Την ερχόμενη Τετάρτη ξεκινά η ανασκαφή στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας, «όπου είναι θαμμένοι συμπατριώτες μας για 43 χρόνια», είπε ο Επίτροπος Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων Φώτης Φωτίου, σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών.
Ο κ. Φωτίου ενημέρωσε σήμερα την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, στα πλαίσια της εξέτασης από την Επιτροπή της λειτουργίας των θεσμών της Κυπριακής Δημοκρατίας, για τη λειτουργία του θεσμού του Επιτρόπου Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών.
Σε δηλώσεις μετά το τέλος της συνεδρίας, ο κ. Φωτίου είπε ότι μέχρι σήμερα κατάφεραν τα θέματα των αγνοουμένων, των εγκλωβισμένων, της διασποράς, αλλά και των θρησκευτικών ομάδων, να τα κρατήσουν μακριά από κομματικές αντιπαραθέσεις.
«Για μας δεν έχουν κομματικό χρώμα και νομίζω ότι σε αυτό έχουμε λειτουργήσει σωστά όλοι και η εκτελεστική εξουσία και η Βουλή. Είχα την ευκαιρία, λοιπόν, σήμερα να αναφέρω, στον Πρόεδρο και τα μέλη (της Επιτροπής Θεσμών), το τι έχει παραχθεί από το Γραφείο μας», πρόσθεσε.
Όσον αφορά το θέμα των αγνοουμένων, συνέχισε ο κ. Φωτίου, «που για μένα, για όλους μας, είναι η πιο συγκλονιστική, η πιο πονεμένη πτυχή απότοκο της τουρκικής εισβολής, μετά από 43 χρονιά αναζητούμε ένα μεγάλο αριθμό των αγνοουμένων μας και αν πραγματικά, η κατάσταση θα συνεχίσει όπως είναι σήμερα, σε κάποιο χρονικό διάστημα θα επηρεαστεί η λειτουργία του έργου της ΔΕΑ».
«Εμείς στηρίζουμε ως πολιτεία και ως Κυβέρνηση τη ΔΕΑ γιατί την θεωρούμε ένα καλό εργαλείο για την επίλυση αυτού του ανθρωπιστικού θέματος, αλλά χωρίς τον εντοπισμό οστών, Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών, πώς θα ολοκληρωθεί αυτό το έργο; Και δυστυχώς, τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Είναι γι’ αυτό το λόγο που καλούμε για ακόμα μια φορά τη διεθνή κοινότητα πάνω απ’ όλα να πιέσει και να πείσει την Τουρκία, γιατί εκεί είναι το κλειδί, να συνεργαστεί γι’ αυτό το ανθρωπιστικό θέμα, να ανοίξει τα αρχεία του τουρκικού στρατού γιατί εκεί είναι οι πληροφορίες και για τους μαζικούς τάφους αγνοουμένων μας, αλλά και τους τάφους μετά τις περισυλλογές που είχαν γίνει τότε, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, πέριξ της Κερύνειας. Εκεί είναι οι πληροφορίες, επίσης, και για τις μετακινήσεις των οστών. Ένα άλλο διπλό έγκλημα των Τούρκων», συμπλήρωσε.
Όσον αφορά το πρόγραμμα των ελευθέρων περιοχών, ο κ. Φωτίου είπε ότι την Τετάρτη «με τη βοήθεια του Θεού ξεκινούμε την ανασκαφή στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας».
«Είχε καθυστερήσει κάποιες εβδομάδες αυτή η ανασκαφή γιατί υπήρχαν προβλήματα. Υπήρχαν προβλήματα που έπρεπε να επιλύσουμε και είμαστε σε θέση αυτή τη στιγμή να ξεκινήσουμε. Μια άλλη πονεμένη ιστορία γιατί εκεί είναι θαμμένοι συμπατριώτες μας για 43 χρόνια και νομίζω ότι κανένα δεν τιμά αυτή η υπόθεση από την στιγμή που αυτοί οι άνθρωποι, πέραν των δύο νοσοκόμων, ήταν ασθενείς του νοσοκομείου», σημείωσε.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Φωτίου είπε ότι υπήρχε θέμα όσον αφορά μόλυνσης αμιάντου εκεί. «Γι' αυτό έπρεπε να πάρουμε κάποια μέτρα. Έπρεπε να προηγηθούν και να ληφθούν κάποιες αποφάσεις, ώστε η εκταφή αυτή να γίνει με κάθε ασφάλεια. Αυτός ήταν ο λόγος της καθυστέρησης. Νομίζω ότι είμαστε σε θέση τώρα. Δεν είναι μεγάλο το πρόβλημα, από ότι φαίνεται από τα αποτελέσματα του Χημείου και μπορούμε να προχωρήσουμε, λαμβάνοντας ασφαλώς όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα», πρόσθεσε.
