Συνολικά δεκαέξι λόγους έφεσης καταχώρησε στο Ανώτατο Δικαστήριο η Νομική Υπηρεσία εναντίον της καταδικαστικής απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερομηνίας 29/12/2017 στην υπόθεση του εργοστασίου Αστρασόλ.
Κληθείς από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει αυτή την εξέλιξη, ο Γενικός Εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης δήλωσε ότι «η έφεση καταχωρήθηκε λόγω της προθεσμίας που υπάρχει αλλά η προώθηση της θα εξαρτηθεί από τις οδηγίες των εμπλεκόμενων υπουργείων και υπηρεσιών».
Το Επαρχιακό δικαστήριο στην πολυσέλιδη απόφαση του, που απαριθμεί 171 σελίδες, έκρινε έχει αποδειχθεί, στον απαιτούμενο βαθμό, ότι η λειτουργία του εργοστασίου της Astrasol δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στην υγεία και ευημερία των εναγόντων που κατοικούσαν γύρω από αυτό.
Ενάγοντες στην υπόθεση ήταν οι: 1. Θεοφάνης Χρυσάνθου με την προσωπική του ιδιότητα και ως πατέρας και κηδεμόνας του Σταύρου ετών 11 αμφότεροι από τα Λατσιά,και 2. Κωνσταντίνα Μπάρκα με την προσωπική της ιδιότητα και ως μητέρα και συγκηδεμόνας του πιο πάνω παιδιού.
Εναγόμενοι στην υπόθεση ήταν οι: 1. Σωτήρης Λιασής, 2. Μαρούλα Λιασή, 3.Φοίβος Λιασής 4. Αστρασόλ Λτδ, 5. Επίσημος Παραλήπτης (ως εκκαθαριστή της περιουσίας της εταιρείας "Liasis Shoelasts Company Ltd», 6. Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας (Διά Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας και Υπουργείου Εργασίας και Τμήμα Πολεοδομίας) και 7. Δήμος Λατσιών.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι εναγόμενοι 3 (Φοίβος Λιασής), 4 (Αστρασόλ Λτδ) & 6 (Κυπριακή Δημοκρατία) «ευθύνονται έναντι των εναγόντων για οιανδήποτε ζημιά έχουν υποστεί λόγω της πιο πάνω συμπεριφοράς και της αντίστοιχης διάπραξης των αστικών αδικημάτων της ιδιωτικής οχληρίας, παράβασης ευθύνης εργοδότη και παράβασης θέσμιου καθήκοντος…».
Για τους εναγομένους 1(Σωτήρης Λιασής), 2(Μαρούλα Λιασή), 5(Επίσημος Παραλήπτης ως εκκαθαριστής της περιουσίας της εταιρείας «Liasιs Shoelasts Company Ltd») & 7(Δήμος Λατσιών) δεν έχει αποδειχθεί στον απαιτούμενο βαθμό οιαδήποτε ευθύνη έναντι των εναγόντων.
Οι 16 λόγοι έφεσης είναι οι εξής:
1ος Λόγος : Λανθασμένα το Πρωτόδικο Δικαστήριο αποφάσισε ότι ο Εναγόμενος 6 ευθύνεται έναντι όλων των Εναγόντων για παράβαση των θέσμιων καθηκόντων της Δημοκρατίας όπως αυτά πηγάζουν από τον περί Ελέγχου της Ρύπανσης Νόμο Ν.70/91.
2ος Λόγος : Λανθασμένα το Πρωτόδικο Δικαστήριο αποφάσισε ότι ο Εναγόμενος 6 ευθύνεται έναντι όλων των Εναγόντων για παράβαση των θέσμιων καθηκόντων της Δημοκρατίας όπως αυτά πηγάζουν από τον περί Ελέγχου της Ρύπανσης της Ατμόσφαιρας Νόμο Ν. 187(Ι)/2002.
3ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι παραχωρήθηκε από τον Υπουργό Εργασίας στο εργοστάσιο της Astrasol, «Πιστοποιητικό Εγγραφής Διεργασίας» και «Άδεια Εκπομπής Αερίων Αποβλήτων» χωρίς να έχει εξασφαλιστεί προηγουμένως σχετική πολεοδομική άδεια και ενώ ο Υπουργός Εργασίας γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει ότι η εξασφάλιση τέτοιας άδειας δεν ήταν νομικά εφικτή στην εν λόγω αστική περιοχή.
4ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, από την 1η Ιουλίου 1999 που εκδόθηκε «Πιστοποιητικό Εγγραφής Διεργασίας» μέχρι και τη λήξη του στις 30 Ιουνίου 2004, παρέλειψε να προβεί σε οποιανδήποτε μέτρηση εκπομπής των αερίων αποβλήτων του εργοστασίου της Astrasol, παρά τη νομική του υποχρέωση να ελέγχει τη ρύπανση της ατμόσφαιρας είναι λανθασμένο.
5ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι το Υπουργείο Εργασίας παρέλειψε να λάβει οιονδήποτε μέτρο για να τερματιστεί η παράνομη λειτουργία του εργοστασίου της Astrasol είναι λανθασμένο.
6ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι το Τμήμα Πολεοδομίας παρότι γνώριζε ότι το εργοστάσιο της Astrasol δεν είχε εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια για τη μαζική παραγωγή σόλων υποδημάτων, εντούτοις δεν πήρε οποιοδήποτε δικαστικό μέτρο για να τερματίσει αυτή την παρανομία είναι λανθασμένο.
7ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι το Τμήμα Πολεοδομίας γνώριζε ότι το διχλωρομεθάνιο που χρησιμοποιούσε η Astrasol, είναι δυνητικά καρκινογόνο υλικό και ότι η κατασκευή σόλων για την οποία χρησιμοποιείται διχλωρομεθάνιο δεν καλύπτεται με άδεια ούτε είναι εφικτή η χορήγηση πολεοδομικής άδειας είναι λανθασμένο.
8ος Λόγος : Η απόφαση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο Εναγόμενος 6 ευθύνεται για οιανδήποτε ζημιά έχουν υποστεί οι Ενάγοντες λόγω της αντίστοιχης διάπραξης των αστικών αδικημάτων της ιδιωτικής οχληρίας, Παράβασης Ευθύνης Εργοδότη και παράβασης θέσμιου καθήκοντος είναι λανθασμένη.
9ος Λόγος : Το Πρωτόδικο Δικαστήριο με την απόφασή του παραβιάζει το άρθρο 172 του Συντάγματος.( Το Πρωτόδικο Δικαστήριο με την απόφαση του εισήγαγε Αστικά Αδικήματα τα οποία είναι άγνωστα στο άρθρο 172 του Συντάγματος στο βαθμό που η νομολογία μας καθόρισε ότι μέχρι τη θέσπιση νόμου σύμφωνα με την παράγραφο 2 του ιδίου άρθρου θα εφαρμόζεται ο περί Αστικών Αδικημάτων Νόμος).
10ος Λόγος : Tο Πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα δεν κατένειμε την ευθύνη μεταξύ των Εναγόμενων.
11ος Λόγος : Το Πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα απέκλεισε μαρτυρία και/ή παρεμπόδισε τον Εναγόμενο 6 να αντεξετάσει τους μάρτυρες των υπολοίπων Εναγομένων.
12ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι μετά την έκδοση της Αδειας Εκπομπής Αερίων Αποβλήτων και μετά τις καταγγελίες των κατοίκων της περιοχής, παρότι διαπιστώθηκε η συνεχής και μεγάλη υπέρβαση του ορίου εκπομπής διχλωρομεθανίου από το φουγάρο του εργοστασίου, παρέλειψε να ανακαλέσει την εν λόγω άδεια είναι λανθασμένο.
13ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι οι δύο μετρήσεις στον ατμοσφαιρικό αέρα, πέραν του γεγονότος ότι κρίνονται ανεπαρκείς σε μια βιομηχανία που εξέπεμπε για πολλά χρόνια διχλωρομεθάνιο, επιπλέον δεν μπορούν να αναιρέσουν το γεγονός της μεγάλης υπέρβασης των ορίων στο φουγάρο του εργοστασίου, είναι λανθασμένο.
14ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι οι δύο άδειες που παραχώρησε ο Υπουργός Εργασίας στην Astrasol, προϋποθέτουν ότι το εργοστάσιο θα βρίσκεται σε βιομηχανική ζώνη κατηγορίας Α που είναι αυξημένου βαθμού οχληρίας, είναι λανθασμένο.
15ος Λόγος : Το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι μετά τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Εγγραφής Διεργασίας, δεν προέβη σε κανένα έλεγχο κατά πόσο η Astrasol τηρούσε τα όρια εκπομπής που είχαν καθοριστεί στο πιο πάνω πιστοποιητικό, είναι λανθασμένο.
16ος Λόγος : Το Πρωτόδικο Δικαστήριο αγνόησε και/ή ερμήνευσε λανθασμένα την Κ.Δ.Π. 73/2003 και την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1999/13/Ε.Κ., σε ότι αφορά στο θέμα του ορίου εκπομπών αερίων αποβλήτων.
Να σημειωθεί ότι εκκρεμεί η εκδίκαση και η απόφαση του δικαστηρίου για το ύψος των αποζημιώσεων που οι ενάγοντες δικαιούνται από τους εναγομένους λόγω της διάπραξης αστικών αδικημάτων.
Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών – Συνεργασία Πολιτών με ανακοίνωση του εξέφρασε προβληματισμό για την απόφαση της Γενικής Εισαγγελίας να εφεσιβάλει την απόφαση του δικαστηρίου και ζητά την απόδοση ποινικών ευθυνών « ώστε όσοι γνώριζαν, ή προκάλεσαν βλάβες στους κατοίκους, να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του νόμου».
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Γιώργος Περδίκης έχει αποστείλει επιστολή στον Αρχηγό της Αστυνομίας, με την οποία ζητά πληροφόρηση για την πορεία της διερεύνηση των πιθανών ευθυνών.
