Δάνεια μέχρι και σε πεθαμένους έδιναν κάποια Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα με πλαστογραφία της ταυτότητας, δήλωσε ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατισμού ο Παναγιώτης Φιλίππου, Πρόεδρος της Επιτροπείας της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας (ΣΚΤ) μεταξύ 15 Σεπτεμβρίου και 15 Νοεμβρίου 2012.
Στη διάρκειας μιας ώρας κατάθεσής του ενώπιον της Επιτροπής, ο κ. Φιλίππου μίλησε για πολλές ατασθαλίες σε πολλά Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα (ΣΠΙ) με χορηγήσεις δανείων που δεν εισπράττονταν ποτέ, σημειώνοντας πως οι πλείστες από αυτές τις ατασθαλίες καταγράφονταν στις εκθέσεις Ελέγχου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών που υποβάλλονταν στην Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, στον Υπουργό Εμπορίου. «Λίγο ή πολύ αυτά τα πράγματα που λέμε σήμερα εδώ είναι καταγεγραμμένα», είπε.
Αναφερόμενος για την περίοδο που ήταν εκλελεγμένο μέλος της Επιτροπείας της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας (ΣΚΤ) από το Νοέμβριου του 2003 και Πρόεδρος της Επιτροπείας από τις 15 Νοεμβρίου 2011 μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2012, ο κ. Φιλίππου μίλησε για τα προβλήματα των Συνεργατικών που εστιάζονταν στην αδυναμία εναρμόνισης με τους ευρωπαϊκούς κανόνες καθώς και στην αδυναμία αναδιαμόρφωσης τους για να ενταχθούν στον Κεντρικό Φορέα. Όπως είπε, το 2008 που τα 118 ΣΠΙ εντάχθηκαν στον Κεντρικό Φορέα, μόνο τα 12 διέθεταν σύστημα εσωτερικού ελέγχου. Στα 28 υπήρχαν αδυναμίες, στα 78 δεν υπήρχε καθόλου σύστημα εσωτερικού ελέγχου, στα 35 δεν υπήρχε η δυνατότητα να ετοιμαστούν λογαριασμοί και στα 58 δεν υπήρχε καν λογιστής.
Όπως είπε, όλοι ήθελαν την ανεξαρτησία των ΣΠΙ και η οποία διαφυλασσόταν ως κόρη οφθαλμού. Την ανεξαρτησία αυτή ήθελε όλο το πολιτικό σύστημα διότι στο κάθε ΣΠΙ, εκτός των επαγγελματικών, οι Επιτροπείες ανήκαν στα πολιτικά κόμματα και αντανακλούσαν τη δύναμη των κομμάτων στην τοπική κοινωνία. Σημείωσε πως υπήρχε μια επιείκεια από την Επιτροπεία και τα προβλήματα συσσωρεύονταν.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών ωστόσο, κατέγραφε, όπως είπε, κάθε χρόνο αυτές τις ατασθαλίες και τις παρατυπίες στις ετήσιες εκθέσεις τις οποίες υπέβαλλε στην Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης και στον Υπουργό Εμπορίου, ο οποίος με τη σειρά του τις υπέβαλλε στην Επιτροπή της Βουλής. Απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση, ο κ. Φιλίππου εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο εκάστοτε Υπουργός Εμπορίου γνώριζε την κατάσταση και είχε καθαρή εικόνα για την όλη κατάσταση που επικρατούσε.
Σε άλλο σημείο της κατάθεσής του, ο κ. Φιλίππου είπε πως ο ρόλος του Κεντρικού Φορέα και της Υπηρεσίας Εποπτείας δεν ήταν ξεκάθαρος στο νομικό πλαίσιο, σημειώνοντας πως θα έπρεπε η Υπηρεσία Εποπτείας να λαμβάνει αποφάσεις και μέτρα. Πρόσθεσε πως το μόνο που έγινε το 2008 μέχρι το 2012 ήταν οι συγχωνεύσεις και από τις 118 έγιναν το 2012-2013 στα 93 ΣΠΙ. Αυτές οι συγχωνεύσεις έπρεπε να φέρουν αποτελέσματα, ωστόσο αυτοί που λάμβαναν αποφάσεις τις έκαναν για να κρύψουν ή να καλύψουν καταστάσεις.
Όπως είπε για παράδειγμα, στην ΣΠΕ Αγίας Φύλας που υπήρχαν τεράστια προβλήματα αποφασίστηκε να συγχωνευτεί και με αυτό τον τρόπο πίστεψαν ότι λύθηκε το πρόβλημα, ενώ θα έπρεπε να ληφθούν μέτρα και να υπάρξει τιμωρία. Πρόσθεσε πως τα μόνα βιώσιμα Συνεργατικά ήταν τα επαγγελματικά ταμιευτήρια με πολύ χαμηλό ποσοστό ΜΕΔ και για να ρίξουν το δείκτη των ΜΕΔ σε όλα τα ΣΠΙ τα συνένωσαν με αποτέλεσμα να τα χάσουν όλα.
