιή φίλαθλο να διαφωνεί. Στην περίπτωση που εφαρμοστεί θα συμβάλει καθοριστικά στην άρση της προκατάληψης, της δυσπιστίας, αλλά και των αδικιών στο ποδόσφαιρο και θα λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας για τους διαιτητές.
Video Assistant Referees, (VAR), είναι οι επιπλέον διαιτητές που επιφορτίζονται με την εξέταση φάσεων «που καθορίζουν τον αγώνα» (μέσω της ζωντανής εικόνας) και συμβουλεύουν τον πρώτο διαιτητή για την τελική απόφαση.
Ο διαιτητής-χειριστής του βίντεο βρίσκεται σε μία ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, με οκτώ τουλάχιστον κάμερες, όπου έχει πρόσβαση σε όλα τα πλάνα της ζωντανής μετάδοσης του αγώνα και του παρέχει πληροφορίες για να διορθώσει κάποια λάθη σε σημαντικές αποφάσεις. Αυτές, με βάση τη, ΦΙΦΑ ορίζονται ως οι αποφάσεις που αφορούν κάποιο γκολ, που αφορούν πέναλτι, που αφορούν απευθείας κόκκινη κάρτα ή περιπτώσεις λανθασμένης ταυτοποίησης παίκτη από τον διαιτητή.
Οι διαιτητές-χειριστές του βίντεο (είναι τρεις τον αριθμό) έχουν καθαρά υποστηρικτικό ρόλο και τον τελευταίο λόγο σε οποιαδήποτε απόφαση εξακολουθεί να τον έχει ο πρώτος διαιτητής. Το VAR εφαρμόζεται σε πειραματική διετή βάση. Τη σεζόν 2018-19 θα ληφθεί απόφαση αν θα εφαρμοστεί επίσημα.
Ιστορικό
Το ανώτατο συμβούλιο κανονισμών ποδοσφαίρου (IFAB) αποφάσισε τον Ιούνιο του 2016, τη δοκιμαστική εφαρμογή του VAR. Η πρώτη δοκιμή έγινε τον Αύγουστο του 2016 σε ματς του πρωταθλήματος United Soccer League (Πρωτάθλημα ΗΠΑ και Καναδά), μεταξύ των αναπληρωματικών ομάδων των New York Red Bulls και Orlando City, ενώ τον επόμενο μήνα η δοκιμή επαναλήφθηκε σε διεθνές φιλικό ματς μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας. To Αυστραλιανό πρωτάθλημα (A League) ήταν το πρώτο που εφάρμοσε επίσημα το VAR σε αγώνα που έγινε στις 17 Απριλίου 2017 μεταξύ των ομάδων της Μελβούρνης και της Αδελαΐδας. Οι ΗΠΑ εφάρμοσαν επίσημα το VAR την περίοδο 2017-18, ενώ την ίδια χρονιά εφαρμόστηκε σε Γερμανία, Ιταλία και Πορτογαλία.
Εφαρμόστηκε επίσης δοκιμαστικά στον τελικό του παγκοσμίου πρωταθλήματος συλλόγων στην Ιαπωνία (2016), στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών στη Ρωσία (2017),και στο Παγκόσμιο Κύπελλο 2017 (Κ20) στην Ιαπωνία, ενώ η ΦΙΦΑ έχει αποφασίσει την εφαρμογή του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018.
Κριτική
Στον τελικό του Παγκόσμιου πρωταθλήματος συλλόγων (Δεκέμβριος 2016) όπου έπαιξαν η Ρεάλ με την ιαπωνική Kashima Antlers (4-2) το VAR δέχτηκε κριτική από τον Ζινεντίν Ζιντάν. Το χαρακτήρισε πηγή σύγχυσης, ενώ ο Λούκα Μόντριτς εξέφρασε την αντίθεσή του προς αυτόν.
Μια και περί κριτικής της τεχνολογικής παρέμβασης, θυμίζουμε ότι ο Μισέλ Πλατινί, αρνείτο πεισματικά να μπει η τεχνολογία στα γήπεδα. Ήταν αντίθετος σε οτιδήποτε μπορεί να διακόψει τη ροή ενός αγώνα. Το Goal-Line Technology, που εισήχθη όταν ο Γάλλος αποχώρησε από την προεδρία, πάντως δεν καθυστερεί το παιχνίδι. Όταν η μπάλα περάσει ολόκληρη τη γραμμή τέρματος, ακόμη και κατά ελάχιστα χιλιοστά, η κεντρική μονάδα ανάλυσης στέλνει ένα κρυπτογραφημένο σήμα στο ρολόι του διαιτητή, και μια δόνηση, σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο: Γκολ!
