Η σημερινή ανάκαμψη της οικονομίας είναι απαλλαγμένη από τις δύο βασικές στρεβλώσεις του παρελθόντος, ήτοι την αλόγιστη πιστωτική επέκταση και τις ελλειμματικές δημόσιες δαπάνες, δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, παρουσιάζοντας τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2018.
«Η σημερινή ανάκαμψη είναι απαλλαγμένη από τις δύο βασικότερες στρεβλώσεις που είχαν χαρακτηρίσει την περίοδο προ της κρίσης. Γι’ αυτό και οι ρυθμοί ανάπτυξης προ της κρίσης είχαν χαρακτηριστεί ως μη βιώσιμοι, επίπλαστοι», δήλωσε ο κ. Γεωργιάδης, προσθέτοντας πως «οι διαρθρωτικού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεις έχουν απαλλάξει την οικονομία μας από τις βασικές στρεβλώσεις, καθιστώντας το οικονομικό μοντέλο πολύ πιο βιώσιμο».
Απέρριψε επίσης τις απόψεις που ακούγονται ότι οι υψηλές επιδόσεις του τουρισμού είναι συγκυριακές. «Είναι και αυτό λάθος, οι ανταγωνιστές μας έχουν επίσης εξαιρετικά καλές χρονιές, η Ελλάδα έχει ρεκόρ, η Τουρκία έχει άνοδο 15%», είπε, για να προσθέσει πως ο τουρισμός αποτελεί «μια πολύ υποσχόμενη προοπτική όχι και μόνο διατήρησης αλλά και αύξησης της συμβολής του στην οικονομία».
Ο ΥΠΟΙΚ σημείωσε ακόμη ότι η ανάκαμψη είναι πραγματική, αφού δεν συνοδεύτηκε από αύξηση στις δημόσιες δαπάνες. «Οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ, χωρίς μεταβολή του συντελεστή, είναι αισθητά αυξημένες, οι εισφορές στις κοινωνικές ασφαλίσεις επιβεβαιώνουν τη σταδιακή αλλά σημαντική βελτίωση στην πραγματική οικονομία και επιφέρουν αύξηση στα έσοδα που υπερκάλυψαν και μάλιστα στο παραπάνω τις μειώσεις ή καταργήσεις φόρων που έχουν επιβληθεί αυτή τη χρονιά, για παράδειγμα την κατάργηση έκτακτης εισφοράς των εργαζομένων (του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) ύψους 80 εκ».
Για τον τομέα των ακινήτων, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι παρατηρείται ανοδική πορεία των τιμών, για να σημείωσει όμως ότι θα πρέπει να υπάρξει παρακολούθηση του τομέα.
«Δεν θεωρώ ότι μπορεί να δημιουργηθεί υπερθέρμανση στον τομέα των ακινήτων χωρίς υπέρμετρο δανεισμό. Σίγουρα είναι ένας τομέας που επιβάλλει προσεκτική παρακολούθηση», συμπλήρωσε.
Για την ανεργία, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι φέτος ο ρυθμός της ανεργίας αναμένεται να κλείσει μεταξύ 10 και 11%.
Αναφερόμενος στις επικρίσεις ότι υπάρχει εκροή εργατικού δυναμικού από τη Κύπρο, ο ΥΠΟΙΚ είπε ότι αυτό συνέβαινε στα χρόνια της ύφεσης. «Τα τελευταία χρόνια όχι μόνο δεν φεύγει από την αγορά εργασίας αλλά υπάρχει αύξηση στο εργατικό δυναμικό και φέτος σημαντική αύξηση 3,1%», είπε.
Το 2018 στην επενδυτική βαθμίδα
Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ακόμη πως το επόμενο καθοριστικό βήμα θα είναι η επάνοδος στην επενδυτική βαθμίδα, η οποία αναμένεται να επιτευχθεί το 2018.
«Αλλά χωρίς καν να είμαστε στην επενδυτική βαθμίδα, σημειώστε ότι οι αποδόσεις των ομολόγων είναι κάτω από το 2%. Προσεγγίζουμε την απόδοση της Ιταλίας, ξεπεράσαμε την Πορτογαλία, χωρίς καν να έχουμε πετύχει την επενδυτική βαθμίδα», συμπλήρωσε.