Απαντώντας σε ερώτηση, είπε πως η κακοδαιμονία στα Μη επαγγελματικά Συνεργατικά ήταν η ανοχή και η έλλειψη αυστηρών κανόνων και τιμωρίας, ενώ σε ερώτηση ποια άλλα ΣΠΙ είχαν μεγάλα προβλήματα αναφέρθηκε στην ΣΠΕ Πολεμίου, ΣΠΕ Στρουμπιού, ενώ, όπως ανέφερε, είναι και αρκετά άλλα που είναι καταγεγραμμένα στις εκθέσεις. Απάντησε θετικά επίσης σε ερώτηση αν και τα ΣΕΠ Άχνας και Αγίας Νάπας είχαν παρόμοια προβλήματα.
Στη συνέχεια, ο κ. Φιλίππου είπε πως τα μέτρα που είχαν ληφθεί μέχρι το 2012 όταν το Υπουργείο Οικονομικών ζήτησε από τη ΣΚΤ να κάνει αναδιάρθρωση ήταν κάποιες συγχωνεύσεις, σημειώνοντας πως το έλλειμμα ήταν από 1 δις στο ίδιο σενάριο μέχρι 2,5 δις ευρώ στο ακραίο σενάριο. Σημείωσε πως ο ίδιος ανησυχούσε γιατί τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά και δεν υπήρχε θέληση να γίνουν τομές. «Ήμασταν στο παρά ένα να μπούμε σε μνημόνιο και ερχόντουσαν εισηγήσεις να γίνουν προαγωγές», είπε.
Ερωτηθείς ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις κατά την προεδρία του και τι έγινε για αυτές, είπε πως η Υπηρεσία εποπτείας και ανάπτυξης σε συνεργασία με την ΚΤΚ υπέβαλλαν αρκετά ΣΠΙ σε εποπτεία, και οι εκθέσεις τους κατέγραφαν προβλήματα. Σημείωσε ωστόσο πως εκείνα τα προβλήματα δεν επιλύονταν καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα να παυθεί μια Γραμματεία ή μια Επιτροπεία.
Ερωτηθείς αν δεν ανησυχούσαν την Επιτροπεία της ΣΚΤ από το «πάρτι» που γινόταν στα ΣΠΙ με μεγάλες χορηγήσεις προς τα μέλη των ΣΠΙ, τα οποία μάλιστα δεν πλήρωναν, ο κ. Φιλίππου επανέλαβε πως όλα όσα ακούγονταν πως γίνονταν ήταν καταγραμμένο σε εκθέσεις ελέγχων.
Τέλος, σε ερώτηση γιατί επέστρεψε στο Συνεργατισμό το 2015 αφού το 2012 είχε αποφασίσει να αποχωρήσει, ο κ. Φιλίππου είπε πως ο λόγος ήταν γιατί αγαπούσε το Συνεργατισμό και ήθελε το καλό του.
Κατάθεση Γρηγόρη Μαλιώτη
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η κατάθεση ενώπιον της Επιτροπής του Γρηγόρη Μαλιώτη, μέλους της Επιτροπείας της ΣΚΤ από τις 26 Ιουνίου 2010 μέχρι τις 20 Οκτωβρίου 2013.
Αρχικά, απαντώντας στο κατά πόσον είχε αντιληφθεί για τις ατασθαλίες στα ΣΠΙ, ο κ. Μαλιώτης είπε πως ήταν ολοφάνερο πως υπήρχαν. Όπως σημείωσε, τα ΣΠΙ ήταν εντελώς ανεξάρτητα και ανεξέλεγκτα και ως Επιτροπεία της ΣΚΤ έκαναν εκθέσεις για τα ΣΠΙ αλλά δυστυχώς, όπως είπε, δεν γινόταν τίποτα.
Είπε πως για την όλη κατάσταση ευθυνόταν το σύστημα που επικρατούσε, καθώς δεν ήταν ξεκάθαρο ποιος ήταν υπεύθυνος να επιβάλλει ποινές και τιμωρίες στις ατασθαλίες που σημειώνονταν. Πρόσθεσε πως αυτό που πίστευαν όλοι είναι πως τα προβλήματα θα λύνονταν με τις συγχωνεύσεις, ενώ – όπως σημείωσε - υπήρχε μια μυστική συμφωνία και ένας άγραφος νόμος να μην υποβάλλονται κυρώσεις στις Γραμματείες των ΣΠΙ.
Σε ερώτηση κατά πόσον είχε σκεφτεί να παραιτηθεί από τη θέση του από τη στιγμή που δεν εισακούονταν οι θέσεις για έλεγχο και κυρώσεις, ο κ. Μαλιώτης είπε πως η παραίτηση είναι η εύκολη λύση και το δύσκολο είναι να μείνεις και να παλέψεις. «Αυτό προσπαθήσαμε. Η δομή της Επιτροπείας ήταν προβληματική», είπε, και πρόσθεσε πως υπάρχουν εκθέσεις της Επιτροπής Ελέγχου που καταγράφουν τα προβλήματα και δίνουν εισηγήσεις. Τόνισε πως οι εκθέσεις που αφορούσαν τα σοβαρά ζητήματα στις ΣΠΙ Αγίας Νάπας, Στρουμπιού, Αγίας Φύλας και άλλων θα έπρεπε να πάνε κατευθείαν στην Αστυνομία.