Η χρήση του goal-line technology έγινε για πρώτη φορά στο Euro 2016, στη Γαλλία, αφού είχε εγκριθεί σε συνεδρίαση της Ε.Ε. της ΦΙΦΑ νωρίτερα τον ίδιο χρόνο.
Το οικονομικό
Η σκέψη που ο καθείς κάνει για το θέμα είναι το οικονομικό κόστος. Αν δηλαδή είναι οικονομικά προσιτό για την Κύπρο. Υπάρχουν και άλλες παράμετροι, όπως τα γήπεδα και οι υποδομές.
Αναζητώντας πληροφορίες περί τούτου, εντοπίσαμε δηλώσεις του Carlo Tavecchio πρόεδρου της Ιταλικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου σε αθλητική ιστοσελίδα της χώρας, σύμφωνα με τις οποίες η εγκατάσταση της συγκεκριμένης τεχνολογίας στα ιταλικά γήπεδα στοίχισε δύο εκατομμύρια ευρώ. Στη Serie A υπάρχουν 17 γήπεδα.
Είναι όμως και το θέμα της ροής του αγώνα. Θα πρέπει ο χρόνος της διακοπής να διαρκεί μόνο μερικά δευτερόλεπτα.
Σε μια απόπειρα να εμβαθύνουμε στο θέμα στα καθ’ ημάς, η αίσθηση που αποκομίσαμε, είναι ότι αυτό που υπάρχει από τους αρμόδιους είναι η απλή γνώση περί της ύπαρξης του. Φυσιολογικό γιατί ο θεσμός βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο.
Ο πρόεδρος της ΚΟΠ Κώστας Κουτσοκούμνης απάντησε γραπτώς στην Ομόνοια παραθέτοντας κυρίως πληροφορίες για το σύστημα: Όμως το «ζουμί» της απάντησης είναι το εξής: «Η Κυπριακή Ομοσπονδία δεν δήλωσε ενδιαφέρον όπως και άλλες μικρομεσαίες ομοσπονδίες λόγω του κόστους εφαρμογής του συστήματος αλλά και των ελλείψεων που υπάρχουν στην Κύπρο σε σχέση με τα στάδια και την τεχνική υποδομή».
Υποστηριχτής ο ΑΠΟΕΛ
Όσον αφορά στα σωματεία, ο Νεκτάριος Πετεβίνος είπε ότι το ΑΠΟΕΛ έρχεται ως κοινωνός και υποστηρικτής, φτάνει να μπορεί να εφαρμοστεί. Και ζήτησε από την Ομόνοια να δημοσιοποιήσει έρευνα που βάσει δηλώσεων έχει γίνει για να υπάρξει πληροφόρηση για το οικονομικό κόστος.
Ο ανθρώπινος παράγοντας
ο VAR, όπως και κάθε τεχνολογική παρέμβαση, επηρεάζεται από τον ανθρώπινο παράγοντα. Στο ματς Μεξικό - Νέα Ζηλανδία, στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών αποδείχθηκε ότι η τεχνολογία δεν μπορεί να τον νικήσει.
Η γενική σύρραξη στο φινάλε ανάμεσα στους παίκτες των δύο ομάδων έδωσε τη δυνατότητα στους ρέφερι να ζητήσουν τη συνδρομή του VAR. Ο εκ Γκαμπόν διαιτητής και οι βοηθοί του, ζήτησαν τη βοήθεια του Γάλλου και του Σλοβένου, διαιτητών-χειριστών του VAR.
Κανένα ανθρώπινο μάτι δεν θα μπορούσε να έχει άριστη άποψη για το ξύλο που έπεσε, όμως το ηλεκτρονικό μάτι καταγράφει τα πάντα. Το αποτέλεσμα όμως ήταν απογοητευτικό...
Ο ρέφερι τιμώρησε μόνο με τρεις κίτρινες κάρτες θεωρώντας ότι από τη σύρραξη δεν προέκυψε παράβαση, που να τιμωρείται με αποβολή. Η εικόνα που σχημάτισαν οι φίλαθλοι στο γήπεδο και οι τηλεθεατές ήταν διαφορετική.
