ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...

Στέλιος Κυριακίδης: Ο «απόγονος του Φειδιππίδη»

Αφιέρωμα με αφορμή την επίσημη μετονομασία του Παφιακού σταδίου

Σάββας Κοσιάρης

Σάββας Κοσιάρης

Στις 10 Δεκεμβρίου, 1987 φεύγει από τη ζωή ο Στέλιος Κυριακίδης, ο νικητής του Μαραθωνίου της Βοστώνης… Στις 10 Δεκεμβρίου, 2017 η κυπριακή Πολιτεία τιμά τον μαραθωνοδρόμο του ελληνισμού με την επίσημη μετονομασία του Παφιακού σταδίου σε «Στάδιο Στέλιος Κυριακίδης». Με αφορμή λοιπόν την υλοποίηση μιας δίκαιης απόφασης του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού, παραθέτουμε ένα αφιέρωμα ως οφειλόμενη τιμή στον άνθρωπο που έδωσε ελπίδα και περηφάνια στους έλληνες σε μια δύσκολη και δύστροπη περίοδο της ζωής τους. Γιατί τότε, κι ενώ η Ελλάδα μόλις είχε εξέλθει τραυματισμένη από τον πόλεμο του σαράντα και τη γερμανική κατοχή, στήθηκε μπροστά από τα βόλια του εμφύλιου πολέμου.

Με την Ελλάδα λοιπόν στη σκέψη του και τους δοκιμαζόμενους έλληνες στην καρδιά του, ο Στέλιος Κυριακίδης πήγε τον Απρίλιο του 1946 στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βοστώνη, έχοντας ένα μόνο στόχο και πόθο. Να νικήσει στον Μαραθώνιο για να μπορέσει να κάνει το πρόβλημα της χώρας του γνωστό και να προκαλέσει τη βοήθεια της Αμερικής στην Ελλάδα. Βέβαια, ο Στέλιος Κυριακίδης είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στην Πάφο, στο χωριό Στατός, αλλά το 1934, σε ηλικία 24 χρονών εγκαταστάθηκε στην Φιλοθέη Αττικής, εργαζόμενος στη Δημόσια Επιχείρηση Αθλητισμού (ΔΕΗ). Θεωρούσε έτσι και την Ελλάδα, χώρα του.

Αθλητής του ΓΣΟ

Από μικρός ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και ιδιαίτερα με τους δρόμους αντοχής, αφού ως παιδί αγροτών διένυε μεγάλες αποστάσεις τρέχοντας. Αρχισε να λαμβάνει μέρος σε περιφερειακούς αγώνες εκπροσωπώντας το χωριό του και το 1930 εγγράφηκε στον Γυμναστικό Σύλλογο Ολύμπια Λεμεσού με τον οποίο κέρδισε μεγάλες διακρίσεις στην Κύπρο, την Ελλάδα και τα βαλκάνια. Με τα χρώματα της Ελλάδας έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1936 στο Βερολίνο. Ηταν η Ολυμπιάδα που εκμεταλλεύτηκε ο Χίτλερ για να περάσει την προπαγάνδα της ναζιστικής Γερμανίας, φιλοξενώντας μέχρι και τον νικητή του μαραθωνίου των Ολυμπιακών του 1896, Σπύρο Λούη. Και μια λεπτομέρεια… Την επίδοση του Σπύρου Λούη, που άντεχε τέσσερις δεκαετίες, κατέρριψε ο Στέλιος Κυριακίδης.

Η απόφαση του να λάβει μέρος στον Μαραθώνιο της Βοστώνης δεν ήταν εύκολη και υλοποιήθηκε ακόμη δυσκολότερα. Από τη μια το αδύνατο του σώματός του και από την άλλη το αδύνατο της οικονομικής του κατάστασης δεν άφηναν περιθώρια επιτυχίας του εγχειρήματός του. Η επιμονή του όμως έπεισε τον ΣΕΓΑΣ να τον δηλώσει ως εκπρόσωπο της Ελλάδας στον Μαραθώνιο αλλά και τον εργοδότη του ΔΕΗ, να τον χορηγήσει ώστε να καλύψει το κόστος του αεροπορικού εισιτηρίου. Παράλληλα, με την έγκριση της γυναίκας του πούλησε την κουζίνα και το ραδιόφωνό τους για να καλύψει το αναγκαίο ποσό για το ταξίδι του!

«Εσύ θα πεθάνεις…»

Όπως ο ίδιος διηγήθηκε στον Φρέντυ Γερμανό σε εκπομπή της Ελληνικής τηλεόρασης στις αρχές του 1980, όταν έφτασε στη Βοστώνη και υποβλήθηκε στις καθιερωμένες ιατρικές εξετάσεις, τα αποτελέσματα προβλημάτισαν τους γιατρούς. «Είναι αδύνατον να τρέξεις, ο οργανισμός σου δεν θα αντέξει. Θα πεθάνεις στο δρόμο…». Ο Κυριακίδης όμως ήξερε πως τέτοια περίπτωση δεν υπήρχε. Αλλωστε είχε δεσμευτεί στους ομογενείς ότι «ήρθα εδώ να τρέξω για επτά εκατομμύρια πεινασμένους έλληνες και δεν πρόκειται να εγκαταλείψω!» Η δήλωσή του μεταφέρθηκε σε πλατύτερες μάζες και έτσι η παρουσία του άρχισε να περνά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

