Εκτεταμένο είναι σύμφωνα με τη ΣΕΚ το πρόβλημα της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, παρόλο που οι αριθμοί των καταγγελιών δεν μαρτυρούν το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος. Με στόχο την αντιμετώπισή του και την ενημέρωση των εργαζομένων, η ΣΕΚ ετοίμασε και θα προωθήσει για υπογραφή από όλους τους κοινωνικούς εταίρους και το κράτος, και ενσωμάτωσή του σε όλες τις Συλλογικές Συμβάσεις, Κώδικα για την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Σύμφωνα με όσα λέχθηκαν σε σημερινή διάσκεψη Τύπου της ΣΕΚ, που δόθηκε για την παρουσίαση προσχεδίου του Κώδικα που ετοιμάστηκε, θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης είναι κυρίως γυναίκες. Έρευνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο καταδεικνύουν ότι το φαινόμενο είναι εντονότερο στο δημόσιο τομέα, στις τράπεζες, στον τομέα των υπηρεσιών, και όπου εφαρμόζεται σύστημα βάρδιας.
Στην Κύπρο, η συντριπτική πλειοψηφία των εργοδοτών δεν εφαρμόζουν κώδικα σεξουαλικής παρενόχλησης, μεταξύ αυτών και το ίδιο το κράτος, όπως σημείωσε η Γραμματέας του Τμήματος Γυναικών της ΣΕΚ Δέσποινα Ησαΐα, παρόλο που σημαντική πρόνοια της νομοθεσίας του 2004 περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην απασχόληση και επαγγελματική εκπαίδευση, η οποία απαγορεύει ρητά τα φαινόμενα αυτά, είναι η υποχρέωση κάθε εργοδότη να εφαρμόζει Κώδικα Σεξουαλικής Παρενόχλησης στον χώρο εργασίας του.
«Ο Κώδικας λειτουργεί αποτρεπτικά στην εμφάνιση φαινομένων παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας. Σε περίπτωση περιστατικού σεξουαλικής παρενόχλησης, η ευθύνη, πέραν του θύτη, βαραίνει και τον εργοδότη σε περίπτωση απουσίας Κώδικα» εξήγησε η κ. Ησαΐα.
Σύμφωνα με τη Δέσποινα Ησαΐα, «το πρόβλημα στην Κύπρο είναι εκτεταμένο. Οι αριθμοί μπορεί να μην είναι ενδεικτικοί του μεγέθους του προβλήματος, αλλά πρέπει να αντιληφθούμε ότι ζούμε σε μια κλειστή κοινωνία. Υπάρχουν στερεότυπες προσεγγίσεις που στους χώρους εργασίας μπορεί εύκολα να αλλάξουν οι ρόλοι, δηλαδή το θύμα να γίνει θύτης και ο θύτης, θύμα» εξήγησε.
Όπως ανέφερε, τα προβλήματα είναι λιγότερα εκεί όπου οι εργαζόμενοι είναι οργανωμένοι σε συντεχνίες. «Εκεί και όπου δεν υπάρχει οργάνωση υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Στο δημόσιο τομέα φαίνεται ότι έχουμε περισσότερα προβλήματα, γιατί ο θύτης αισθάνεται ασφαλής ότι δεν θα έχει επιπτώσεις. Κι εκεί όπου υπάρχουν βάρδιες τα προβλήματα είναι ακόμα περισσότερα» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία στην Κύπρο, το 2006 έγιναν 13 καταγγελίες επίσημα στο Τμήμα Εργασίας για σεξουαλική παρενόχληση. Από το 2004 κι εντεύθεν, είπε η κ. Ησαΐα, οι καταγγελίες έχουν αυξηθεί γιατί ο κόσμος άρχισε να ενημερώνεται για τη νομοθεσία.
Σύμφωνα με τον Γενικό Οργανωτικό της ΣΕΚ Πανίκο Αργυρίδη πρόσφατες έρευνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν καταδείξει το μέγεθος του προβλήματος.
Όπως είπε, θύματα παρενόχλησης είναι κυρίως γυναίκες, με ποσοστό που αγγίζει το 50% σε κάποιες χώρες. Ιδιαίτερα ανησυχητικό, είπε, είναι το ποσοστό στις νεαρές γυναίκες, αλλά δεν μπορεί να παραγνωριστεί και το ποσοστό των ανδρών που αγγίζει το 10%.