Για τα νέα έργα το 2018, ο κ. Γεωργιάδης ανέδειξε την αναγκαία, όπως τη χαρακτήρισε, μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης με τη σύσταση Εμπορικού Δικαστηρίου εντός του 2018 και την προώθηση της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης για να αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας των δικαστηρίων. Οι συνολικές επενδύσεις ξεπερνούν τα €100 εκατομμύρια, πρόσθεσε.
Σκέψεις για υποχρεωτική φορολογική δήλωση
Εξάλλου, ο κ. Γεωργιάδης είπε πως το ΥΠΟΙΚ και οι φορολογικές αρχές κάνουν σκέψεις να καταστήσει υποχρεωτική την συμπλήρωση φορολογικής δήλωσης από όλους τους πολίτες, αλλά και την υποχρεωτική χρήση πιστωτικής κάρτας από όλα τα καταστήματα σε μια προσπάθεια πάταξης της φοροδιαφυγής.
Τέλος οι συμπληρωματικοί προϋπολογισμοί για επιστροφές ΦΠΑ
Σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ, με τον προϋπολογισμό του 2018 αλλάζει το σύστημα επιστροφής του ΦΠΑ. Γι’ αυτό το λόγο, εξήγησε, παρουσιάζεται μια πλασματική μείωση δαπανών στο φετινό προϋπολογισμό, διότι μέχρι τώρα οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ περιλαμβάνονταν στα έσοδα και οι επιστροφές καλύπτονταν με ειδικό κονδύλι που έληγε, με αποτέλεσμα να απαιτείτο συμπληρωματικός προϋπολογισμός.
Εξήγησε ότι τα έσοδα του ΦΠΑ δεν ανήκουν αποκλειστικά στο κράτος αφού κάποια επιστρέφονται σε επιχειρήσεις.
«Υπήρχε πρόβλημα. Τα καθαρά έσοδα πλέον του ΦΠΑ θα αποτυπώνονται ως έσοδα ΦΠΑ και όχι να μετρούμε και αυτά που δεν μας ανήκουν και να θεωρούνται», συμπλήρωσε.
Αλλαγές σε θέματα προώθησης στο σχέδιο πολιτογραφήσεων
Τόσο μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής όσο και στις δηλώσεις του, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι το κράτος έχει μηδενικά έσοδα από τις πολιτογραφήσεις, πέραν των μικρών εσόδων από ΦΠΑ, μεταβιβαστικά. «Σε αντίθεση με άλλα κράτη, το κράτος δεν εισπράττει τίποτα. Η οικονομία και η απασχόληση έχει όφελος. Γι’ αυτό το έχουμε εισαγάγει και το διατηρούμε, διότι είναι άλλο ένα μέτρο που δίνει ώθηση την οικονομία».
Είπε μάλιστα ότι τα €4 δισ. έσοδα που ακούστηκαν και από κυβερνητικά χείλη είναι λάθος, προσθέτοντας ότι από 2013 έχουν δοθεί διαβατήρια σε 1.100 επενδυτές που περίπου μεταφράζεται σε 400 πολιτογραφήσεις το χρόνο.
Ερωτηθείς για τη θέση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ότι το σχέδιο πρέπει να αποσυνδεθεί από τον τομέα ακινήτων, ο κ. Γεωργιάδης αφού είπε πως το Ταμείο αναγνωρίζει τη θετική συμβολή αυτού του μέτρου, πρόσθεσε πως η εφαρμογή του σχεδίου και οι πρακτικές πτυχές του είναι συνεχώς κάτω από αναθεώρηση».
Υπενθυμίζοντας ότι το σχέδιο αναθεωρήθηκε πέρσι, ο ΥΠΟΙΚ συμπλήρωσε πως δεν θα γίνει άλλη αναθεώρηση.
«Ίσως κάποιες επιμέρους ρυθμίσεις να τις εξετάσουμε στο επόμενο διάστημα. Ρυθμίσεις που έχουν να κάνουν με την διαχείριση και προβολή του σχεδίου παρά με τα επιλέξιμα κριτήρια», εξήγησε.
Στις δηλώσεις του, ο κ. Γεωργιάδης αντέστρεψε τα πυρά σε σχέση με την ευημερία των αριθμών και όχι των πολιτών.
