Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) καταδίκασε σήμερα ομόφωνα την Κυπριακή Δημοκρατία για τις συνθήκες κράτησης μιας γυναίκας από το Βιετνάμ, το 2012, η οποία ανέμενε την απέλασή της, Το Δικαστήριο κάνει λόγο για εξευτελιστική μεταχείριση και καλεί τη Λευκωσία να καταβάλει εντός τριμήνου πέραν των €10.500 για έξοδα και αποζημιώσεις.
Κληθείς από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει την απόφαση, ο Υπουργός Δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου ανέφερε ότι οι συνθήκες κράτησης στα αστυνομικά κρατητήρια έχουν σήμερα διαφοροποιηθεί, ενώ πλέον λειτουργεί και ο Χώρος Κράτησης στη Μενόγεια, ειδικά για άτομα προς απέλαση.
Σύμφωνα με το ΕΔΑΔ, πρόκειται για την Thi Nguyen Khanh από το Βιετνάμ, η οποία προσέφυγε κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ΕΔΑΔ, στις 2 Ιουλίου 2012, παραπονούμενη για τις συνθήκες κράτησής της κατά την πεντάμηνη σχεδόν παραμονή της στον Κεντρικό Αστυνομικό Σταθμό Λεμεσού. Συγκεκριμένα, η κ. Khanh κρατείτο από την 1 Μαρτίου 2012 στα γυναικεία αστυνομικά κρατητήρια εν αναμονή της απέλασής της στις 25 Ιουλίου 2012.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε στη σημερινή του απόφαση ότι η Κυπριακή Δημοκρατία απέτυχε να προσκομίσει πληροφόρηση ικανή να αντικρούσει τον ισχυρισμό της αιτήτριας ότι τα γυναικεία κρατητήρια ήταν υπερπλήρη και ότι κατά το μεγαλύτερο μέρος της κράτησής της διέμενε σε κελιά, στα οποία είχε στη διάθεσή της λιγότερα από 3 τ.μ. προσωπικού χώρου.
Βάσει του σκεπτικού της απόφασης, από τη στιγμή που οι κυπριακές αρχές δεν απέδειξαν ότι οι εκπτώσεις στον απαιτούμενο προσωπικό χώρο της κρατούμενης ήταν σύντομες, περιστασιακές και μικρές – λόγω της προσθήκης επιπλέον κρατουμένων – αυτό το τεκμήριο δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Σύμφωνα με το Δικαστήριο, κατά την κρίσιμη περίοδο οι συνθήκες κράτησης της αιτήτριας την εξέθεσαν σε δυσκολίες, οι οποίες υπερβαίνουν το αναπόφευκτο επίπεδο ταλαιπωρίας που είναι σύμφυτο με την κράτηση και, ως εκ τούτου, ισοδυναμούν με εξευτελιστική μεταχείριση, η οποία απαγορεύεται από το άρθρο 3 της Σύμβασης.
Πέραν του υπερπληθυσμού στα κρατητήρια, η αιτήτρια είχε παραπονεθεί και για μια σειρά από άλλα ζητήματα, όπως το φαγητό, ο εξαερισμός στο κελί και ο ανεπαρκής προαυλισμός. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι το σύστημα θέρμανσης/ ψύξης δεν λειτουργούσε σωστά, με τη θερμοκρασία στο κελί να πέφτει κάποιες φορές στους 2 βαθμούς Κελσίου. Η Κυπριακή Δημοκρατία παρουσίασε διαφορετικούς ισχυρισμούς.
Στην απόφασή του το Δικαστήριο αναφέρει ότι λόγω του συμπεράσματός στο οποίο κατέληξε για παραβίαση του Άρθρου 3, δεν χρειάζεται να εξετάσει τα υπόλοιπα παράπονα της αιτήτριας για τις συνθήκες κράτησής της στον Αστυνομικό Σταθμό Λεμεσού.