Σύμφωνα με τον κ. Αργυρίδη, οι τελευταίες έρευνες που έχουν γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν καταδείξει ότι το πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο και, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, στις σκανδιναβικές χώρες το ποσοστό παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης είναι πολύ πιο ψηλό σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ των 28. Στις ευρωπαϊκές χώρες, με βάση τις έρευνες, μία στις τέσσερις γυναίκες μέχρι μία στις δύο, ανάλογα με τη χρονιά και το μέγεθος της έρευνας, κατά τη διάρκεια του εργασιακού της βίου πέφτει θύμα παρενόχλησης, είπε.
Στην Κύπρο, ανέφερε, ενώ αρκετοί εργαζόμενοι, άνδρες και γυναίκες, πέφτουν θύματα παρενόχλησης δεν προβαίνουν σε καταγγελίες για να δικαιωθούν και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημά τους.
«Οι αριθμοί δεν αντιπροσωπεύουν το μέγεθος του προβλήματος» είπε, συμπληρώνοντας πως είναι πολύ μικροί σε σχέση με τις έρευνες που έχουν γίνει που εντοπίζουν πόσο είναι το πρόβλημα όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Με βάση τις έρευνες, σημείωσε ο κ. Αργυρίδης, το ποσοστό είναι πολύ πιο ψηλό στις νεαρές γυναίκες, όπως επίσης πιο ψηλό και σε επαγγέλματα όπου απαιτείται ψηλότερο μορφωτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, στον τομέα των τραπεζών, των υπηρεσιών, σε επαγγέλματα στα οποία οι γυναίκες είναι πιο εύκολο να ανελιχθούν ιεραρχικά, εκεί οι έρευνες δείχνουν ότι τα ποσοστά παρενόχλησης είναι ψηλότερα.
Στόχος, είπε ο Γενικός Οργανωτικός της ΣΕΚ, είναι ο Κώδικας να υιοθετηθεί από το ίδιο το κράτος κι από το σύνολο των εργοδοτών για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα μέσα από πρακτικές μεθόδους.
Ο Κώδικας
----------
Το Τμήμα Εργαζομένων Γυναικών της ΣΕΚ προκειμένου να καλυφθεί το σημαντικό κενό στην εφαρμογή της νομοθεσίας, ετοίμασε προσχέδιο Κώδικα με σκοπό να ενσωματωθεί ως παράρτημα στις Συλλογικές Συμβάσεις, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο χιλιάδες εργαζόμενους, σημείωσε στην αρχική της τοποθέτηση η κ. Ησαΐα.
Συγκεκριμένα, ο Κώδικας καθορίζει τις υποχρεώσεις των εργαζομένων και των εργοδοτών καθώς και παραδείγματα συμπεριφορών σεξουαλικής παρενόχλησης που πρέπει να αποφεύγονται στο χώρο εργασίας και καθιστά σαφές ότι στον εργασιακό χώρο δε γίνεται ανεκτή η οποιασδήποτε μορφής παρενόχληση.
Σύμφωνα με τον Κώδικα, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να διερευνήσει οποιαδήποτε περιστατικά παρενόχλησης και να ορίσει υπεύθυνο χειρισμού.
Επίσης, ο εργοδότης που δεν προστατεύει το προσωπικό του από ενέργειες σεξουαλικής παρενόχλησης θεωρείται συνυπεύθυνος σύμφωνα με τον νόμο.
Περαιτέρω υπογραμμίζει ότι ο εργαζόμενος πρέπει να αντιδρά σε συμπεριφορές που κρίνει ότι προσβάλλουν την αξιοπρέπεια του και να μη διστάζει να προβαίνει σε καταγγελία εφόσον χρειαστεί. Πολλές φορές η σιωπή μπορεί να εκληφθεί από τον θύτη ως αποδοχή.
«Η σεξουαλική παρενόχληση ξεκινά από τη στιγμή που η παρενοχλούμενη ή ο παρενοχλούμενος ορίσει πως αυτή η συμπεριφορά δεν είναι αρεστή. Συνεπώς θα πρέπει ο κόσμος να ενημερωθεί για τα δικαιώματά του, να διεκδικεί και να καταγγέλλει» σημείωσε ο κ. Ησαΐα.
Όπως ανέφερε, το συντομότερο η ΣΕΚ θα καλέσει τις υπόλοιπες συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις, και το κράτος, για να συνυπογράψουν τον Κώδικα με στόχο να ενσωματωθεί στις Συλλογικές Συμβάσεις.