Σε ερώτηση για τον αριθμό των πεσόντων, είπε ότι ήταν 33. «Οι δύο νοσοκόμοι έχουν ήδη ταφή και εκεί βρίσκονται 31 άτομα, εκ των οποίων οι δύο είναι Τ/κ. Πιθανόν, να είναι και περισσότεροι. Κανείς δεν το γνωρίζει. Προσπαθούμε και αυτό θα διαφανεί από τις επιστημονικές εξετάσεις που θα γίνουν μετά την εκταφή», ανέφερε.
Ο κ. Φωτίου είπε, επίσης, ότι ενημέρωσε την Επιτροπή Θεσμών της Βουλής και για τα θέματα των αποδήμων και των θρησκευτικών ομάδων.
«Η Διασπορά είναι ένα τεράστιο εργαλείο για την Κύπρο μας και πρέπει να αξιοποιηθεί σωστά. Αυτό είναι που κάνουμε, μέσα από τις συνεργασίες με άλλες χώρες, μέσα από τις τριμερής συνεργασίες, για συνεργασία σε θέματα διασποράς, προσπαθούμε να προωθήσουμε τα συμφέροντα της χώρας μας στο εξωτερικό και στα ξένα κέντρα λήψης απόφασης. Η Κύπρος αποτελεί πυλώνα ασφάλειας, σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή και μέσα από αυτές τις συνεργασίες συμβάλουμε ώστε να ενισχύσουμε αυτό το ρόλο», πρόσθεσε.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής Ζαχαρίας Ζαχαρίου, στις δηλώσεις του, είπε ότι είχαν πλήρη ενημέρωση από τον Επίτροπο Προεδρίας για τα θέματα των αποδήμων, των θρησκευτικών ομάδων, των εγκλωβισμένων και των αγνοουμένων.
Όσον αφορά τα θέματα αγνοουμένων, ο κ. Ζαχαρίου είπε ότι από τους 1.508 που είχαμε αγνοούμενους , αναζητούνται ακόμη άλλοι 900 περίπου αγνοούμενοι.
«Υπάρχει μια δυσκολία στη λήψη πληροφοριών. Είχαμε πρόβλημα και διατηρούμε να έχουμε πρόβλημα με τα αρχεία του τουρκικού στρατού που ίσως μας βοηθήσουν να ανακαλύψουμε και αρκετούς άλλους και ακόμη και τα αρχεία των Ηνωμένων Εθνών. Πέρσι έχουν δοθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία για να μελετηθούν για δούμε πού μπορούμε να βοηθήσουμε περισσότερο. Υπάρχει ο κίνδυνος αν δεν κινηθεί και η Τουρκία προς το θετικό, το ανθρωπιστικό θέμα να μας δώσει στοιχεία, η ΔΕΑ να μην έχει δουλειά στο τέλος της ημέρας. Δεν δίνουν στοιχεία. Είναι γι’ αυτό που ασκείται πολιτική πίεση και μέσω της Κυβέρνησης αλλά και μέσω πολιτικών κομμάτων στις ομάδες τους στα ευρωκοινοβούλια για να μπορέσουμε να έχουμε αυτή την θετική εξέλιξη», πρόσθεσε.
Όσον αφορά τους απόδημους, ο κ. Ζαχαρίου είπε ότι από το 2016 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε μεταφορά όλων των αρμοδιοτήτων των αποδήμων από το Υπουργείο Εξωτερικών στο Γραφείο του Επιτρόπου Προεδρίας.
