Λεπτομέρειες για τις προετοιμασίες και τα κριτήρια του Σχεδίου «Εστία», ανέφερε ο Οικονομικός Διευθυντής της Διεύθυνσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Υπουργείου Οικονομικών κ. Ανδρέας Χαραλάμπους, μιλώντας στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο», του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου ΡΙΚ.
Τι γίνεται με το Σχέδιο ‘Εστία’;
Οι προετοιμασίες συνεχίζονται σε συνεργασία και με τις τράπεζες, για να ρυθμιστούν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες και να ολοκληρωθεί η ετοιμασία όλων των λεπτομερειών του Σχεδίου. Παράλληλα, προωθούνται οι οργανωτικής φύσεως προετοιμασίες. Το Τμήμα που θα αναλάβει τη διαχείριση αυτού του Σχεδίου θα είναι το Υπουργείο Πρόνοιας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που και εκείνο βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε διαδικασία προετοιμασίας. Κάνει τις προετοιμασίες για να επιτύχουμε τον στόχο, που είναι φιλόδοξος αλλά εφικτός, για να μπορεί να αρχίσει η εφαρμογή του Σχεδίου με τον νέο χρόνο.
Γιατί ειδικά στο Υπουργείο Εργασίας;
Διότι το Υπουργείο Εργασίας χειρίζεται παρόμοια σχέδια. Έχει τις υποδομές και τα κατάλληλα πληροφοριακά συστήματα. Γι’ αυτό θεωρήσαμε ότι το πιο κατάλληλο Τμήμα/Υπουργείο για να αναλάβει το κομμάτι της διαχείρισης είναι το Υπουργείο Εργασίας, το οποίο χειρίζεται επίσης το θέμα του ΕΕΕ. Αυτό δίδει στο Υπουργείο και τις προϋποθέσεις για να μπορεί να αντεπεξέλθει και στη διαχείριση αυτού του Σχεδίου. Έτσι, η διαχείριση θα γίνεται από το Υπουργείο Εργασίας και όχι από τον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης.
Υπάρχει κάποια βασική διαφοροποίηση όσον αφορά στα κριτήρια για τους δικαιούχους;
Όχι, δεν έχει διαφοροποιηθεί οτιδήποτε. Υπάρχει ένας διάλογος με φορείς, αλλά μέχρι τώρα δεν έχει γίνει οποιαδήποτε διαφοροποίηση. Εμείς, πιστεύουμε ότι έχει γίνει πολύ καλή προετοιμασία για το Σχέδιο και σε πολύ γενικές γραμμές αντανακλά τις προτεραιότητες και τις στοχεύσεις που έχουμε θέσει.
Ποια είναι τα κριτήρια;
Το πρώτο κριτήριο, είναι ότι ο δικαιούχος πρέπει να έχει μη εξυπηρετούμενο δάνειο (δάνειο που ήταν μη εξυπηρετούμενο τέλη Σεπτεμβρίου 2017), με υποθήκη την πρώτη κατοικία.
Το δεύτερο κριτήριο, αφορά στην αξία της πρώτης κατοικίας, η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει της 350.000 ευρώ.
Το τρίτο κριτήριο, αφορά στο εισόδημα και έχει καθοριστεί στις 50.000 ευρώ ετήσιο σε επίπεδο νοικοκυριού. Υπάρχει και ένα κριτήριο κάπως πιο περίπλοκο που αφορά στα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία.
Εδώ η ουσία είναι ότι μπαίνει ένα όριο που διασφαλίζει ότι εάν κάποιος έχει πολλά άλλα περιουσιακά στοιχεία, που θα σήμαινε ότι έχει και τη δυνατότητα να καλύψει το δάνειο, σε αυτήν την περίπτωση θα αποκλειστεί από δικαιούχος. Το κριτήριο όμως είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.