«Με αυτή την προσέγγιση ότι δεν έχουν σημασία οι αριθμοί δεν με εκπλήσσει το γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια έβλεπαν κάποιοι τους αριθμούς να διολισθαίνουν και δεν έπρατταν τίποτα», είπε.
Έφερε ως παράδειγμα το δείκτη της ανεργίας που ήταν στο 3,5% το 2008 και ανέβηκε το ‘α τρίμηνο του 2013 στο 15,8% και πρόσθεσε ότι αυτός δεν είναι απρόσωπος αριθμός αφορά ανθρώπους, συμπολίτες μας. «Οι αριθμοί, ας το καταλάβουμε αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση της οικονομίας, το πώς οι συμπολίτες μας λειτουργούν σε μα οικονομία», είπε.
«Η βελτίωση σήμερα των αριθμών, κατά αντίστοιχο τρόπο έχει μια θετική σημασία, δείχνει ότι σιγά σιγά αλλά σταθερά καλύπτουμε το χαμένο έδαφος και αυτή την σταθερή προοπτική είναι που θέλουμε να διατηρήσουμε και να διαφυλάξουμε», κατέληξε.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της συνεδρίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Αβέρωφ Νεοφύτου είπε ότι «η επιτυχία να έχουμε σήμερα κρατικό προϋπολογισμό για το 2018 με αυξημένες αναπτυξιακές δαπάνες, δημοσιονομικά πλεονάσματα όχι μόνο πρωτογενή αλλά και καθαρό δημοσιονομικό πλεόνασμα είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας και της σύνεσης που έχει επιδειχθεί» και υπέδειξε πως είναι με αυτό τον τρόπο που πρέπει να προχωρήσουμε συνεργαζόμενοι όλοι.
«Ανεξάρτητα από τις αντιπαραθέσεις της προεκλογικής περιόδου, το στοίχημα παραμένει να κρατήσουμε τη χώρα στη σταθερή πορεία και συνεργαζόμενοι όλοι μπορούμε να το πετύχουμε» συμπλήρωσε.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά έκανε λόγο για ένα προϋπολογισμό ανάπτυξης ο οποίος προβλέπει και ένα μικρό πλεόνασμα, υποδεικνύοντας ότι η πολιτική των ελλειμμάτων αποτελεί παρελθόν. «Είναι από αυτές τις δυνατότητες που δημιουργούμε που μπορούμε να ασκούμε και μια διευρυμένη κοινωνική πολιτική για τις ευάλωτες ομάδες που έχουν ανάγκη το κράτος».
Όπως είπε, για όσους ψάχνουν ακόμη οικονομικά μοντέλα και θέσεις και απόψεις ο προϋπολογισμός «θέτει τις βάσεις για τη νέα εποχή», για την προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, για το ΓεΣΥ, για την προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης, για την ενίσχυση της καινοτομίας αλλά και τον εκσυγχρονισμό της δικαιοσύνης και των δικαστηρίων, και προβλέπει για ένα κράτος αποτελεσματικό, σύγχρονο, φιλικό προς τον πολίτη».
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού είπε ότι ο τελευταίος προϋπολογισμός της κυβέρνησης Αναστασιάδη ακολουθεί εκ νέου μια στενή λογιστική προσέγγιση που στόχο έχει μόνο να ισοσκελίσει τα έσοδα με τα έξοδα, αγνοώντας τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.
«Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2018 αντανακλώνται οι 11 πληγές της οικονομικής πολιτικής του κ. Αναστασιάδη» είπε, υποδεικνύοντας ότι στον τομέα της ανάπτυξης παρουσιάζονται μεν θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης όμως το όφελος διοχετεύεται στους λίγους και προνομιούχους αλλά και ότι η άνθηση στον τουρισμό και στο τομέα των πολυτελών κατοικιών είναι αποσπασματική, αποτέλεσμα των οικονομικών και γεωπολιτικών συγκυριών και όχι προϊόν ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού.
Εκ μέρους του ΔΗΚΟ, ο βουλευτής του κόμματος, Άγγελος Βότσης είπε ότι η πρώτη εντύπωση είναι ότι σίγουρα υπάρχουν θετικά στοιχεία στον προϋπολογισμό και σίγουρα καταγράφεται υψηλός ρυθμός ανάπτυξης ιδιαίτερα συγκρινόμενος με τις προηγούμενες δύσκολες χρονιές όπως επίσης και η μείωση της ανεργίας, όμως την ίδια ώρα εντοπίζεται ότι θα πρέπει να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για υλοποίηση των αναπτυξιακών προϋπολογισμών.