Με την επιστολή του ΣΕΓΑΣ στο χέρι και με βεβαίωση που υπέγραψε ότι αναλαμβάνει την ευθύνη της συμμετοχής του, οι διοργανωτές τον αποδέχθηκαν και στις 20 Απριλίου, στις 12 το μεσημέρι στάθηκε στη γραμμή εκκίνησης με 135 άλλους αθλητές από όλο τον κόσμο. Ο ίδιος αφηγείται:

Η τακτική του

«Στη αρχή θεώρησα καλό να ακολουθώ τους άλλους. Να μην προηγηθώ… Εμεινα τελευταίος. Στα δέκα μίλια άρχισα να πλησιάζω την προπορευόμενη ομάδα από 15 περίπου αθλητές. Τους είπα, δείχνοντας το ρολόι μου, ότι καλύψαμε την απόσταση σε τόση ώρα. Αυτοί παραξενεύτηκαν που ήμουν τόσο οργανωμένος στον αγώνα. Στα επόμενα πέντε μίλια άρχισαν να προσπερνώ ένα-ένα τους αθλητές, χωρίς εμένα να με προσπερνά κανείς. Δεν ήξερα σε ποια θέση ήμουν αλλά θα μάθαινα σε λίγο αφού είχα συνεννοηθεί με ένα γέροντα ομογενή από τη Νέα Ιωνία να με περιμένει σε κάποιο σημείο και να με ενημερώσει. Του είχα ζητήσει να μετρήσει, πόσοι αθλητές θα έχουν περάσει πριν από μένα και με πόση χρονική διαφορά. Ο άνθρωπός μου όμως, δεν ήταν στο συγκεκριμένο σημείο...».

Ο Στέλιος Κυριακίδης δεν απογοητεύθηκε. Ακολουθώντας τα σημάδια που είχε βάλει (νοσοκομεία, δημαρχεία, γέφυρες, εκκλησίες) προσπάθησε να υπολογίσει τα δεδομένα, μέχρι που το πλήθος άρχισε να επευφημεί. Το μεγάφωνο στο αυτοκίνητο που ακολουθούσε τους αθλητές και την εξέλιξη του αγώνα, ανακοίνωσε ότι «ο έλληνας προηγείται»!

«Τρέξε για την Ελλάδα»

Σε κάποια ανηφόρα, ένας ηλικιωμένος από το πλήθος που παρακολουθούσε τον αγώνα τον πλησίασε και του φώναξε με πνιγμένη στη συγκίνηση ελληνική φωνή: «Τρέξε για την Ελλάδα Στέλιο μου! Τρέξε για τα παιδιά σου…». Κι ο Στέλιος Κυριακίδης έτρεξε με περισσή καρδιά και δύναμη, φτάνοντας πρώτος στο τέρμα!

Η νίκη του Στέλιου Κυριακίδη σχολιάστηκε ευρέως στην Αμερική, αφού ήταν ο πρώτος αθλητής εκτός Αμερικής-Καναδά που νίκησε στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, ο πρώτος που χρησιμοποίησε χρονόμετρο χεριού ενώ ο χρόνος του, 2:29:27 αποτέλεσε τον καλύτερο στην Ευρώπη και για 22 χρόνια τον καλύτερο στην Ελλάδα. Όταν δε οι δημοσιογράφοι ζήτησαν από το φαβορί του αγώνα, τον αμερικανό Τζόνυ Κέλυ (τερμάτισε δεύτερος) να σχολιάσει τον αγώνα, είπε: «Πως θα μπορούσα να κερδίσω ποτέ έναν τέτοιον αθλητή; Εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου κι αυτός για μια ολόκληρη πατρίδα, για ένα λαό, για μια ιδεολογία»!

«Πακέτο Κυριακίδη»

Ο «απόγονος του Φειδιππίδη» όπως τον αποκάλεσαν οι αμερικανοί δημοσιογράφοι έμεινε για ένα περίπου μήνα στην Αμερική, μετά τη νίκη του, προσπαθώντας να μαζέψει βοήθεια για την Ελλάδα. Το ποσό που κατάφερε να συγκεντρώσει έφθασε τα 250.000 δολάρια, ενώ η οικογένεια Λιβανού έστειλε δύο πλοία με είδη πρώτης ανάγκης (τρόφιμα, ρούχα και φάρμακα). Η βοήθεια αυτή ονομάστηκε και έμεινε στην ιστορία σαν το «Πακέτο Κυριακίδη».

Ο Κυριακίδης επέστρεψε στην Ελλάδα στις 23 Μαϊου, 1946 και έγινε δεχτός σαν ήρωας από ένα περίπου εκατομμύριο έλληνας! Η επίσημη τελετή υποδοχής έγινε στους Στύλους του Ολυμπίου Διός και ο Στέλιος Κυριακίδης φώναξε στο πλήθος, συγκινημένος: «Είμαι υπερήφανος που είμαι Έλλην»! Ως περήφανος έλληνας, πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου, 1987.

X