O κοινός στόχος όλων ήταν να συμβάλουμε στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Το κάναμε για μια κατηγορία δανειοληπτών που έχουν την πρώτη κατοικία ως υποθήκη. Πρακτικά, προστατεύουμε την πρώτη κατοικία. Κάθε σχέδιο έχει στόχους. Ο στόχος αυτού του Σχεδίου είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και νομίζω ότι συμβάλλουμε στην επίτευξη αυτού του στόχου μέσω των προνοιών που έχουμε αναφέρει.
Άλλα σχέδια μπορεί να έχουν άλλους στόχους, για παράδειγμα κοινωνικούς, αναπτυξιακούς. Το κάθε σχέδιο πρέπει να κρίνεται με βάση τους στόχους που επιδιώκει και εάν τους επιτυγχάνει. Νομίζω ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση ενός πολύ δύσκολου θέματος, όπως γνωρίζουμε όλοι ότι είναι το μέγεθος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Είναι στη φύση τέτοιων γενικών σχεδίων να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν όλες τις εξειδικευμένες περιπτώσεις. Είναι γενικό Σχέδιο, με το οποίο όμως συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση ενός τόσο σημαντικού προβλήματος.
Οι τράπεζες συμφωνούν με αυτό που γίνεται;
Ένα από τα πλεονεκτήματα αυτού του Σχεδίου είναι ακριβώς ότι συνεισφέρουν όλοι. Οι τράπεζες συνεισφέρουν με ένα ποσοστό κατά μέσο όρο γύρω στο 30%. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι μεγαλύτερο και σε κάποιες άλλες είναι μικρότερο. Είναι μεγαλύτερο στις περιπτώσεις όπου η αξία της κατοικίας είναι χαμηλή. Αυτό προσδίδει και μια κοινωνική διάσταση στο Σχέδιο. Η Κυβέρνηση, που είναι ο φορολογούμενος, συνεισφέρει με έναν τρόπο που είναι δημοσιονομικά εφικτός, διότι η ετήσια δαπάνη είναι σε μεγέθη που είναι διαχειρίσιμα. Επίσης, ο δανειολήπτης, ο οποίος είναι ο βασικός που επωφελείται από αυτό το Σχέδιο, αντιμετωπίζει μία μείωση της επιβάρυνσης σχεδόν 50%, πάντοτε μιλώντας κατά μέσο όρο. Το ποσοστό είναι διαφορετικό αναλόγως της περίπτωσης, αλλά κατά μέσο όρο, η μείωση της επιβάρυνσης ενός δικαιούχου δανειολήπτη είναι 50%.
Αυτό δείχνει και το μέγεθος της διευκόλυνσης που παρέχεται. Προϋπόθεση για να πάρει ο δανειολήπτης την επιχορήγηση από την Κυβέρνηση, είναι να υπάρχει συμμόρφωση με τις αναδιαρθρωμένες υποχρεώσεις του δανειολήπτη. Έχουμε εκτενή διάλογο με τις τράπεζες. Τα μηνύματα που παίρνουμε είναι ενθαρρυντικά. Κατά την άποψή μου, έχουν κάθε λόγο να συμμετέχουν στο Σχέδιο.
Οι Βρυξέλες τι λένε για το θέμα;
Έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασία. Υπήρξαν ανεπίσημες συζητήσεις με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, που είναι και η αρμόδια Αρχή και για τα θέματα κρατικών ενισχύσεων. Φυσικά, δεν μπορώ να προκαταλάβω την τελική τους θέση. Αυτό που μπορώ όμως να πω είναι ότι είναι πλήρως ενήμεροι και δεν μας έχουν δώσει οποιοδήποτε αρνητικό μήνυμα όσον αφορά στην αξιολόγησή τους. Υπάρχει πλήρης ενημέρωση και αναμένω ότι θα υπάρξει θετική ανταπόκριση και συνεννόηση και με άλλες αρμόδιες εποπτικές Αρχές, για να είναι ενήμερες σχετικά με το τι επιδιώκουμε. Θεωρώ ότι ο στόχος είναι εφικτός και θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια να τον πετύχουμε.»