Ο κ. Βότσης είπε ακόμη ότι το ΔΗΚΟ έχει εκ νέου υποβάλει την πρόταση του για δημιουργία ενός Ταμείου στο οποίο θα καταλήγει ποσοστό 10% του ετήσιου πρωτογενούς πλεονάσματος (για το 2018 περίπου €60 εκατομμύρια), και το οποίο σε βάθος χρόνου θα συγκεντρώσει ένα σημαντικό ποσό το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη όσων έχουν χάσει τα χρήματα τους στην προσπάθεια του κράτους να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος ανέφερε ότι χωρίς να αμφισβητείται η βελτίωση ορισμένων δεικτών της κυπριακής οικονομίας «δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι είναι προφανής η προσπάθεια της Κυβέρνησης λόγω και των επικείμενων προεδρικών εκλογών να ωραιοποιήσει την οικονομική κατάσταση στηριζόμενη στους δείκτες και τα διαγράμματα αλλά όχι στην πραγματική οικονομία όπως σήμερα τη βιώνει ο μέσος Κύπριος πολίτης μετά την οικονομική κρίση του 2013».
Για να προσθέσει ότι η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική και ότι, όπως σημείωσε και ο αείμνηστος Γεώργιος Παπανδρέου «οι δείκτες ευημερούν αλλά οι πολίτες δυστυχούν». Σημείωσε επ’ αυτού ότι η φτωχοποίηση του κυπριακού πληθυσμού ξεπερνάει το 27% και η Κύπρος είναι η 2η χώρα στην ΕΕ σε δημόσιο χρέος, η ανεργία εξακολουθεί να διατηρείται σε ψηλά επίπεδα και η Κύπρος έχει το μεγαλύτερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Εκ μέρους της Αλληλεγγύης, ο βουλευτής του Κινήματος Μιχάλης Γιωργάλλας είπε πως «για εμάς ανάπτυξη σημαίνει προϋπολογισμούς και οικονομία που καταγράφουν υψηλές επιδόσεις. Ανάπτυξη σημαίνει οικονομία που είναι ελκυστική στις επενδύσεις, οικονομία η οποία μπορεί να παράγει θέσεις εργασίας και υπεραξίες αλλά την ίδια ώρα δημιουργεί έσοδα για τα κρατικά ταμεία και εισοδήματα για τους πολίτες».
«Από αυτό το μοντέλο απέχουμε πάρα πολύ και γι΄ αυτό τουλάχιστο η Αλληλεγγύη θα συνεχίσει να είναι αυστηρή στις προσεγγίσεις της και απαιτητική στις επιδιώξεις οι οποίες κατατίθενται από την εκτελεστική εξουσία ως οικονομικές προθέσεις για τον Προϋπολογισμό του 2018», πρόσθεσε.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης δήλωσε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2018 αντανακλά μια οριακή βελτίωση της οικονομίας την οποία όμως δυστυχώς, ο προϋπολογισμός δεν καταφέρνει να την κατανείμει δίκαια ανάμεσα στους Κύπριους πολίτες. «Είναι ένας προϋπολογισμός καλύτερος από τους προηγούμενους αλλά όχι καλός για το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών γιατί έχει μεγάλα κοινωνικά και περιβαλλοντικά ελλείμματα» ανέφερε.
«Είναι μεν ένας βελτιωμένος προϋπολογισμός σε ό,τι αφορά τους δείκτες αλλά όχι σε ό,τι αφορά την πραγματική οικονομία» είπε, προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει αναπτυξιακό όραμα, δεν υπάρχει βιώσιμο φιλολαϊκό και φιλοπεριβαλλοντικό όραμα στον προϋπολογισμό και υπάρχουν ακόμα σημαντικές υπερβολικές δαπάνες», δαπάνες για αύξηση της μισθοδοσίας αντί για προγράμματα ανάπτυξης, για στήριξη της πρωτογενούς οικονομίας και ενίσχυση του κοινωνικού κράτους.