«Γίνεται μια πάρα πολύ καλή και συστηματική δουλειά. Μια δουλειά που ίσως να μην είμαστε γνώστες όλοι μας για τη συγκεκριμένη δουλειά. Δεν έχει διαφημιστεί και γι’ αυτό δεν είμαστε γνώστες. Δεν υπάρχει μόνο το συνηθισμένο συνέδριο στην Κύπρο ή επαφές με τις οργανώσεις και όλα αυτά τα θέματα. Έχουμε ξεκινήσει διμερείς και τριμερείς επαφές με άλλες χώρες που έχουν απόδημους, που έχουν κόσμο στη Διασπορά, ώστε οι απόδημοι της μιας χώρας να στηρίζουν την άλλη. Έχουμε κάνει διμερή και τριμερή συνεργασία με το Ισραήλ, την Ελλάδα, την Αρμενία, προχωρούμε με την Αίγυπτο, ώστε να υπάρχει μια αλληλοστήριξη του κόσμου της διασποράς αυτών των χωρών για να βοηθούνται όλες οι χώρες», συμπλήρωσε.
Όπως είπε, υπάρχουν πολιτικές για τη νέα γενιά, αφού σήμερα στο χώρο των αποδήμων υπάρχουν άνθρωποι δεύτερης και τρίτης γενιάς.
«Υπάρχουν προγράμματα να επισκέπτονται την Κύπρο, να μαθαίνουν ελληνικά και ιστορία, να κάνουν πρακτική άσκηση μετά την απόκτηση πανεπιστημιακού τίτλου στην Κύπρο στη δημόσια υπηρεσία για να έχουν μια σχέση με τον τόπο μας. Υπάρχει μια ολόκληρη Κύπρος έξω από την Κύπρο. Υπολογίζεται με βάση τους αριθμούς που μας έχει δώσει ο Επίτροπος Προεδρίας ότι 700 χιλιάδες Κύπριοι ζουν εκτός Κύπρου. Καταλαβαίνετε τη δυνατότητα που έχουμε να βοηθήσουμε τον τόπο, την Κύπρο από τις διάφορες χώρες στις οποίες ζουν αυτοί οι συμπατριώτες μας, που βρίσκονται στην Αγγλία, Αμερική, Αυστραλία, Νότιο Αφρική και Ελλάδα και σε πολλούς άλλους χώρους. Υπάρχει τεράστιο επιστημονικό προσωπικό, άνθρωποι που είναι διακεκριμένοι επιστήμονες σε αυτές τις χώρες και οφείλουμε σταδιακά να τους αξιοποιήσουμε προς όφελος και του τόπου μας», πρόσθεσε.
Υπάρχουν, συνέχισε ο κ. Ζαχαρίου, προγράμματα για τους Κύπριους επιχειρηματίες που είναι απόδημοι, ώστε να γνωρίσουν την οικονομία της Κύπρου, να ξανά επενδύσουν στην Κύπρο, για να έρθουν κεφάλαια στον τόπο, να βοηθηθούν προς την ανάπτυξη.
«Υπάρχουν προγράμματα για τους επαναπατρισθέντες. Ως Επιτροπή Θεσμών θεωρούμε ότι χρειάζονται τα προγράμματα ενίσχυση», ανέφερε.
Αναφορικά με τις θρησκευτικές ομάδες, ο κ. Ζαχαρίου είπε ότι υπάρχει μια άριστη σχέση με όλε τις θρησκευτικές ομάδες, σε καθημερινή βάση.
«Υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο γύρω στις 6,5 χιλιάδες Μαρωνίτες των οποίων τα χωριά είναι στην κατεχόμενη Κύπρο, υπάρχουν 3,5 χιλιάδες Αρμένιοι και 1.200 Λατίνοι. Εκτός της εκπροσώπησης τους στη Βουλή, υπάρχει μια άριστη συνεργασία με το Γραφείο του Επιτρόπου σε ότι θέματα χρειάζονται. Σε θέματα θρησκείας, υποδομής και ότι άλλο πρέπει να απολαμβάνουν με βάση το κυπριακό Σύνταγμα και με βάση και τη νοοτροπία ότι είναι και αυτοί συνάνθρωποι μας, συμπατριώτες, ασχέτως αν ανήκουν σε μια άλλη κοινότητα της Κύπρου», κατέληξε.
