Σάββας Κοσιάρης
Kάθε που ξημερώνει ο Απρίλης ξημερώνουν και οι στιγμές που έδωσαν γλυκό το πρώτο φως στους πόθους και τις προσδοκίες αυτού του τόπου… Μαζί με τη συγκίνηση και την περηφάνια, η θλίψη και η απογοήτευση… Γιατί εκείνο το πρώτο φως χάθηκε στα σύννεφα που κακόκαιρες συμπεριφορές, ξένων και δικών μας, μάζεψαν στη συνέχεια πάνω από τον ουρανό μας…
Κι είναι αυτή η συννεφιά ένας λόγος παραπάνω να αναζητούμε εκείνο το πρώτο φως, μήπως και βρούμε ξανά το δρόμο μας… Αποθέτοντας συνάμα το σεβασμό και την εκτίμησή μας σε όλους που έγραψαν με την ψυχή και το αίμα τους την ιστορία του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα.
Την 1η του Απρίλη είθισται να καταφεύγουμε και στα ψέματα για να ικανοποιούμε το έθιμο... Ωστόσο θα προτιμήσουμε και πάλι την αλήθεια, αφιερώνοντας τους συλλογισμούς μας στα σωματεία μας και το ρόλο που διαδραμάτισαν στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Ρόλος πρωταγωνιστικός και ο οποίος εκφράστηκε είτε με την ποικιλότροπη συμμετοχή των μελών των σωματείων στην εξέγερση του λαού μας, είτε με τη χρησιμοποίηση των χώρων για τις ανάγκες του Αγώνα. Και δεν είναι λίγα τα σωματεία τα οποία πλήρωσαν βαρύ τίμημα για τη συμμετοχή τους. Δικαίως λοιπόν, αισθάνονται την επέτειο της 1ης Απριλίου δική τους περισσότερο από κάθε άλλη.
Μαζί με τους αγγέλους της ελευθερίας και αθλητές μας, όπως ο Μιχαλάκης Καραολής. Βάδισε πρώτος στην αγχόνη τραγουδώντας τη λευτεριά και την Ελλάδα. Αθλητής του ΑΠΟΕΛ, έκανε αυτό που του υπαγόρευσε το καθήκον στην πατρίδα, όπως το διδάκτηκε στα θρανία αλλά και στο σύλλογό του, τότε. Όπως ακριβώς και ο αθλητής στίβου, καλαθοσφαιριστής και ποδοσφαιριστής του Γυμνασίου Πάφου, Ευαγόρας Παλληκαρίδης,
Εκτός από το ΑΠΟΕΛ και η Ανόρθωση στην Αμμόχωστο έγινε έπαλξη του αγώνα της ΕΟΚΑ. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου και ο Κυριάκος Μάτσης ήταν συνεπείς στις συνευρέσεις στην Ανόρθωση, για τις ανάγκες του αγώνα. Συνεπείς και στο συναπάντημά τους με την αθανασία.
Η ανατίναξη του οικήματος του σωματείου της Αμμοχώστου τον Ιούλιο του 1958, από τους αποικιοκράτες, ήταν το τίμημα της συμμετοχής των μελών της στην ΕΟΚΑ.
Ο Απόλλωνας δημιουργήθηκε το 1954, με σκοπό «την προσφορά εθνικής και αθλητικής διαπαιδαγώγησης στους νέους». Ηταν προφανές πως η δημιουργία του εξυπηρετούσε τις ανάγκες του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα...
Φωτεινή και η παρουσία του Ολυμπιακού, με τα τμήματα νεολαίας του να τροφοδοτούν την ΕΟΚΑ με αγωνιστές. Το οίκημα του Ολυμπιακού πυρπολήθηκε από τουρκοκύπριους εξτρεμιστές, τον Ιούνιο του 1958 με την ανοχή των βρεττανών. Οπως και η Ανόρθωση, έτσι και ο Ολυμπιακός, πλήρωσε βαρύ τίμημα...
Τα αποδυτήρια του γηπέδου της Ενωσης Νέων Παραλιμνίου, μετατρέπονται σε οπλαποθήκες της ΕΟΚΑ και ορμητήριο αγωνιστών με τη στήριξη του σωματείου...
Τα αποδυτήρια ανατινάσσονται από τους βρεττανούς αποικιοκράτες και το γήπεδο ξανακατασκευάζεται μετά το 1959...
Στη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, επηρεάζονται και τα ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα της ΚΟΠ. Την περίοδο 1957-1958, δεν διεξάγονται πέντε αγώνες αλλά το πρωτάθλημα λογίζεται σαν ολοκληρωμένο με πρωταθλήτρια την Ανόρθωση. Το πρωτάθλημα της επόμενης περιόδου (1958-59), δεν διεξάγεται.
Πολλοί ποδοσφαιριστές, βρίσκονται στα βουνά, στα κρατητήρια και τις φυλακές! Οι συνθήκες ευνοούν, το 1959, τη συμμετοχή των ομάδων σε ένα ειδικό κύπελλο (Κύπελλο Ανεξαρτησίας), το οποίο κατακτά η Ανόρθωση.
Μαζί με τα υφιστάμενα σωματεία πρώτης κατηγορίας, πολλά άλλα που δεν υπάρχουν (όπως ο Πεζοπορικός), πολύ περισσότερο όμως τα σωματεία της υπαίθρου έδωσαν ψυχή στον αγώνα της ΕΟΚΑ.
Εκατοντάδες αθλητές και μέλη των σωματείων μας, σε ολόκληρη την Κύπρο, θυσιάστηκαν, υπέφεραν, βασανίστηκαν, ταλαιπωρήθηκαν... Με τη θυσία και τον αγώνα τους όμως, χάρισαν στα σωματεία τους και την Κύπρο την πιο λαμπρή νίκη...