Η κ. Khanh ζητούσε από το Δικαστήριο να της επιδικάσει €40 χιλ. για ηθική βλάβη, λόγω της πνευματικής και φυσικής καταπόνησης που υπέστη εξαιτίας της πεντάμηνης κράτησής της. Στη απόφασή του, το ΕΔΑΔ καλεί τη Δημοκρατία να καταβάλει €6.500 για ηθική βλάβη και €4.070 για έξοδα, πλέον τόκου, εντός τριμήνου, ενώ απορρίπτει τις υπόλοιπες αξιώσεις της αιτήτριας.
Έχουν αλλάξει τα δεδομένα, λέει ο Υπουργός Δικαιοσύνης
Οι συνθήκες κράτησης στα αστυνομικά κρατητήρια έχουν διαφοροποιηθεί, ανέφερε ο Υπουργός Δικαιοσύνης, ενώ αποκάλυψε ότι γίνονται σκέψεις για μεταφορά των αστυνομικών κρατητηρίων σε άλλο χώρο, εκτός του Κεντρικού Αστυνομικού Σταθμού Λεμεσού.
Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Νικολάου είπε ότι «ήδη έχει ανατεθεί στην Αστυνομική Διεύθυνση Λεμεσού να προβληματιστεί σε ποιόν χώρο θα μπορούσε να γίνει αυτή η μετακίνηση», κατ’ αντίστοιχο τρόπο με τη μετακίνηση των κρατητηρίων από τον Κεντρικό Αστυνομικό Σταθμό Λάρνακας στον Αστυνομικό Σταθμό Αραδίππου.
Τα υφιστάμενα αστυνομικά κρατητήρια ούτε την Αστυνομική Διεύθυνση Λεμεσού εξυπηρετούν, ούτε ο χώρος επιτρέπει να γίνουν σημαντικές βελτιώσεις, συμπλήρωσε ο Υπουργός.
Ανέφερε εξάλλου ότι τα αστυνομικά κρατητήρια δεν είναι κατάλληλοι χώροι για την παραμονή ατόμων που είναι προς απέλαση, όπως στην περίπτωση της κ. Khanh, ένα σημείο που αναφέρεται και στη σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου.
Ο κ. Νικολάου είπε ότι από το 2013 έχει ζητήσει να μεταφερθούν όλοι οι προς απέλαση μετανάστες από τα αστυνομικά κρατητήρια σε κατάλληλα στελεχωμένο χώρο. «Σήμερα, όλοι οι παράνομοι μετανάστες που είναι για απέλαση είναι στη Μενόγεια», ανέφερε και πρόσθεσε ότι ο σταθμός αυτός λειτουργεί αποκλειστικά για τον σκοπό αυτό.
Εξάλλου, ο Ιωνάς Νικολάου αναφέρθηκε και σε παλαιότερη έκθεση αξιολόγησης που ετοίμασε η Επίτροπος Διοικήσεως, στη βάση της οποίας εφαρμόστηκε πρόγραμμα βελτίωσης όλων των κρατητηρίων.
Έχουμε προβεί σε μια σειρά βελτιωτικών μέτρων, όπως είναι η σωστή διατήρηση όλων των στοιχείων των κρατουμένων που αφορούν τις συνθήκες παραμονής τους, την ενημέρωσή για τα δικαιώματά τους και για το επισκεπτήριο, ενώ έχουν γίνει και βελτιωτικά έργα στους χώρους των κρατητηρίων, όπως και στον Κεντρικό Αστυνομικό Σταθμό Λεμεσού, είπε ο Υπουργός.
Ανέφερε ακόμη ότι η Επίτροπος Διοικήσεων είχε κάνει συγκεκριμένες υποδείξεις για κάθε ένα από τα κρατητήρια ξεχωριστά και το Υπουργείο του έχει προχωρήσει στην υλοποίηση όλων των υποδείξεων. «Όσα μπορούσαν να γίνουν, έχουν γίνει» είπε ο Υπουργός.
Είπε τέλος ότι εκκρεμεί η δημιουργία εξωτερικών χώρων προαυλισμού σε κάποια κρατητήρια, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι «είμαστε στο στάδιο της υλοποίησης και αυτού του μέτρου».
